روزنامه دولتی ایران در تیتر نخست این روزنامه خبر داد: “قرارداد ایران‌خودرو و پژو نهایی شد.”
این روزنامه از قول هاشم یکه‌زارع، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو، نوشت: “این قرارداد به لحاظ مفاد، قابل مقایسه با هیچ یک از قراردادهای امضا شده در صنعت خودروسازی کشور نیست طرف فرانسوی موظف به صادرات ۳۰ درصد از تولیدات مشترک با ایران است با شریک غیرآسیایی خود هم در حال مذاکره هستیم و در آینده نزدیک، نام آن را اعلام خواهیم کرد اما به هر حال منتظر مشخص شدن توافقات هسته‌ای هستیم تا قراردادهای خود را عملیاتی کنیم با عملیاتی شدن این همکاری میان ایران و فرانسه، جمهوری اسلامی ایران به هاب منطقه‌ای صادرات خودرو تبدیل خواهد شد.” او اضافه کرده : “این خودروساز موظف به صادرات ۳۰ درصد از تولیدات مشترک با ایران است. در قرارداد ذکر شده اگر طرف خارجی به این تعهد خود برای صادرات عمل نکند، فروش داخلی آن هم متوقف خواهد شد.”
در حالی که روزنامه دولت این قرارداد را موفقیتی جدید برای صنعت خودروسازی ایران تلقی کرده است، منتقدان دولت، استقبال دوباره از پژو را مورد انتقاد قرار داده‌اند.
سایت راستگرای مشرق، در گزارشی با عنوان “فرش قرمز برای بازگشت اولین خودروسازی که ایران را تحریم کرد” نوشت: “از اواخر سال ۱۳۹۰، شرکت پژوی فرانسه به طور ناگهانی و پیش از موعد مقرر اجرای تحریم های آمریکا و اروپا، ارسال قطعات به ایران را متوقف کرد.”
نویسنده گزارش اضافه کرده : “اقدام شرکت پژو در زیر پا گذاشتن قراردادها و تعهداتش، سبب زیان بالایی برای ایران خودرو شد و در افزایش شدید قیمت خودرو در بازار ایران، نقش بسزایی داشت.”
سایت مشرق در ادامه گزارش خود پرسیده است: “مسئولان ایرانی باید پاسخ دهند که پژو برای جبران تاوان گذشته، چه تعهدی داده است؟ آیا پژو زیانی که به ایران خودرو و مشتریان آن در سه سال اخیر زد را جبران کرده است؟ آیا اظهارات نعمت‌زاده که گفته بود پژو باید تاوان پس بدهد، در مرحله مذاکرات نیز مطرح شده یا صرفا یک ژست رسانه‌ای بوده است؟ آیا بهتر نبود ایران‌خودرو به جای مذاکره با پژو، اقدام به مذاکره با شرکت‌های بزرگ خودروسازی در ژاپن، آلمان، کره‌جنوبی، ایتالیا و حتی چین می‌کرد تا فرانسوی‌ها تصور نکنند که با آن همه بی‌مهری‌ها، هنوز هم در ایران برای آنها فرش قرمز پهن می‌کنند؟”
خبرگزاری نسیم، وابسته به سپاه پاسداران نیز با طرح این پرسش که “دلیل ذوق‌زدگی دولتی‌ها از بازگشت پژو به ایران چیست؟” ضمن یادآوری کناره‌گیری پژو از بازار ایران، نوشته است: “پژو بعد از قطع ارتباط با ایران روزگار چندان خوشی را طی نکرد. کنار رفتن دومین بازار بزرگ خودرو بعد از کشور فرانسه به قیمت بیکار شدن ۱۰۰ هزار کارگر این شرکت و ضرردهی این شرکت تمام شد. پژو در سال ۲۰۱۲، ۵ میلیارد یورو و در سال ۲۰۱۳، دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو ضرر کرد. اتفاقاتی که منجر شد تا این شرکت حاضر شود ۳۰ درصد از سهام خودش را به یک شرکت چینی به نام دونگفنگ واگذار کند.”
همچنین خبرگزاری فارس، دیگر رسانه وابسته به سپاه پاسداران نیز در گزارشی با عنوان “خبری از جبران خسارت توسط خودروساز اروپایی نیست” نوشت: “مدیرعامل ایران خودرو در شرایطی از نهایی شدن قرارداد این شرکت با پژو فرانسه خبر داده است که بزرگترین مزیت ایجاد شده در این قرارداد برای ایران، صادرات 30 درصد از تولیدات مشترک ایران و فرانسه است. این موضوع در حالی به عنوان یک نقطه قوت در قرارداد جدید با پژو فرانسه مطرح شده که در واقع یک مزیت جدید برای پژو ایجاد می‌کند و این شرکت می‌تواند در قالب تولیداتش در ایران، بخشی از آن را به کشورهای دیگر نیز صادر کند. به این ترتیب شرکت پژو نه تنها بابت تولیداتش در ایران سود بالایی کسب می‌کند، بلکه از امکانات کشور نیز برای گسترش شبکه صادرات خود بهره‌مند خواهد شد.”
این خبرگزاری اضافه کرد: “آنچه مورد انتظار همگان برای توافق جدید با پژو بود، انتقال سطح بالای دانش فنی و مهمتر از آن، جبران خسارت واردشده در هنگام ترک ایران توسط پژو بود، موضوعی که ظاهراً در قرارداد جدید با پژو، چندان مورد توجه قرار نگرفته است.”
با توجه به گفته‌های مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو، بازگشت پژو به ایران در صورتی عملیاتی خواهد شد که تکلیف “توافقات هسته‌ای” مشخص شود و تا پیش از آن نمی‌توان از بازگشت پژو سخن گفت. با اینهمه عقد قرارداد جدید میان ایران‌خودرو و این شرکت فرانسوی، نارضایتی منتقدان دولت را در پی داشته است.
گفتنی است حدود یک سال پیش و در بهمن ماه سال ۱۳۹۲، محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، در حاشیه همایش اقتصادی سرمایه‌گذاری ایران و فرانسه با اشاره به اینکه شرکت پژو ارتباطات مثبتی با ایران دارد و در حال مذاکره برای اجرای قراردادهای گذشته است، گفته بود: “البته این شرکت باید تاوان گذشته را بدهد. ما همین طوری حاضر نیستیم چراغ سبز به این شرکت نشان دهیم و باید به نحوی گذشته را جبران کند.” او اضافه کرده بود: “ما تاکید داریم که بخش صادرات در همکاری با شرکت پژو فعال شود.”
پس از آن و در طول این یکسال، مذاکرات طرفهای ایرانی و فرانسوی، درباره شراکت دوباره پژو و ایران‌خودرو ادامه داشت، اما تحریم‌ها بزرگترین مانع تحقق این برنامه بود.
اواسط آذرماه گذشته، روزنامه دنیای اقتصاد خبرداد که یکی از مسئولان آسیاسی شرکت پژو تایید کرده که این شرکت قرار است در ایران سرمایه‌گذاری کند. این روزنامه اما اضافه کرده بود: “پیش‌تر مدیرعامل ایران خودرو از پیشرفت ۹۵ درصدی مذاکرات با پژو صحبت به میان آورده بود و حالاهم با توجه به اظهارنظر مدیر آسیایی این خودروساز فرانسوی مبنی بر تصمیم پژویی‌ها برای سرمایه‌گذاری در ایران، به احتمال فراوان، این دو یار قدیمی بار دیگر در کنار هم قرار خواهند گرفت، منتها به یک شرط. این شرط کاملامشخص و روشن است: توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها علیه ایران.”
این روزنامه اضافه کرده بود: “درست است که در حال حاضر خودروسازی ایران تحریم نیست؛ اما تحریم‌ها علیه بانک مرکزی، نقل و انتقال پول را با مشکلات زیادی روبه رو کرده و کارشناسان معتقدند تا این مانع بزرگ برطرف نشود، همکاری خودروسازان ایرانی با شرکت‌های خارجی بخصوص ایران خودرو با پژو، تقریبا غیرممکن است.”
