تجارت پرسود روی پشت بام ها

نویسنده
فیروزه متین

» طوفان ضریب نفوذ ماهواره را مشخص کرد

طوفان در کنار خسارت ۴۹ میلیارد تومانی به شهر تهران، ضریب نفوذ بالای شبکه های ماهواره ای در بین شهروندان را هم نشان داد؛ به طوری که در هفته گذشته نصابان دیش های ماهواره، رقمی بیش از ۱۰ میلیارد تومان از طریق نصب دیش های جدید درآمد داشته اند.

سایت تابناک در گزارشی در اینباره نوشت: “در جریان طوفان اخیر اگر تنها ۱۰ درصد دیش‌های ماهواره خانوارهای ساکن پایتخت آسیب دیده باشد و نیاز به نصب مجدد یا تنظیم جهت باشند، گردش مالی ۱۰ میلیاردی برای نصابان ماهواره تخمین زده می‌شود. این تخمین با توجه به افزایش هزینه نصب دیش ماهواره است، چرا که با این حجم مشتری، در روزهای اخیر نصابان ماهواره اقدام به وقت دادن کرده و بسیاری‌شان تا دو برابر هزینه‌های معمول برای نصب ماهواره دریافت می‌کنند. بسیاری از نصابان دیش و متعلقات ماهواره در مراجعه برای تنظیم یک جهت ماهواره را نیز موکول به دریافت حداقل ۵۰ هزار تومان می‌کنند که طبیعتاً همین رقم محدود بدون در نظر گرفتن جهت‌های متعدد، هزینه عجیب دیش‌های دیجیتال که تا پانصدهزار تومان نیز رسیده و دیگر اقلام معمول برای چنین اموری، گردش مالی ده میلیاردی را به عنوان کف تخمین رقم می‌زند و این تجارت استوار بر پشت‌بام‌ها نیز آنچنان گسترده است و آنچنان متقاضی دارد که توقفش ناممکن باشد و تنها برخورد با آن، این رقم‌ها را متناسب با افزایش ریسک این حوزه اقتصادی زیرپوستی افزایش دهد!شاید وقت آن رسیده باشد تا پیش از رسیدن به آمارِ هر شهروند یک دیش ماهواره، چاره‌ای اندیشید و آنچنان تولیداتی داشت که بخش عمده مردم، نیاز نداشته باشند رسانه‌ای به جز رسانه رسمی کشور را تماشا کنند. این طوفان و آشفته بازار نصب ماهواره، شاید یک فرصت برای اندکی تامل باشد و رویکردهای موثری بیش از آنچه تاکنون پی گرفته شده را شاهد باشیم”.

این رقم پس از آن منتشر می شود که علی جنتی، وزیر ارشاد هفته پیش در سخنانی کم سابقه در اعتراض به موج ضد دولتی “دلواپسی” درباره ضریب نفوذ ماهواره در بیم مردم گفته بود: “پارازیت انداختن روی ماهواره و موبایل امروز دیگر راهگشا نیست و به زودی ۱۴ ماهواره در ارتفاع پایین‌تر از ۱۰۰۰ کیلومتری فعالیت می‌کنند و روی آسمان ایران مستقر خواهند شد. این ماهواره‌ها به گونه‌ای عمل می‌کنند که شبکه‌های تلویزیونی روی دستگاه‌های موبایل قابل دریافت خواهند بود. با این اوصاف دیگر پارازیت اندازی سودی ندارد و ما باید به سمتی حرکت کنیم که از شبکه‌های ماهواره‌ای به نفع خود استفاده کنیم”.

 عبدالله بیچرانلو عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ماهواره هم ماه گذشته ضریب نفوذ ماهواره در ایران را بیش از ۷۰ درصد برآورد کرده و گفته بود: “براساس نظرسنجی‌های به دست آمده مردم کشور هنوز به تلویزیون و فیلم دیدن گرایش دارند، در عین حال حدود ۷۰ درصد مردم مخاطب ماهواره هستند که در سال‌های اخیر به سمت این رسانه کشیده شده‌اند. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ با ماهواره به صورت منفعل برخورد شد و در بسیاری موارد نیز باعث نارضایتی مردم شده و اکنون در دوره‌ای هستیم که نسبت به ماهواره بی‌تفاوتی حاکم است و به همین دلیل با افزایش مخاطبان ماهواره روبرو هستیم”.

سایت آفتاب نیز که این گزارش را منتشر کرده، در ادامه آن نوشته: “میزان استفاده از ماهواره در تهران حتی بیش از ۷۱ درصد است حال اگر بپذیریم که از دو میلیون و ۸۳۰ هزار نفر خانوار ثبت شده در پایتخت، هفتاد و یک درصدشان صاحب تنها یک دیش ماهواره باشند، بیش از دو میلیون دیش بر روی پشت بام‌های پایتخت نصب است که البته این آمار بسیار خوشبینانه است”.

محمدرضا خباز، معاون پارلمانی دولت نیز درباره میزان استفاده مردم از ماهواره گفته: “هرچقدر گرایش مردم به ماهواره بیشتر باشد و از صدا و سیما دور باشند، معلوم می‌شود ناموفق بودیم. صدا و سیما اگر جواب موفقیت خود را می‌خواهد می‌تواند از تعداد ماهواره‌های مردم بفهمد که چقدر نزد مردم محبوب است. وقتی آقای جنتی، وزیر فرهنگ کشور اعلام می‌کنند که ۷۰ درصد از شهروندان تهران ماهواره دارند یعنی ۷۰ درصد مردم مطالبات و نیازهای خود را در صدا و سیما نیافته‌اند یعنی آنکه مردم برای اقناع اطلاعات و آگاهی خود در رابطه با مسائل اطراف‌شان حاضر شده‌اند که یک وسیله غیرقانونی را با خطراتش خریداری کنند تا از اخبار و اطلاعات دقیق بهره‌مند شوند”.

سردار عزت الله ضرغامی، رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی اما ضریب نفوذ ماهواره در ایران را حدود ۴۰ درصد می داند. به گزارش مهر او در اختتامیه هجدهمین جشنواره تولیدات رادیویی و تلویزیونی صداوسیما گفته است: “حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد مردم کشورمان از ماهواره استفاده می‌کنند که از این تعداد ۱۵ درصد آنها از ماهواره برای تماشای شبکه‌های استانی و شبکه‌های ملی استفاده می‌کنند. اقتدار و موفقیت امروز صداوسیما در تمام بخش‌ها موجب دلگرمی مردم و کسانی می‌شود که دلشان برای هویت ملی و فرهنگی کشور می‌تپد. ما کشور بسته‌ای نیستیم و مشتاقیم برنامه‌های خوب و سازنده جهانی را با پالایش و محتوای پاک به نمایش بگذاریم و از فنون و تکنیک‌های حرفه‌ای تولیدات پرمحتوا جوانانمان را بی‌نصیب نگذاریم”.

گفتنست، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی بارها اعلام کرده نیروی انسانی لازم برای برخورد جدی با ماهواره را ندارد و به گفته احمدی مقدم این کار نیاز به “کار فرهنگی” دارد.