آیا ایران و آمریکا در دوران اوباما گفتگو می کنند‏

نویسنده

iranvaamrica.jpg

هاوارد لافرانچی

باراک اوباما در طول مبارزۀ انتخاباتی خود “مذاکره با دشمنانمان” را موضع گیری و دیدگاه دیپلماتیک خود قرار داد و ‏با بکارگیری این موضع گیری بر نحوۀ تغییر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران تأکید کرد.‏

اما نه مشاوران نزدیک اوباما و نه کارشناسان مسائل ایران بخاطر یکسری دلایل تاکتیکی و تحولات صورت گرفته ‏انتظار ندارند که گفتگوی با تهران به این سرعت اتفاق بیفتد: ‏

‏1-‏ بحران اقتصادی بیشترین توجه باراک اوباما را به خود اختصاص خواهد داد و احتمال می رود طرح های ‏ابتکاری مهم دیپلماتیک را به تعویق اندازد.‏

‏2-‏ بهای پایین نفت جناح های سیاسی ایران را تضعیف کرده، مشکلات داخلی را افزایش داده، و از ضرورت ‏انجام مذاکرات تاحدودی کاسته است. ‏

‏3-‏ و مهم تر از همه اینکه، ایران در ماه ژوئن انتخابات ریاست جمهوری خواهد داشت و آمریکا نگران است ‏کاری نکند که احتمالا ً مورد سوء استفادۀ عناصر ضدغربی و تندروهای ایران – به ویژه محمود احمدی نژاد – قرار ‏گیرد.‏

به گفتۀ کارشناسان مسائل ایران، هیچ یک از این دلایل به این معنا نیست که می توان انتظار داشت ایران سرعت برنامۀ ‏هسته ای و تلاش های خود برای دستیابی به فناوری غنی سازی اورانیوم را کاهش دهد. در واقع، آژانس بین المللی ‏انرژی اتمی روز چهارشنبه در تازه ترین گزارش خود دربارۀ فعالیت های هسته ای ایران خاطر نشان کرد، ایران ‏همچنان ذخیرۀ اورانیوم با غنای پایین را افزایش می دهد، اقدامی که می تواند مبنای تبدیل آن به اورانیوم بسیار غنی ‏شدۀ مورد نیاز یک بمب اتم باشد.‏

با این وجود، دولت اوباما می تواند قبل از برگزاری مذاکرات مستقیم با تهران، روش های ارتباط با مقامات رده پایین ‏ایران را امتحان کند. دنیس راس مشاور ارشد اوباما در امور خاورمیانه می گوید، “باراک اوباما اعلام کرده که آماده ‏است به طور مستقیم سیاست نزدیکی به ایران را اتخاذ کند، اما او در عین حال خاطر نشان کرده است که ما باید خود ‏را آماده کنیم.“‏

به گفتۀ کارشناسان مسائل ایران، اگرچه گفتگو و دیپلماسی یک امر از پیش تعیین شده است، اما اولویت دولت اوباما ‏تعیین هرگونه طرح ابتکاری دربارۀ ایران است. جوزف سیرینسیون از طرفداران منع گسترش سلاح های اتمی در ‏واشنگتن می گوید، توصیۀ او به اوباما این است که “صبر کند – دربارۀ گفتگو با ایران عجله نکند. ما می خواهیم ببینیم ‏که نقش سیاست داخلی ایران در انتخابات سال آیندۀ این کشور چه خواهد بود. شما نمی خواهید که به احمدی نژاد امتیاز ‏کشاندن ایران به پای میز مذاکره را بدهید.” ‏

سیرینسیون می گوید، آنچه که آمریکا باید سریعا ً انجام دهد، برقراری ارتباط با دیپلمات های ایرانی دربارۀ مسائلی ‏است که برای هر دو کشور حائز اهمیت است، مسائلی مانند ثبات عراق و افغانستان و امنیت خلیج فارس. این رویکرد ‏از سوی جیمز دابینز، از مقامات اسبق دولت کلینتون و بوش، نیز مورد تأیید قرار گرفته است. ‏

دابینز می گوید، “دیدگاه خود من این است که قرار نیست گفتگو با ایران سریعا ً نتیجه دهد. اما ما باید به دیپلمات ها ‏اجازه دهیم با ایرانیان صحبت کنند و آنها را آزاد بگذاریم سیاست نزدیکی به ایرانیان را اتخاذ کنند.“‏

منبع: کریستین ساینس مانیتور، 21 نوامبر ‏