بعد از بازی های فراوان و کم کردن انتظارات، تهران پیش از مذاکرات مسکو دوباره امید هایی را بوجود آورده است. روز دوشنبه، کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تماس تلفنی با سعید جلیلی مذاکره کننده هسته ای ایران، تائید کرد که ایران برای “بحث” در باره پیشنهاد قبلی قدرت های بزرگ آمادگی دارد. قبل از اینکه هیجان زده شویم خوب است که خطرات این پیشنهاد را از دیدگاه امنیت غرب بررسی کنیم.
قدرت های غربی، شامل کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان، در ازای کمک های فنی و آزاد کردن مختصر تجارت خارجی، از ایران می خواهند که غنی سازی اورانیوم 20 درصدی را متوقف کند و اورانیوم با غلظت 20 درصد خود را به خارج از کشور انتقال دهد و تاسیسات زیر زمین فردو را تعطیل کند. اگر این اقدام بطور کامل انجام شود، مسلما بخشی از برنامه غنی سازی ایران به تاخیر خواهد افتاد. ولی این کار حرکت ایران به سوی توانایی تولید سلاح هسته ای را متوقف نخواهد کرد و حتی شاید امتیازاتی هم برای برنامه هسته ای ایران در بر داشته باشد.
از آن نگران کننده تر آن است که ایران در این وضعیت اجازه می یابد اورانیوم با درجه خلوص 3.5 درصد خود را، این بار با تائید جامعه جهانی، حفظ کند. این پیروزی سیاسی و درنهایت نظامی مهمی برای رژیم به حساب می آید. این به ایران اجازه می دهد که فاصله خود را با بمب هسته ای، که نیاز به درجه خلوص 90 درصدی دارد کمتر کند. همانگونه که اولی هاینونن، معاون سابق آژانس بین المللی انرژی هسته ای می گوید، فناوری غنی سازی 3.5 درصدی تقریبا معادل 70 درصد از تلاش برای ساختن بمب هسته ای را تشکیل می دهد. با غنی سازی 20 درصدی، قریبا 90 درصد به بمب نزدیک می شویم.
بر اساس گزارشات آژانس، ایران در ماه مه مقدار اورانیوم 3.5 درصد غنی شده کافی برای ساخت 4 سلاح هسته ای را در اختیار داشته است. ایران بین 3 تا 12 ماه فرصت لازم دارد تا به اندازه کافی اورانیوم برای تولید یک بمب هسته ای را فراهم کند. بر اساس محاسبات انجام شده ایران حدود 100 کیلوگرم اورانیوم با غلظت 20 درصد در اختیار دارد؛ برای ساختن یک بمب، 140 کیلوگرم اورانیوم با این غلظت لازم است.
معامله یاد شده سایر عناصر برنامه هسته ای ایران را مختل نمی کند. بنا به گزارش آژانس، ایران تمام مراحل مربوط به ساخت سلاح هسته ای را، اعم از ساخت چاشنی انفجاری، شبیه سازی های کامپیوتری انفجار ها و ساخت موشک های دوربرد با قابلیت حمل کلاهک هسته ای را طی کرده است. کنترل ناقص غنی سازی، توان ایران در پیشرفت در سایر زمینه ها را مسدود نمی سازد.
به همین دلیل است که در قطعنامه 1929 شورای امنیت سازمان ملل درژوئن 2010، توقف غنی سازی اورانیوم با هر نوع غلظتی خواسته شده است. اگر راه درست، در سال 2010 توقف کامل غنی سازی بود، امروزه نیز این راه حل معتبر است.
هم آمریکا و هم اروپا گفته اند که پیشنهاد اخیر فقط راه حلی بینابینی است تا به توافقی کلی دست پیدا کنند. ولی از آنجا که اکنون مساله برنامه هسته ای ایران بیشتر مساله ماه است تا سال، هرگونه راه حل بینابینی خطرات خاص خود را به همراه دارد. تهران می تواند پیشرفت هایی را در زمینه سایر عناصر برنامه هسته ای خود، به غیر از غنی سازی 20 درصدی کسب کند. زمانی که تهران آمادگی کامل را پیدا کرد می تواند از توافق بینابینی سرباز زند و بلافاصله به تولید سلاح هسته ای بپردازد.
اکثر رسانه ها و بسیاری از دولت ها در جهان احتمالا از پذیرفتن پیشنهادات قدرت های بزرگ توسط ایران خوشنود می شوند.
این معامله در واقع اعمال فشار های بیشتر بین المللی برای مقابله با برنامه هسته ای ایران را دشوار می سازد؛ فشار هایی که اقتصاد ضعیف ایران را، که بر اثر سوء مدیریت و فساد دچار تنگنا شده است، ضعیف تر می ساخت.
سازش با مذاکره کنندگان هسته ای ایران به معنی به خطر انداختن امنیتی ملی ما خواهد بود.
منبع: وال استریت ژورنال – 12 ژوئن 2012
