بزرگترین اتفاق دیپلماتیک در این هفته، گفتگو های ژنو در مورد برنامه های اتمی ایران است.
حضور غافلگیر کننده جان کری، وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات گروه 1+5 در ژنو حاکی از آن است که این گفتگو، اهمیت زیادی دارد.
مفهوم این توافق در خاورمیانه بحران زده، برای آمریکا چیست؟ چه خطراتی وجود دارد؟
برای دریافتن پاسخ این سوالات، به نیکلاس برنز، استاد دیپلماسی عملی و سیاست خارجی مدرسه هاروارد کندی، مراجعه کردیم.
برنز، قبل از سمت فعلی اش، مشاغل مهم دیپلماتیک در دولت آمریکا داشت که شامل سفیر ناتو، سفیر آمریکا در یونان و سخنگوی وزارت امورخارجه، تعدادی از این مشاغل مهم است.
چه منطقی پشت محدودیت اتمی ایران وجود دارد؟
این توافق برای این طراحی شده است تا ایران را مجبور به متوقف کردن غنی سازی اورانیوم، در یک مدت خاص، شاید شش ماه، بکند. در عوض، آمریکا و شرکایش در مذاکرات، تحریم هایی که منجر به آسیب دیدن اقتصاد ایران شده است را بردارند. این نوع توافق محدود باعث می شود که زمان و فضا برای گفتگو های پیش رو برای رسیدن به توافق نهایی فراهم شود.
آیا این توافق برای آمریکا خوب است؟
ایده اصلی این توافق به آمریکا کمک خواهد کرد. تیم اوباما و متحدان اروپائیش نگران افزایش تولید اورانیوم غنی سازی شده توسط سانتریفیوی های جدید در سال جاری هستند. این سانتریفیوژ ها در کنار راکتور تولید آب سنگین اراک، ایران را به دست یافتن به سلاح اتمی، نزدیک تر می کند. به همین دلیل هدف، متوقف کردن برنامه غنی سازی اورانیوم توسط ایران است. این به آمریکا اجازه می دهد که تا سال 2014 در مذاکرات باقی بماند. اگر آمریکا بتواند برنامه های ایران را متوقف کند، یک امتیاز بزرگ برای آمریکا خواهد بود.
اما مشکل بر سر جزئیات است. ما باید گفتگو ها را تفکیک کنیم تا بتوانیم به واقعیت و تفاوت محدودیت های اعمال شده بر ایران پی ببریم. بعلاوه، برداشته شدن تحریم ها باید موقتی باشد تا آمریکا بتواند به محض اینکه ایران به تعهداتش عمل نکرد، دوباره آن را اعمال کند.
چرا نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل انقدر با توافقنامه مخالفت می کند؟
رئیس جمهور اسرائیل امروز بشدت از این توافق انتقاد کرد و آن را “معامله قرن برای ایران” خواند. آمریکا اما به نظر می رسد که معتقد است که برخی از سازش ها با ایران در حال حاضر لازم است تا بتوان به توافق نامه ای رسید که بموجب آن ایران از دستیابی به سلاح اتمی باز بماند.
نتانیاهو با انتقاد علنی از آمریکا قبل از اینکه توافقنامه اعلام شود، مرتکب اشتباه بزرگی شد. این برای اسرائیل خوب نیست که با دولت آمریکا دشمنی کند. این موضوع فقط به ایران کمک می کند. اسرائیل و آمریکا درصورتی قوی هستند که بحث های خود را بطور خصوصی انجام بدهند و بطور علنی در کنار هم باشند.
خشم علنی نتانیاهو باعث خواهد شد که اختلاف بین کنگره و دولت بر سر ایران تشدید شود و این به نفع اتحاد ملی و حمایت از رئیس جمهور نیست
منبع: گلوبال پست، 8 نوامبر
