برزیل که در مسیر بدل شدن به یک غول سیاسی پیش می رود و نامزد احراز یک صندلی در شورای امنیت سازمان ملل است اراده کرده است در صحنه بین المللی در صف اول ظاهر شود. معمار چترفراگیر سیاست خارجی برزیل یعنی لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا رئیس جمهور این کشور به نام همین جاه طلبی بود که روز دوشنبه 23 نوامبر از همتای ایرانی خود محمود احمدی نژاد در جریان سفررسمی وی به آمریکای جنوبی، در برازیلیا استقبال کرد. برزیل نخستین مرحله از سفر احمدی نژاد پیش از عزیمت به ونزوئلا و بولیوی را تشکیل می داد.
عزم برزیل در گسترش سیاست خارجی خود بدون مستثنی کردن هیچ کشوری، باران رحمتی است که به موقع از آسمان برسر ایران باریدن گرفته است. سفر احمدی نژاد به برزیل که چند روز پس از سفر شیمون پرز رئیس جمهور اسرائیل انجام شد و پس از سفر شاه به این کشور در سال 1965 نخستین سفر یک رئیس جمهور ایرانی به شمار می رود برای جمهوری اسلامی یک پیروزی محسوب می شود به خصوص که طی این دیدار قرار سفر لولا به ایران در شش ماهه اول سال 2010 هم گذاشته شده است.
ملاقات رئیس دولت ایران با متحدان ونزوئلائی و بولیویائی ایران، اوگو چاوز و اوو مورالس امری عادی به شمار می رود امّا پذیرش او، حتی برای یک روز، در یکی از با نفوذترین کشورهای آمریکای لاتین و گفت و گوی سه ساعته او در روز دوشنبه با یکی از محبوب ترین رؤسای جمهور کره زمین که از احترام همگان برخوردار است برای نظام حاکم در ایران که به خاطر پرونده اتمی خود در انزوای سیاسی به سر می برد و در تلاش کسب مشروعیت در میان کشورهای جنوب است برگ برنده ای به شمار می رود.
به اعتقاد رئیس جمهور برزیل که از زمره موافقان گفت و گوی ایران و غرب شمرده می شود تمام اقداماتی که برای منزوی کردن ایران صورت می گیرد اثر منفی می بخشد. با اینهمه وی در دیدار روز دوشنبه با احمدی نژاد جانب احتیاط را نگاه داشت و از میهمان خود خواست “ برای یافتن راه حلّی عادلانه و متوازن برای مسئله هسته ای ایران ارتباط با کشورهای ذینفع( قدرت های بزرگ) را حفظ کند”. وی ضمن تأکید مجدد بر حقّ ایران برای گسترش” انرژی هسته ای با رویکرد صلح آمیز و ضمن ارج نهادن به کلیه توافق های بین المللی” خاطر نشان کرد که” عدم تکثیر سلاح های کشتار جمعی و خلع سلاح هسته ای باید دوشادوش هم پیش برده شود”. لولا در ادامه از آرزوی خود برای دیدن” خاورمیانه ای عاری از سلاح های اتمی همچون آمریکای لاتین” سخن راند.
آقای احمدی نژاد ظاهراً میانه روی پیشه کرده بود و سعی می کرد جنجال به پا نکند امّا در اصل در هیچ زمینه ای کوتاه نیامد. به گفته وی ایران همچنان تمایل دارد اورانیوم غنی شده را یا بخرد یا همانطور که با آژانس بین المللی انرژی اتمی توافق شده به تبادل آن تحت نظر آژانس اقدام کند امّا نه تحت هر شرایطی. وی اظهار داشت:” فروش سوخت غنی شده آزاد است و ما می توانیم آن را بخریم امّا دارند برای ما در زمینه های سیاسی و فنی شرط تعیین می کنند و این درست نیست”. احمدی نژاد در ادامه اظهار داشت که هنوز برای رسیدن به توافق” جای امیدواری هست هرچند وقت زیادی برایمان نمانده است”.
چند روز پیش احمدی نژاد ابراز امیدواری کرده بود که برزیل در مقابل” جنجال های نا درستی” که برسر او به راه افتاده به حمایتش برخیزد امّا لولا حاضر به اعلام چنین حمایتی نشد. با اینهمه احمدی نژاد به هیچ وجه نمی تواند از لولا گله مند باشد چون بعد از انتخاب مجدد وی به ریاست جمهوری در ژوئن 2009، با وجود سئوال برانگیز بودن این انتخاب، لولا بدون لحظه ای تردید از نظام ایران حمایت کرد و با پشت پا زدن به اصلی که گرامی اش می دارد یعنی اصل عدم مداخله وقوع تقلب گسترده در جریان رأی گیری را” غیرممکن” دانست و ضمن ابراز تأسف از اینکه” مخالفان نتیجه رأی گیری را نپذیرفته اند” مبارزه انتخاباتی احمدی نژاد و رقبای انتخاباتی اش را به” رقابت میان فلامنگو و واسکو”، دو باشگاه فوتبال ریودوژانیرو، تشبیه کرد.
دیدار احمدی نژاد از برزیل خوشآمد همه مردم برزیل نبود و روز یکشنبه تظاهراتی علیه او با شرکت حدود یک هزار نفر در ریو برگزار شد. خوزه سرا فرماندار ایالت سائو و رقیب اصلی لولا روز دوشنبه در مقاله ای نوشت:” داشتن رابطه دیپلماتیک با نظام های دیکتاتور یک چیز است و استقبال از رهبرانشان در خانه خود چیز دیگر”.
منبع: لوموند 24 نوامبر
