ایران و آمریکا، در یک توافق کمسابقه، هر دو از حیدر عبادی، نخستوزیر پیشنهادی عراق در مقابل نوری المالکی حمایت کردهاند.
جو بایدن، معاون رئیسجمهور آمریکا، روز دوشنبه، کمی پس از آنکه عبادی توسط فواد معصوم رئیسجمهور این کشور به عنوان نامزد نخستوزیری معرفی شد، تلفنی با او صحبت کرد.
گفته شده که عبادی “قصد خود را برای تشکیل یک دولت فراگیر” ابراز کرده و بایدن “بر تعهد آمریکا به حمایت کامل از دولت جدید و فراگیر عراق تاکید ورزیده است.”
آمریکا علیه هرگونه اقدامی که روند اجرای قانون اساسی انتخاب نخست وزیر جدید را سد کند، هشدار داده ؛ به نظر میرسد انتقاد او متوجه المالکی باشد. او تمایلی ندارد قدرت را ترک کند و اصرار به دور سوم نخستوزیری دارد. روز دوشنبه پرزیدنت باراک اوباما از نامزدی عبادی استقبال کرد و آشکارا نامی از المالکی نبرد.
جان کری، وزیر خارحه آمریکا روز دوشنبه گفت: “بهترین چیز برای ثبات عراق یک دولت فراگیر است که احزاب بیمیل را سر میز بیاورد و با آنها همکاری کند تا اطمینان یابد نوعی تقسیم قدرت و تصمیمگیری شکل میگیرد و مردم خیالشان راحت باشد که دولت تمام منافعشان را در نظر میگیرد.”
کری در بیانات جداگانهای ابراز امیدواری کرد که آقای مالکی این راه را سد نکند.
ایران که یک کشور مهم شیعه است و تاثیر زیادی بر سیاستهای عراق دارد نیز، روز دوشنبه، از عبادی در برابر متحد سابقش، نوری المالکی حمایت کرد. علی شمخانی، نماینده آیتالله علی خامنهای در شورایعالی امنیت ملی به خبرنگاران گفت: “چارچوبی که توسط قانون اساسی عراق تعیین شده میگوید، نخستوزیر توسط اکثریت نمایندگان مجلس انتخاب میشود.” او سپس خواستار آن شد که “تمام گروهها و ائتلافها در عراق از منافع ملی حفاظت کنند.”
در این سالها، ایران و آمریکا، هر دو از مالکی حمایت کردهاند او اما بخاطر افزایش تنشهاش فرقهای در دور دوم نخستوزیری اش، از چشم هر دوی آنها افتاد. روابط نزدیک او با ایران باعث نگرانی آمریکا شد، هرچند آمادگی او برای همکاری با نیروهای امنیتی آمریکا امکان روابط خوب با این کشور را نیز فراهم میکرد.
در حالیکه قدرت از مالکی به عبادی منتقل میشود و نیروهای عراقی به نبرد علیه دولت اسلامی در شمال ادامه میدهند، آمریکا “گزینههای سیاسی، اقتصادی و امنیتی” بیشتری را برای کمک به ثبات عراق در نظر میگیرد. آمریکا پیشاپیش حملاتی هوایی علیه داعش انجام داده و از طریق هواپیما کمکهای بشردوستانه به پناهندگان رسانده است، اما کری اصرار دارد که هرگونه گزینه اضافی شامل بازگشت سربازان آمریکا به خاک عراق نخواهد شد.
کری گفته: “نیروهای آمریکا دوباره به خاک عراق باز نخواهند گشت. به نظر من، هیچکس مایل به بازگشت به مسیری که قبلا طی کردهایم نیست. چیزی که ما واقعا به دنبال آن هستیم راهی است که از عراق حمایت کنیم، با آموزش یا تجهیزات یا کمک به آن به نحوی که بتوانند روی پای خود بایستند و از کشورشان دفاع کند.”
طبق قانون اساسی عراق، نخستوزیر تعیین شده ۳۰ روز فرصت دارد تا وزرایش را پیشنهاد کند، اما انتظار میرود عبادی این کار را بسیار سریعتر انجام دهد.
منبع: اینترنشنال بیزنس تایمز - 12 اوت 2014