حمید احمدی
یک هفته بعد از اظهار نظر رییس جمهور که گزارش شانزده سازمان اطلاعاتی آمریکا را بزرگ ترین پیروزی سده اخیر ایران خوانده و با اعتراض کارشناسان و گروه های سیاسی روبرو شده بود، وی در نوعی عقب نشینی این گزارش را در حد یک گام مثبت ارزیابی کرد و از آمریکا درخواست کرد گام های دیگری هم برداشته شود. رییس جمهور آمریکا در واکنش به درخواست احمدی نژاد از ایران خواست تا درباره برنامه ”مخفی تولید سلاح اتمی” خود توضیح دهد.
جورج بوش در کاخ سفید پس از دیدار با جورجیو ناپولیتانو، رییس جمهوری ایتالیا، با اشاره به این که “ایران خطرناک است” گفت: “ما باور داریم که ایران برنامه مخفی نظامی تولید سلاح اتمی داشته است و ایران باید به جهان توضیح دهد چرا این برنامه را داشته است”.
اما در مصاحبه مطبوعاتی خود، محمود احمدی نژاد از دادن شعار علیه آمریکا و اسرائیل خودداری کرد و ختلاف ایران و آمریکا بر سر اسرائیل، را نیز موضوعی قابل حل دانست و گفت برای حل این معضل 60 ساله نیز راه های دموکراتیک بسیاری داریم.
گفتگوی مستقیم
رئیس جمهور در پاسخ به سئوال یکی از خبرنگاران آمریکایی حاضر در این نشست با بیان اینکه ایده گفتگوی مستقیم و مناظره با جرج بوش که در جریان سفرش به آمریکا مورد اشاره قرار گرفته بود همچنان روی میز قرار دارد افزود: البته همان گونه که می دانید تنها موضوع ما و آمریکا مسئله هسته ای یا قطعنامه های شورای امنیت نیست و فهرستی از مسائل مختلف بین ما وجود دارد که باید درباره آن اندیشید و راه حل های آن را نیز جستجو کرد.
محمود احمدی نژاد بدون اشاره به آن که گفته بود “بزرگ ترین پیروزی سده اخیر ایران” این بار اظهار داشت بنده نظر خود را به صراحت درباره گزارش دستگاه های امنیتی آمریکا گفتم و تاکید می کنم که گرچه این گزارش دارای نقص و اشکال و نکات غیر واقعی هم هست اما ما از کلیت آن استقبال کردیم و آن را گامی به جلو دانستیم.
توضیح دیگر رییس دولت در مورد جمله “بزرگ ترین پیروزی سده” این بود که “من گفتم این گزارش هم سند پیروزی ملت ایران است نه اینکه این گزارش نفس پیروزی باشد من در مرداد ماه هم اعلام کردم که از نظر ملت ایران موضوع هسته ای در بعد سیاسی خاتمه یافته است. معتقدم بودم که ملت ایران پیروز شده است”.
رئیس جمهور در مورد وجود یک کانال مخفی بین ایران و آمریکا گفت: پیام های زیادی از مقامات آمریکایی برای گفتگو و مسافرت به ایران می رسد که ما درحال بررسی آن هستیم ما از ملت خودمان چیزی پنهان نمی کنیم و هر اتفاقی بیفتد ملت را آگاه می کنیم.
احمدی نژاد با اشاره به ایده گفتگو با جرج بوش که سال گذشته در جریان سفرش به آمریکا مطرح شد ادامه داد: سال گذشته در سفر به نیویورک اعلام کردیم که برای گفتگو در صحن سازمان ملل و یا در حضور رسانه ها با رئیس جمهور آمریکا آمادگی داریم و اعلام کردیم که این موضوع می تواند به حل بسیاری از مسائل در جهان کمک کرده و دیدگاه های مقامات دو کشور در خصوص نحوه اداره جهان و مسائلی از این دست را روشن کند که این پیشنهاد ما همچنان روی میز است.
وی در خصوص مذاکره مستقیم ایران و آمریکا در موضوع هسته ای نیز گفت: هر کاری لوازم و شرایط خود را دارد و اگر در عراق چنین مذاکره ای انجام شد به درخواست دولت آن کشور و برای کمک به امنیت عراق بود که احتمالا تکرار هم خواهد شد و اگر بنا باشد در خصوص مسائل دیگر نیز چنین روندی تکرار شود، این موضوع نیازمند زمینه سازی و تامین شرایط خاصش خواهد بود.
وی تصریح کرد: فکر نمی کنیم تهدید یا قطعنامه ای در راه باشد اما اگر هم کسانی باشند که در گوشه و کنار بخواهند همان مسیر گذشته را ادامه دهند راه ملت ما کاملا روشن و مشخص است.
سفرها
بخش عمده ای از مصاحبه مطبوعاتی رییس جمهور به سئوال هائی درباره سفرهای رییس جمهور اختصاص یافت از جمله خبرنگاری از احتمال سفر وی به ترکیه در آینده نزدیک پرسید، احمدی نژاد ابتدا برای گریز از پاسخ صحیح گفت ایران با ترکیه دوست و برادر است و روابط دو کشور دراز مدت و پایدار بوده و به سرعت در حال گسترش است اما زمانی که دید خبرنگار برای شنیدن پاسخ منتظرست گفت تاکید کرد که زمان خاصی برای سفر او به ترکیه تنظیم نشده است.
احمدی نژاد همچنین در پاسخ به سئوال دیگری سفرش به عربستان را هم به طور کامل تایید نکرد اما گفت: هنوزبرنامه ما برای این سفر تنظیم نشده اما پادشاه عربستان در قطر از من برای شرکت در مراسم حج دعوت کردند که البته هنوز دعوت آنها به دست ما نرسیده ولی اگر چنین دعوتی را دریافت کنیم ان شاء الله این سفر انجام می شود والبته این رسم ادب است.
رئیس جمهور حضور خود در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس را اقدامی مثبت، سازنده و دیپلماتیک دانست و با بیان اینکه با دعوت رئیس دولت قطر در این اجلاس شرکت کرده است گفت : در این اجلاس اتفاق بزرگی رقم خورد و دوره جدیدی از روابط آغاز شد.
رئیس دولت در ادامه نشست خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به سئوالی درباره شرکت در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس و انتقاداتی که در این مورد مطرح شده است، گفت: به نظرم حضور بنده در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس اقدام بسیار مثبت و سازنده و دیپلماتیک بود ما با کشورهای همسایه دوست و برادریم آئین و فرهنگ مشترک داریم و باید کنار هم زندگی کنیم.
وی بدون اشاره به اخبار و گزارش های رسمی که نشان می دهد وی از امیرقطر خواستار شرکت در اجلاس ساکنان جنوبی خلیج فارس شده گفته خوشبختانه با دعوت رئیس دولت قطر در این اجلاس شرکت کردم فضای گفتگو بسیار گفتگو و صمیمانه بود.
آقای احمدی نژاد که با پاسخ های کوتاه نشان می داد از پاسخ گوئی به انتقادات پرهیز دارد ادامه داد که من هیچ نقطه ضعفی در این ملاقات و سفر و رایزنی ها نمی بینم و برخی ها خوب است عینک خودخواهی را کنار بگذارند در مورد خورشید هم می توان با بدبینی تفسیر کرد چرا آمد و چرا رفت.
وی با اشاره به برخی بندهای ضد ایرانی بیانیه نشست شورای همکاری کشورهای حاشیه خلیج فارس که در گذشته اگر همزمان با آن یک مدیر عادی دولتی در بخشی از امارات بود با انتقاد تند گروه های تندرو روبرو می شد، اشاره به ادعای امارات مبنی بر مالکیت جزایر تنگه هرمز را “ کارهای روتین” خواند که “آنجا انجام می شود که تاثیری در مناسبات ما نخواهد داشت.”
محمود احمدی نژاد در کنفرانس خبری خود در پاسخ به سئوالی درباره پیشنهاد رئیس جمهور روسیه به رهبر جمهوری اسلامی و پاسخ برده شده از سوی جلیلی برای پوتین گفت: در این خصوص نمی خواهم توضیحی دهم.
رئیس شورای عالی امنیت ملی تاکید کرد: مشکل ایران با انگلیس جزئی است و این مشکل ناشی از پیروی آنها از سیاست های طرف ثالث است و اگر انگلیسی ها در مناسبات خود موضع مستقلی بگیرند که اخیرا پیام هایی نیز در این زمینه دریافت شد و ایران به آنها پاسخ مثبت داده است، دیگر مشکلی وجود نخواهد داشت.
پاسخ عجیب
در این مصاحبه لحظاتی وجود داشت که حیرت خبرنگاران را در پی آورد مانند وقتی که خبرنگاری درباره درآمد هنگفت دولت از فروش نفت پرسید و به یاد وی آورد که دولت های گذشته نفت را بیست دلار فروختند و مقصودش مقایسه با فروش نفت به بهای صد دلار برای هر بشکه بود که وی پاسخ داد همه پول نفت به حساب دولت بر نمی‌گردد، این پول به خزانه می رود ضمن اینکه ارزش دلار در سال 87 پایین تر از این خواهد بود زیرا دلار دارد ارزش خود را از دست می دهد.
رئیس جمهور در ادامه از تقدیم لایحه ای به مجلس خبر داد که بر اساس آن میزان سهم دولت از درآمدهای نفتی افزایش می یابد.
واکنش دیگران
همزمان با مصاحبه مطبوعاتی رییس جمهور و سخنان آشتی جویانه وی، اخبار رسیده از پایتخت های اروپایی نشان داد که فرانسه همچنان پیش‌نویس قطعنامه ای را که برای محکومیت ایران تا پیش از پایان سال جاری است، تهیه و به سایر اعضای گروه پنج به اضافه یک ارائه کرده است.
آمریکایی‌ها به ادعای اینکه ایران در گذشته برنامه نظامی هسته‌ای داشته و با فشار جامعه جهانی این برنامه را متوقف نموده است، اعلام کرده‌اند که اکنون هم می‌خواهند این فشار افزایش یابد تا ایران دوباره به سراغ این برنامه نظامی هسته‌ای نرود.
این پیش‌نویس درخواست توفیف دارایی‌ها و سرمایه‌های ایرانیانی که به زعم آنها در این برنامه هسته‌ای دخالت داشته‌اند را می‌نماید. همچنین سپاه قدس و بانک ملی ایران در مرکز این تحریم‌ها و ضبط اموال قرار گرفته‌اند.
کوندالیزا رایس اعلام کرد کشورهای شش گانه در چند هفته آینده به توافقی در این زمینه دست پیدا می‌کنند و امیدواری آنها این است که این تفاهم تا 25 دسامبر 2007 باشد.
در همین حال، دیوید میلیبند، وزیر خارجه انگلیس نیز در مصاحبه با بی.بی.سی اعلام کرد: تنها شیوه‌ای که ایران را از برنامه سلاح‌های هسته‌ای دور می‌سازد، ایجاد تحریم‌های بین‌المللی و انزوای سیاسی این کشور و فشار جامعه جهانی است؛ چرا که ایرانی‌ها نشان داده‌اند در مقابل فشار بین‌المللی، برنامه نظامی هسته‌ای خود را کنار می‌گذارند.
این پیش‌نویس با پیش‌نویس پیش از گزارش سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در مورد برنامه هسته‌ای ایران در دو زمینه تغییراتی داشته است: یکی اینکه در آن از فروش سلاح و تجهیزات نظامی به ایران جلوگیری به عمل نیامده است و دیگر اینکه از سه بانک عمده تجاری ـ بازرگانی ایران (صادرات، ملت و ملی)، تنها بانک ملی ایران در لیست قرار گرفته است. این دو تعدیل، بیشتر برای اقناع روسیه و چین اتخاذ شده است که در این زمینه‌ها مبادلاتی با ایران دارند.