استفاده از انتخابات برای مطالبات زنان

امید معماریان
امید معماریان

» گفت‎ ‎وگو‎ ‎با‎ ‎محبوبه‎ ‎عباسقلی‎ ‎زاده‎

کمیته‎ ‎همگرایی‎ ‎جنبش‎ ‎زنان‎ ‎با‎ ‎چه‎ ‎هدفی‎ ‎تشکیل‎ ‎شده‎ ‎و‎ ‎چه‎ ‎فعالیت‎ ‎هایی‎ ‎قراراست‎ ‎انجام‎ ‎دهید؟‎ ‎‎ ‎ ‎ ‫‎همگرایی‎ ‎جنبش‎ ‎زنان‎ ‎یک‎ ‎نوعی‎ ‎ائتلاف‎ ‎بین‎ ‎گروه‎ ‎های‎ ‎میانی‎ ‎جنبش‎ ‎زنان‎ ‎است‎‬ ‫‎و‎ ‎مجموعه‎ ‎ای‎ ‎از‎ ‎گروه‎ ‎های‎ ‎کمپین‎ ‎محور،‎ ‎فعالان‎ ‎حزبی‎ ‎و‎ ‎فعالان‎ ‎جامعه‎ ‎مدنی‎ ‎را‎ ‎تشکیل‎ ‎می‎ ‎دهد‎‬. ‫‎هدف‎ ‎این‎ ‎همگرایی‎ ‎در‎ ‎واقع‎ ‎استفاده‎ ‎از‎ ‎فرصت‎ ‎انتخاباتی‎ ‎و‎ ‎فضایی‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎حال‎ ‎حاضر‎ ‎به‎ ‎وجود‎ ‎آمده‎ ‎و‎ ‎در‎ ‎واقع‎ ‎یکی‎ ‎از‎ ‎استراتژی‎ ‎های‎ ‎اصلی،‎ ‎استفاده‎ ‎از‎ ‎این‎ ‎فضا‎ ‎برای‎ ‎طرح‎ ‎مطالبات‎ ‎زنان‎ ‎و‎ ‎حساس‎ ‎کردن‎ ‎جامعه‎ ‎به‎ ‎خواسته‎ ‎ها‎ ‎و‎ ‎نیازهای‎ ‎زنان‎ ‎است. ‏‎‬ ‫‎در‎ ‎ضمن‎ ‎این‎ ‎همگرایی‎ ‎قصد‎ ‎دارد‎ ‎کاندیداها‎ ‎را‎ ‎مجبور‎ ‎کند‎ ‎به‎ ‎خواسته‎ ‎های‎ ‎زنان‎ ‎توجه‎ ‎کرده‎ ‎و‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎این‎ ‎مطالبات‎ ‎تنها‎ ‎وعده‎ ‎وعید‎ ‎نداده‎ ‎و‎ ‎وادار‎ ‎شوند‎ ‎برنامه‎ ‎های‎ ‎جنسیتی‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎ارائه‎ ‎کنند. البته‎ ‎خواسته‎ ‎این‎ ‎همگرایی‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎تشریحی‎ ‎در‎ ‎دفترچه‎ ‎ای‎ ‎مطرح‎ ‎شده‎ ‎اما‎ ‎دو‎ ‎خواسته‎ ‎محوری‎ ‎داریم‎ ‎که‎ ‎الحاق‎ ‎به‎ ‎کنوانسیون‎ ‎رفع‎ ‎هر‎ ‎گونه‎ ‎اشکال‎ ‎تبعیض‎ ‎از‎ ‎زنان‎ ‎و‎ ‎بازنگری‎ ‎در‎ ‎مواد‎ 19‎،‎ 20‎،‎ 21‎،‎ ‎و‎ 115 ‎قانون‎ ‎اساسی‎ ‎در‎ ‎راس‎ ‎موارد‎ ‎قراردارند. ‏‎ ‎‎ ‎ ‎ ‎ ‎‫‎آیا‎ ‎بین‎ ‎فعالان‎ ‎جامعه‎ ‎زنان‎ ‎اجماعی‎ ‎در‎ ‎خصوص‎ ‎اینکه‎ ‎چه‎ ‎مطالباتی‎ ‎اولویت‎ ‎دارد‎ ‎وجود‎ ‎دارد؟‎‬ ‫ ‎این‎ ‎گروه‎ ‎چه‎ ‎بخش‎ ‎هایی‎ ‎از‎ ‎جنیش‎ ‎زنان‎ ‎را‎ ‎پوشش‎ ‎می‎ ‎دهد؟‎‬ ‫‎یعنی‎ ‎چقدر‎ ‎فراگیر‎ ‎است؟‎‬ ‎‎ ‎ ‎ ‫‎به‎ ‎اجماع‎ ‎رسیدن‎ ‎در‎ ‎میان‎ ‎گروه‎ ‎هایی‎ ‎که‎ ‎یک‎ ‎سر‎ ‎آن‎ ‎سکولار‎ ‎است‎ ‎و‎ ‎یک‎ ‎سر‎ ‎آن‎ ‎ملی‎ ‎مذهبی‎ ‎یا‎ ‎اصلاح‎ ‎طلب،‎ ‎کار‎ ‎راحتی‎ ‎نیست. ما‎ ‎طی‎ ‎جلسات‎ ‎طولانی‎ ‎و‎ ‎بحث‎ ‎های‎ ‎اقناعی‎ ‎به‎ ‎این‎ ‎نتیجه‎ ‎رسیدیم‎ ‎که‎ ‎نمی‎ ‎شود‎ ‎به‎ ‎راحتی‎ ‎همه‎ ‎خواسته‎ ‎های‎ ‎جنبش‎ ‎زنان‎ ‎را‎ ‎یک‎ ‎جا‎ ‎و‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎حداکثری‎ ‎مطرح‎ ‎کرد. در‎ ‎نتیجه‎ ‎این‎ ‎خواسته‎ ‎ها‎ ‎مخرج‎ ‎مشترک‎ ‎خواسته‎ ‎های‎ ‎حداقلی‎ ‎و‎ ‎حداکثری‎ ‎شده‎ ‎است. برای‎ ‎مثال‎ ‎در‎ ‎اول‎ ‎کار‎ ‎بنا‎ ‎بود‎ ‎بازنگری‎ ‎همه‎ ‎مواد‎ ‎قانون‎ ‎اساسی‎ ‎و‎ ‎الحاق‎ ‎به‎ ‎کنوانسیون‎ ‎بدون‎ ‎قید‎ ‎و‎ ‎شرط‎ ‎مطرح‎ ‎شود‎ ‎و‎ ‎موضوعاتی‎ ‎مثل‎ ‎پوشش‎ ‎زنان‎ ‎و‎ ‎مذهب‎ ‎و‎ ‎غیره‎ ‎نیز‎ ‎جزو‎ ‎مطالبات‎ ‎باشد‎ ‎اما‎ ‎گروه‎ ‎هایی‎ ‎بودند‎ ‎که‎ ‎معتقدند‎ ‎مسئله‎ ‎زنان‎ ‎با‎ ‎اجرای‎ ‎درست‎ ‎همین‎ ‎قانون‎ ‎اساسی‎ ‎هم‎ ‎قابل‎ ‎حل‎ ‎است. به‎ ‎هر‎ ‎حال‎ ‎در‎ ‎طیف‎ ‎های‎ ‎مختلفی‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎کنفرانس‎ ‎مطبوعاتی‎ ‎شرکت‎ ‎کردند‎ ‎این‎ ‎گونه‎ ‎گونی‎ ‎مشخص‎ ‎است‎ ‎و‎ ‎حضور‎ ‎افرادی‎ ‎از‎ ‎اعظم‎ ‎طالقانی‎ ‎و‎ ‎الهه‎ ‎کولایی‎ ‎گرفته‎ ‎تا‎ ‎سیمین‎ ‎بهبانی‎ ‎و‎ ‎شیرین‎ ‎عبادی،‎ ‎نشان‎ ‎می‎ ‎دهد‎ ‎که‎ ‎پوشش‎ ‎این‎ ‎طیف‎ ‎از‎ ‎جنبش‎ ‎زنان‎ ‎وسعت‎ ‎زیادی‎ ‎دارد. ‏‎‬ ‎‎ ‎ ‎‎آیا‎ ‎کسی‎ ‎از‎ ‎نمایندگان‎ ‎زن‎ ‎مجلس‎ ‎هم‎ ‎با‎ ‎این‎ ‎گروه‎ ‎در‎ ‎تماس‎ ‎است؟‎ ‎آیا‎ ‎آنها‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎جلسات‎ ‎خود‎ ‎دعوت‎ ‎کرده‎ ‎اید؟‎ ‎

‎‫‎هنوز‎ ‎چند‎ ‎روزی‎ ‎از‎ ‎اعلام‎ ‎موجودیت‎ ‎این‎ “‎همگرایی‎” ‎نمی‎ ‎گذرد. ما‎ ‎چهار‎ ‎کمیته‎ ‎کاری‎ ‎داریم‎ ‎که‎ ‎یکی‎ ‎از‎ ‎آنان‎ ‎مسوولیت‎ ‎مذاکره‎ ‎با‎ ‎کاندیداها‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎عهده‎ ‎دارد‎ ‎و‎ ‎اغلب‎ ‎کسانی‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎آن‎ ‎عضوند‎ ‎به‎ ‎نحوی‎ ‎به‎ ‎این‎ ‎کاندیداها‎ ‎دسترسی‎ ‎دارند. البته‎ ‎ما‎ ‎بنا‎ ‎نداریم‎ ‎از‎ ‎کاندیدای‎ ‎خاصی‎ ‎حمایت‎ ‎کنیم‎ ‎و‎ ‎فقط‎ ‎می‎ ‎خواهیم‎ ‎خواسته‎ ‎هایمان‎ ‎را‎ ‎بگوییم‎ ‎اما‎ ‎در‎ ‎عین‎ ‎حال‎ ‎اکثر‎ ‎فعالان‎ ‎این‎ ‎همگرایی‎ ‎معتقدند‎ ‎که‎ ‎زنان‎ ‎ایرانی‎ ‎اسیب‎ ‎های‎ ‎زیادی‎ ‎از‎ ‎دولت‎ ‎احمدی‎ ‎نژاد‎ ‎یا‎ ‎مجلس‎ ‎هشتم‎ ‎و‎ ‎هفتم‎ ‎خورده‎ ‎اند‎ ‎و‎ ‎نباید‎ ‎روی‎ ‎مذاکره‎ ‎با‎ ‎این‎ ‎افراد‎ ‎چندان‎ ‎حسابی‎ ‎باز‎ ‎کرد. ‏‎‬ ‎‎ ‎

‎‫ ‎آیا‎ ‎با‎ ‎کاندیداها‎ ‎تماس‎ ‎گرفته‎ ‎اید؟‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎مشخص‎ ‎از‎ ‎کاندیداها‎ ‎انتظارتان‎ ‎چیست؟‎ ‎اینکه‎ ‎در‎ ‎خصوص‎ ‎مطالبات‎ ‎زنان‎ ‎هم‎ ‎بیانیه‎ ‎بدهند‎ ‎یا‎ ‎اولویت‎ ‎های‎ ‎شما‎ ‎را‎ ‎در‎ ‎برنامه‎ ‎های‎ ‎انتخاباتی‎ ‎خود‎ ‎مطرح‎ ‎کنند؟‎ ‬ ‎‎ ‎
‎‫‎کمیته‎ ‎مذاکره‎ ‎با‎ ‎کاندیداها‎ ‎بناست‎ ‎با‎ ‎کاندیداها‎ ‎و‎ ‎یا‎ ‎ستادهای‎ ‎آنان‎ ‎وارد‎ ‎گفتگو‎ ‎شود‎ ‎و‎ ‎به‎ ‎طور‎ ‎مشخص‎ ‎از‎ ‎آنها‎ ‎بخواهند‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎سخنان‎ ‎خود‎ ‎موضوع‎ ‎الحاق‎ ‎به‎ ‎کنوانسیون‎ ‎و‎ ‎بازنگری‎ ‎مواد‎ ‎قانون‎ ‎اساسی‎ ‎را‎ ‎متعهد‎ ‎بشود. در‎ ‎عین‎ ‎حال‎ ‎اهل‎ ‎قلم‎ ‎و‎ ‎فعالان‎ ‎از‎ ‎طریق‎ ‎رسانه‎ ‎ها،‎ ‎و‎ ‎مردم‎ ‎از‎ ‎طریق‎ ‎تماس‎ ‎با‎ ‎ستادها‎ ‎و‎ ‎تلفن‎ ‎و‎ ‎یا‎ ‎اس‎ ‎ام‎ ‎اس‎ ‎به‎ ‎کاندیداها‎ ‎در‎ ‎زمانی‎ ‎که‎ ‎مصاحبه‎ ‎تلوزیونی‎ ‎دارند‎ ‎یا‎ ‎شرکت‎ ‎در‎ ‎سخنرانی‎ ‎های‎ ‎انتخاباتی‎ ‎آنان،‎ ‎کاندیداها‎ ‎را‎ ‎وادار‎ ‎به‎ ‎واکنش‎ ‎نسبت‎ ‎به‎ ‎خواسته‎ ‎های‎ ‎محوری‎ ‎زنان‎ ‎کنند‎‬. ‫‎در‎ ‎عین‎ ‎حال‎ ‎موضوع‎ ‎ما‎ ‎این‎ ‎نیست‎ ‎که‎ ‎کاندیداها‎ ‎فقط‎ ‎وعده‎ ‎وعید‎ ‎انتخاباتی‎ ‎بدهند. انها‎ ‎باید‎ ‎بتوانند‎ ‎برنامه‎ ‎های‎ ‎دولت‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎بخصوص‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎سیاست‎ ‎های‎ ‎جنسیتی‎ ‎به‎ ‎ملت‎ ‎ارائه‎ ‎دهند‎‬‎‏. ‏‎ ‎

‎ ‎‎ ‫‎در‎ ‎میان‎ ‎کاندیداهای‎ ‎ریاست‎ ‎جمهوری‎ ‎تا‎ ‎کنون‎ ‎کدامیک‎ ‎توجه‎ ‎بیشتری‎ ‎به‎ ‎این‎ ‎موضوعات‎ ‎از‎ ‎خود‎ ‎نشان‎ ‎داده‎ ‎اند؟‎ ‎چون‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎مشخص‎ ‎آقای‎ ‎کروبی‎ ‎چندبند‎ ‎از‎ ‎بیانیه‎ ‎های‎ ‎اخیرخود‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎موضوع‎ ‎حقوق‎ ‎زنان‎ ‎اختصاص‎ ‎داده‎ ‎بودند؟‎ ‎
‎ ‎
‎ ‫‎الان‎ ‎همه‎ ‎کاندیداها‎ ‎در‎ ‎شعارهای‎ ‎انتخاباتی‎ ‎خود‎ ‎حرفهایی‎ ‎می‎ ‎زنند‎ ‎که‎ ‎بیشتر‎ ‎جنبه‎ ‎ایجاد‎ ‎شور‎ ‎و‎ ‎هیجان‎ ‎انتخاباتی‎ ‎دارد‎ ‎تا‎ ‎ارائه‎ ‎یک‎ ‎برنامه‎ ‎مشخص‎‬‎‏. آقایان‎ ‎باید‎ ‎توجه‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎مسائل‎ ‎و‎ ‎مطالبات‎ ‎زنان‎ ‎ببرند‎ ‎روی‎ ‎برنامه‎ ‎معطوف‎ ‎کنند‎ ‎نه‎ ‎روی‎ ‎وعده‎ ‎و‎ ‎وعید‎ ‎هایی‎ ‎که‎ ‎گاهی‎ ‎از‎ ‎این‎ ‎سخنرانی‎ ‎تا‎ ‎سخنرانی‎ ‎دیگرشان‎ ‎نقض‎ ‎می‎ ‎شود‎‬ ‎‎ ‎

‎‫ ‎آیا‎ ‎این‎ ‎مطالبات‎ ‎رابا‎ ‎کاندیداهای‎ ‎محافظه‎ ‎کاران‎ ‎هم‎ ‎مطرح‎ ‎خواهید‎ ‎کرد‎‬‎؟‎ ‎‎ ‎
‎‫‎چون‎ ‎ما‎ ‎موضع‎ ‎گیری‎ ‎خاصی‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎طرفداری‎ ‎از‎ ‎کاندیدای‎ ‎خاصی‎ ‎نداریم‎ ‎طبیعی‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎اگر‎ ‎مقدور‎ ‎باشد‎ ‎حتی‎ ‎با‎ ‎احمدی‎ ‎نژاد‎ ‎هم‎ ‎مطرح‎ ‎خواهیم‎ ‎کرد‎ ‎هر‎ ‎چند‎ ‎که‎ ‎ایشان‎ ‎در‎ ‎وعده‎ ‎های‎ ‎گذشته‎ ‎بخصوص‎ ‎در‎ ‎مورد‎ “ ‎کار‎ ‎نداشتن‎ ‎به‎ ‎موی‎ ‎سر‎ ‎زنان‎” ‎و‎ ‎‎”‎محاسبه‎ ‎ارزش‎ ‎کار‎ ‎خانگی‎ ‎زنان‎ ‎خانه‎ ‎دار‎” ‎که‎ ‎تنها‎ ‎دو‎ ‎وعده‎ ‎انتخاباتی‎ ‎او‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎زنان‎ ‎بوده‎ ‎است‎ ‎خلف‎ ‎وعده‎ ‎آشکاری‎ ‎کرده‎ ‎و‎ ‎اعتماد‎ ‎بخش‎ ‎وسیعی‎ ‎از‎ ‎زنان‎ ‎را‎ ‎از‎ ‎خودش‎ ‎سلب‎ ‎کرده‎ ‎است‎‬. ‫‎علاوه‎ ‎بر‎ ‎در‎ ‎دوران‎ ‎خدمت‎ ‎وی‎ ‎وضعیت‎ ‎زنان‎ ‎از‎ ‎هر‎ ‎نظر‎ ‎وخیمتر‎ ‎شده‎ ‎است‎‬‎‏. البته‎ ‎هنوز‎ ‎امکان‎ ‎دارد‎ ‎کاندیداهای‎ ‎دیگری‎ ‎از‎ ‎طرف‎ ‎اصول‎ ‎گرایان‎ ‎مطرح‎ ‎شود‎ ‎و‎ ‎در‎ ‎هر‎ ‎صورت‎ ‎چون‎ ‎هدف‎ ‎ما‎ ‎طرح‎ ‎مطالبات‎ ‎زنان‎ ‎است‎ ‎فرقی‎ ‎نمی‎ ‎کند‎ ‎با‎ ‎کدام‎ ‎کاندیدا‎ ‎مذاکره‎ ‎و‎ ‎گفتگویی‎ ‎اتفاق‎ ‎بیفتد‎‬ ‎‎ ‎

‎‫ ‎آیا‎ ‎فضای‎ ‎کافی‎ ‎مطبوعاتی‎ ‎و‎ ‎رسانه‎ ‎ای‎ ‎برای‎ ‎برجسته‎ ‎سازی‎ ‎فعالیت‎ ‎های‎ ‎کمیته‎ ‎همبستگی‎ ‎وجود‎ ‎دارد‎ ‎تا‎ ‎صدای‎ ‎شما‎ ‎به‎ ‎گروه‎ ‎های‎ ‎مختلف‎ ‎مردمی‎ ‎برسد؟‎ ‎آیا‎ ‎رسانه‎ ‎های‎ ‎داخلی‎ ‎در‎ ‎این‎ ‎زمینه‎ ‎علاقه‎ ‎مندی‎ ‎از‎ ‎خود‎ ‎نشان‎ ‎می‎ ‎دهند؟‎‬ ‎‎ ‎
‎ ‫‎شما‎ ‎به‎ ‎عنوان‎ ‎روزنامه‎ ‎نگار‎ ‎بهتر‎ ‎می‎ ‎دانید‎ ‎که‎ ‎چقدر‎ ‎فضاهای‎ ‎مطبوعاتی‎ ‎داخل‎ ‎کشور‎ ‎با‎ ‎سانسور‎ ‎و‎ ‎و‎ ‎محدودیت‎ ‎و‎ ‎حتی‎ ‎خود‎ ‎سانسوری‎ ‎مواجه‎ ‎است‎ ‎بنابراین‎ ‎طرح‎ ‎این‎ ‎خواسته‎ ‎ها‎ ‎خیلی‎ ‎هم‎ ‎اسان‎ ‎نیست. اگر‎ ‎این‎ ‎روزها‎ ‎هم‎ ‎چند‎ ‎سطری‎ ‎در‎ ‎مورد‎ ‎خبرهای‎ ‎‎”‎همگرایی‎” ‎کار‎ ‎می‎ ‎شود‎ ‎بخاطر‎ ‎فضای‎ ‎انتخاباتی‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎آن‎ ‎فضای‎ ‎فعالیت‎ ‎رسانه‎ ‎ها‎ ‎کمی‎ ‎بازتر‎ ‎می‎ ‎شود. مساله‎ ‎ما‎ ‎هم‎ ‎همین‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎از‎ ‎این‎ ‎فضای‎ ‎باز‎ ‎نسبی‎ ‎مطبوعاتی‎ ‎برای‎ ‎طرح‎ ‎خواسته‎ ‎ایمان‎ ‎استفاده‎ ‎کنیم. الان‎ ‎بعضی‎ ‎از‎ ‎دوستان‎ ‎گله‎ ‎می‎ ‎کنند‎ ‎که‎ ‎چرا‎ ‎جنبش‎ ‎زنان‎ ‎باید‎ ‎خودش‎ ‎را‎ ‎درگیر‎ ‎انتخابات‎ ‎بکند‎ ‎اما‎ ‎اگر‎ ‎ما‎ ‎در‎ ‎شرایط‎ ‎عادی‎ ‎دسترسی‎ ‎به‎ ‎فضاهای‎ ‎رسانه‎ ‎ای‎ ‎داشتیم‎ ‎آن‎ ‎وقت‎ ‎دیگر‎ ‎نیازی‎ ‎به‎ ‎استفاده‎ ‎از‎ ‎این‎ ‎فضاهای‎ ‎موقتی‎ ‎و‎ ‎سوار‎ ‎شدن‎ ‎بر‎ ‎قطار‎ ‎انتخابات‎ ‎نداشتیم‎ ‎و‎ ‎به‎ ‎صورت‎ ‎دیگری‎ ‎مشارکت‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎نشان‎ ‎می‎ ‎دادیم‎‬‎‏. ‏