در حالی که روزنامه های منتقد دولت از ترک خوردن پل تاریخی اصفهان خبر می دهند، روزنامه نزدیک به شهرداری اصفهان، این گزارش ها را “شایعاتی” خوانده که “تکذیب” شده اند.
روزنامه شرق، از روزنامه های نزدیک به جناح اصلاح طلب، در شماره روز یکشنبه خود نوشت به نظر می رسد عبور دستگاه حفاری مترو اصفهان باعث شده تا دهانه ششم ضلع جنوب غربی سی و سه پل ترک بردارد.
این پل که در زمان شاه عباس اول، از پادشاهان سلسله صفویه ساخته شده، به عنوان یکی از آثار ملی ایران در داخل کشور و نیز در سازمان جهانی یونسکو ثبت شده است.
بر اساس گزارشی که روزنامه شرق منتشر کرده، شکاف ایجاد شده ناشی از “مترو پرحاشیه” شهر اصفهان است.
این ترک که در دهانه ششم از ضلع جنوب غربی پل دیده می‌شود، پیش از این وجود نداشت و عبور دستگاه حفار مترو اصفهان از زیر پایه‌های پل تکانه‌هایی به آن داده است که به نظر می‌رسد اصلی‌ترین عامل بروز شکاف در این بخش از پل باشد.
عبور خط متروی شمال ـ جنوب اصفهان از بافت تاریخی این شهر از ابتدا با مخالفت‌های گسترده مسئولان و علاقه مندان میراث فرهنگی مواجه بود که می گفتند عبور مترو از این منطقه باعث آسیب دیدن آثار تاریخی بی نظیر و ارزشمند اصفهان خواهد شد.
زمانی برای تغییر مسیر مترو
اوایل سال 1387 بود که تونل شرقی مترو اصفهان به رغم مخالفت شورای راهبردی ترافیک، از زیر خیابان تاریخی چهارباغ عباسی عبور کرد و با فاصله حدود ۴۰ متری سی و سه پل متوقف ماند.
این ماجرا آنجا مشخص شد که تعدادی از خبرنگاران قرار بود به همراه مسئولان کارگاه مترو اصفهان وارد تونل شرقی شوند؛تونلی که گفته می شود با تغییر مسیر ناگهانی خود به بخشی از بدنه سی و سه پل برخورد کرده است.
در آن هنگام، نرگس درخشان، روزنامه نگار در اصفهان به بی بی سی فارسی گفت به رغم وعده مسئولان متروی اصفهان و قرار قبلی، اجازه ورود به تونل شرقی به خبرنگاران داده نشده و به جای آن خبرنگاران را به تونل غربی هدایت کرده اند.
پس از اعتراض خبرنگاران به عدم بازدید از تونل شرقی، عبدالجواد زعفرانی، مدیر عامل وقت سازمان قطار شهری اصفهان در محل حاضر شد و با تائید انحراف در مسیر تونل شرقی راهکارهایی را برای برون رفت از این مشکل برشمرد.
پیش از آن نیز موضوع عبور متروی اصفهان از زیر خیابان تاریخی چهارباغ عباسی با اعتراض های زیادی روبرو شد که جنجالی را در فضای رسانه ای کشور به دنبال داشت. اعتراضی که طی آن ۱۵۰۰ نفر شکایتی را علیه شهرداری اصفهان، سازمان میراث فرهنگی و شرکت متروی اصفهان مطرح کردند.
آخرین حفاری ها
این طرح دعوا منجر به صدور دستور توقف اجرای پروژه توسط مقامات قضایی این شهر شد با وجود این اخیرا شهردار این شهر که از چهره های وابسته به جناح راست سنتی است خبر داد که این مترو از زیر خیابان چهارباغ عبور کرده است.
آنگونه که روزنامه شرق در گزارش اخیر خود نوشته، از همان اولین روزهایی که مسیر عبور قطار شهری اصفهان از مسیر خیابان چهارباغ و در نزدیکی سی‌وسه پل اعلام شد، همه کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی اصفهان از خطر فراوان حرکت‌های پیاپی قطارهای مترو و تکانه‌های بی‌شمار آن برای آثار تاریخی موجود در این مسیر و به ویژه این پل اعلام نظر کردند، با این حال مسوولان شهری اصفهان به هیچ کدام از این تذکرات و هشدارهای کارشناسی توجهی نکردند.
در نهایت تونل‌سازی برای احداث مترو اصفهان آغاز به کار کرد و دو مسیر رفت‌وبرگشت مترو در قالب دو تونل جداگانه حفاری شد؛ مسیر برگشت که از سی‌وسه پل فاصله دارد و از جنوب به شمال است، برقرار شد و کار حفاری آن پایان یافته است ولی دستگاه حفار در مسیر رفت که از شمال به جنوب حفاری می‌شود با عبور از زیر بستر سی‌وسه پل در ابتدای بلوار ملت و ضلع جنوبی پل دچار انحراف و همان‌جا نیز متوقف شد.
در آخرین ماه‌های سال گذشته بود که مسوولان شهری اصفهان و شرکت مترو این شهر بعد از توقف دوساله دستگاه در زیر زمین و خوابیدن کار حفاری مترو اعلام کردند کار خود برای اصلاح مسیر دستگاه را آغاز خواهند کرد.
همان ایام بار دیگر وقوع حادثه‌ای در فاصله کمتر از 10 متری از رمپ جنوبی پل هشداری دیگر باره بود؛ شکافی حدود یک و نیم در سه متر و عمق نزدیک به دو تا سه متر در نزدیکی سی‌وسه پل باز شد که مسوولان به صورت شبانه آن را پر کردند و اطلاعاتی دقیق از دلایل اصلی آن منتشر نکردند.
تکذیب خبر در روزنامه نزدیک به شهرداری
این نشست درست در نقطه‌ای بوده که دستگاه حفار آخرین حفاری‌ها را انجام داده است. راهکارهای پیشنهادی کارشناسان و مسوولان شهری و شرکت مترو اصفهان تاکنون نتیجه‌ای نداده و دستگاه همچنان در جای خود متوقف است.
روزنامه شرق سپس به نقل از یک “منبع آگاه” در اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان، خبر شکاف برداشتن سی و سه پل را تایید کرده و افزوده که این مسئله به یک “موضوع امنیتی” تبدیل شده است.
این در حالی است که روزنامه “اصفهان زیبا” که به شهرداری و اصولگرایان این شهر نزدیک است، به نقل از مدیرکل میراث فرهنگی استان، این خبر را تکذیب کرده است.
به نوشته این نشریه در حال حاضر “هیچ خطری” پایه های سی و سه پل را تهدید نمی کند و و اگر قرار باشد تغییراتی در بدنه این پل مشاهده شود، کارشناسان میراث فرهنگی “اولین نفراتی” خواهند بود که متوجه این موضوع می شوند.
سی و سه پل از شاهکارهای مهندسی شهر اصفهان در دوران رونق بین المللی پایتخت صفویان است که این شهر را به یکی از زیباترین و بزرگترین شهرهای جهان تبدیل کرده بود.
سی و سه پل همراه با میدان نقش جهان و پل خواجو اصفهان (که پس از انقلاب اسلامی میدان امام نام گرفت) از نمادهای هویتی و فرهنگی این شهر تاریخی و یکی از اصلی ترین مراکز توریستی شناخته شده ایران در جهان است.
نابودی احتمالی سی و سه پل می تواند آثار و تبعات غیر مترقبه ای برای فرهنگ و تاریخ اصفهان به دنبال داشته باشد.
