دو روز پس از آنکه اداره اماکن نیروی انتظامی، حضور زنان در پردیس سینماها را ممنوع کرد، فرمانده این نهاد نظامی اساسا تماشای فوتبال در سینما ها را مورد چالش قرار داد.
“پخش فوتبال در فضای عمومی برای کشورهایی است که پخش زنده ندارند.” این را فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی می گوید. اسماعیل احمدی مقدم روز یکشنبه در حاشیه یک مراسم نظامی، با به چالش کشیدن پخش زنده فوتبال جام ملت های آسیا در سینماها، دیده شدن برخی “صحنه ها” در سینماها را مورد سرزنش قرار داد و گفت: “صحنه‌هایی که دفعه قبل هنگام پخش فوتبال دیده شد صحنه‌های خوبی نبود و ما گفتیم سینمادارها باید برای آن تمهیداتی بیاندیشند.”
سردار احمدی مقدم اشاره ای به ماهیت “صحنه ها” نکرد اما احتمالا اشاره وی به صحنه های مربوط به شادی دختران و پسران تماشاچی در سالن های سینماست.
فرمانده نیروی انتظامی در همین راستا می پرسد: “چه ضرورتی دارد در کشور ما که فوتبال به طور زنده تلویزیون پخش می‌شود مردم در سینما ببینند؟ “
فوتبال در سینما مال ما نیست
به اعتقاد این سردار نیروی انتظامی تنها در کشورهایی که فوتبال به طور زنده پخش نمی شود، مردم “پول” می دهند تا در کافه ها و سینماها به تماشای فوتبال بنشینند.این در حالیست که در جام های جهانی پیشین در آلمان و آفریقای جنوبی در حالی که بسیاری از کشورهای حاضر در مسابقات، بازی ها را به صورت مستقیم پخش می کردند، هزاران نفر از علاقه مندان در کافه ها و یا از طریق نمایشگرهای عظیم خیابانی به تماشای هیجان مستطیل سبز نشستند بی آنکه هزینه ای پرداخت کنند.
اظهارات سردار احمدی مقدم در خصوص تماشای همگانی فوتبال پس از آن بیان می شود که روز جمعه خبرهای ضد و نقیضی در خصوص ممنوعیت پخش زنده بازی فوتبال ایران و کره جنوبی در سینماها اعلام شد.پس از آن خبرگزاری آفتاب پیش به نقل از یکی از مسئولان سینمای آزادی تهران از تصمیم برای عدم پخش فوتبال ایران و کره جنوبی خبرداد: “به دلیل عدم هماهنگی لازم بین دستگاه‌های ذی‌ربط، سینما آزادی تصمیم گرفت این مسابقه را نمایش ندهد.”
سینما خارج از حوزه پلیس
این در حالی بود که هر سه مسابقه ایران در دور مقدماتی جام ملت های آسیا با پیروزی همراه بود و همین باعث شادی مردم در سینما ها شد. به ویژه پیروزی سه بر صفر ایران برابر امارات متحده عربی در روز چهارشنبه موجی از هیجان جوانان در سینما آزادی و ملت تهران به همراه داشت.
دیروز اسماعیل احمدی مقدم البته کوشید تا موضوع تماشای فوتبال در سینما را خارج از حوزه نهاد تحت فرماندهی خود معرفی کند: “آنچه در بیرون فضای سینما و پس از دیدن فوتبال پیش می‌آمد واکنش‌هایی داشت اما به طور کلی این مساله مربوط به حوزه پلیس نمی‌شود ومربوط به بینندگان و متولیان خاص آن است.”
این در حالیست که روز جمعه معاون امور پردیس های سینمایی، از احضار مدیران سینمایی به “اداره اماکن” خبر داد. به گفته امیرحسین علم الهدی، پنجشنبه گذشته، اداره اماکن از مدیران سینماها خواست با نصب تابلوی ورود ممنوع از حضور زنان در سالن سینما جلوگیری کنند گفتنی است اداره نظارت بر اماکن، مستقیما زیر نظر نیروی انتظامی فعالیت می کند.
ورزش های ممنوع
آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی در دیدگاه های فقهی تاکید کرده است تماشای پخش زنده و مستقیم “کشتی” و “فوتبال” برای زنان جایز نیست، اما پخش تلویزیونی، غیر مستقیم به شرط اینکه “مفسده ای در کار نباشد” اشکالی ندارد.
چند ماه پیش احمد خاتمی، تماشای “شنا” و “کشتی” را بر زنان حرام کرد. این عضو مجلس خبرگان رهبری و از امامان جمعه موقت تهران در یک برنامه تلویزیونی که از شبکه اول سیما پخش شد گفت :” زن‌ها حق ندارند برنامه ورزشی کشتی یا شنای مردان را ببینند، این کار حرام است.”
بر طبق چنین آرایی است که بعد از انقلاب دختران از حضور در ورزشگاه ها محروم شده اند. این تبعیض جنسیتی، بخصوص در فوتبال که طرفداران دختر بسیاری دارد، برای سالیان درازی مورد انتقاد مخالفان سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی بوده است.
زنان از مردان جدا شوند
ممنوعیت زنان برای حضور در ورزشگاه ها پس از انقلاب 57 آغاز شد و در فهرست یکی از صدها سیاست اسلام گرایان برای جداسازی زنان و مردان قرار گرفت.
روزنامه جمهوری اسلامی در اوایل انقلاب نوشته بود: “درست است که دختران زیادی دلشان می خواهد مسابقات فوتبال را در استادیوم تماشا کنند، اما بالا بودن این گرایش ربطی به درست بودن آن از نظر اخلاقی ندارد. مردم زیادی در سراسر دنیا به مواد مخدر، قمار و الکل علاقه دارند و همه می دانیم که مبادرت به این سه مورد نکوهیده و ناپسند است.”
نسرین افضلی نویسنده ای که در باب تاریخچه حذف زنان از استادیوم ها پژوهشی انجام داده است، به سخنان مهین گرجی - روزنامه نگار درگذشته ورزشی - اشاره می کند که گفته بود: “بعد از انقلاب، همچنان برای تمرین به ورزشگاه امجدیه می رفتیم… یک روز گفتند از فردا خانمها نیایند. یعنی همزمان با انقلاب فرهنگی اینها حتی ورود زنان به ورزشگاهها را هم ممنوع کردند گفتند نیایید تا تشکیلاتشان درست شود.”
در دهه هفتاد اولین کسی از چهره های نزدیک به حکومت که سخن از آزادی هائی در ورزش بانوان به میان آورد فایزه هاشمی فرزند رییس جمهور وقت بود که با شعارهائی در همین زمینه بالاترین آرای انتخابات پنجم مجلس شورای اسلامی را به دست آورد و نماینده تهران شد و اولین روزنامه زنان در سراسر جهان را هم منتشر کرد که از همان آغاز با مقاومت جناح راست و منابع سنتی روبرو شد که در طعنه های رسانه ای به او “ فایزه دوچرخه سوار” لقب داده بودند. از جمله ثابت قدم ترین مخالفان فایزه هاشمی،سردار نقدی رییس فعلی بسیج و از تندروترین افراد سپاه پاسداران است. خانم هاشمی که بعدها از نمایندگی مجلس محروم ماند و با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد از ریاست دفتر ورزش های زنان هم کنار گذاشته شد.
هفت دختر علیه سازمان تربیت بدنی
در سال های اخیر زنان در ایران تلاش و اعتراض بسیاری کرده اند تا بتوانند دروازه های آزادی را به روی خود باز کنند. برای نمونه دو سال پیش هفت دختر با ارسال نامه ای به کنفدراسیون فوتبال آسیا از مسئولان سازمان تربیت بدنی و فرماندهان پلیسی که مانع از ورود آنها به ورزشگاه آزادی شده‌اند، شکایت کردند. آنها زمانی که برای تماشای بازی تیم سایپا با نماینده باشگاهی ازبکستان در چارچوب جام باشگاه های آسیا به ورزشگاه رفته بودند با ممانعت مقامات انتظامی روبرو شدند. قوانین کنفدراسیون آسیا به ایران فشار آورده است در مسابقاتی که مربوط به این کنفدراسیون است مقدمات حضور تماشاچیان زنان را فراهم کند.
آفساید
جعفر پناهی کارگردان برجسته ایرانی، در پنجمین فیلم خود “آفساید”، تلاش دختران برای ورود به ورزشگاه ها را جلوی دوربین برد. روایت این فیلم پیرامون دخترانی است که حاضرند هر کاری انجام دهند تا بازی ایران ـ– بحرین (مقدماتی جام جهانی 2006) را برای ورود ایران به جام جهانی ببینند تا جای کسانی را که در بازی ایران-ژاپن جان خود را از دست داده اند خالی نباشد آنهاهرکدام با لباسی مبدل سعی می‌کنند وارد ورزشگاه بشوند اما تعدادی از آنها به دلیل ممنوعیت ورود زن‌ها به استادیوم دستگیر می‌شوند.
جعفر پناهی پس از انتخابات سال 88 بازداشت و به شش سال حبس تعزیری و بیست سال ممنوعیت از فعالیت های سینمایی محکوم شد.
