مجلس نهم به مصطفی نیلی‌احمدآبادی، وزیر پیشنهادی روحانی برای وزارت علوم رای اعتماد نداد. نمایندگان مجلس علاوه بر انتقادهایی که نسبت به انتخاب نیلی داشتند، بر این اعتقاد بودند که نیلی گزینه اصلی روحانی برای وزارت علوم نیست؛ مساله‌ای که با تکذیب رییس‌جمهوری اسلامی روبه‌رو شد.
در جلسه رای اعتماد به نیلی‌احمدآبادی دیروز در مجلس، از ۲۴۶ نماینده حاضر، ۷۹ نماینده رای موافق، ۱۶۰ نماینده رای مخالف و ۷نماینده رای ممتنع دادند. به این ترتیب تا زمان معرفی فرد دیگری به عنوان وزیر پیشنهادی، محمدعلی نجفی همچنان سرپرست وزارت علوم باقی خواهد ماند.
جلسه رای اعتماد
جلسه رای اعتماد به نیلی در حالی آغاز شد که برخی نمایندگان مجلس از پیش گفته بودند او قادر به کسب رای لازم از مجلس برای حضور در پست وزارت علوم نیست.
علاوه بر برخی از اعضای هیات دولت، حسن روحانی نیز در این جلسه حضور داشت و به دفاع از وزیر پیشنهادی خود پرداخت.
او در سخنان خود گفت که دولت “اهل لجبازی نیست” و به “برای سوال از وزرا و یا استیضاح از وزرا به رای نمایندگان مجلس شورای اسلامی طبق قانون اساسی احترام می‌گذارد”.
روحانی با اشاره به آن چه “دروغ برخی از رسانه‌ها” توصیف کرد، گفت: “در برخی رسانه‌ها آمده است آقای نیلی مطلوب واقعی رییس‌جمهوری برای آموزش عالی نیست و وی را برای دست‌گرمی به مجلس فرستاده است تا پس از آن فرد دیگری را معرفی کند، این دروغ است”.
رییس‌جمهوری اسلامی اضافه کرد: “سال گذشته در چنین ایامی در جمع شما نمایندگان محترم، وزیر مودب و دانشور ما از جمع شما رای اعتماد گرفت اما از آن زمان تا کنون به ناچار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تا امروز دو نوبت با سرپرست اداره شده است”.
با این حال میزان اعتراض‌ها به نیلی هم کم نبود. از نقش او به عنوان رییس دانشکده فنی و اتفاق‌هایی که در دانشگاه تهران در سال ۸۸ و پس از انتخابات ریاست‌جمهوری رخ داد تا امضای نامه‌ای خطاب به رهبر جمهوری‌اسلامی به همراه جمعی از استادان دانشگاه.
نیلی ضمن تایید امضای این نامه گفت: “شما زمان و مکان را در نظر بگیرید، در سال ۸۸ دو بار به دانشگاه تهاجم شد که مورد تقبیح مقام معظم رهبری نیز قرار گرفت”.
وی افزود: “در حالیکه کسانی می‌کوشند به جوانان ایرانی القا کنند که ملجاء و پناهگاه شما در خارج از مرزهای کشور است، این نامه نشان داد آنکه باید به او پناه برده و شکایت برد و آنکه نقش پدرانه برای شما دارد، رهبر معظم انقلاب است”.
وی گفت که امضاکنندگان نامه وابسته به جریانات سیاسی نیستند و افزود: “گفته شده که من از جمع کنندگان و تهیه کننده این نامه بودم، خیر، من یکی از امضاکنندگان بودم”.
نیلی فعالیت خود در سمت سرپرستی دانشگاه تهران را به عنوان نشانه توانایی مدیریتی خود ذکر کرد و گفت که در این زمینه “اگر کسی از توانایی لازم برخوردار نباشد، در آغاز به مشکل بر می‌خورد”.
با این حال نه حضور روحانی، نه سخنان نمایندگان حامی نیلی و نه توضیحات خود وزیر پیشنهادی، نمایندگان مجلس را قانع نکرد تا در نهایت وزارت علوم همچنان بدون وزیر باشد.
سرنوشت وزارت علوم
با رای عدم اعتماد نمایندگان مجلس به نیلی، وزارت علوم همچنان تحت سرپرستی محمدعلی نجفی باقی خواهد ماند. نجفی براساس قانون تا پنجم آذرماه می‌تواند سرپرست وزارت علوم باشد و تا آن زمان دولت و مجلس موظف‌اند وزیر علوم را مشخص کنند.
هنوز مشخص نیست که روحانی چه گزینه‌ای را برای وزارت علوم به مجلس معرفی خواهد کرد. نجفی خود پیش از این گفته بود که با وجود اصرارهای روحانی، حضور در این پست را نپذیرفته است.
با این حال اصولگرایان بر این عقیده‌اند که نیلی گزینه اصلی روحانی برای وزارت علوم نبوده. به عقیده آن‌ها روحانی با پیش‌بینی عدم رای‌آوری نیلی، او را به مجلس معرفی کرده تا نمایندگان را برای رای مثبت به وزیر پیشنهادی اصلی خود تحت فشار قرار دهد.
وزارت علوم در دولت حسن روحانی از همان ابتدا مورد حساسیت اصولگرایان ساکن مجلس بود. جعفر میلیمنفرد، نخستین گزینه حسن روحانی برای این وزارت‌خانه بود. او هم به دلیل آن‌چه نمایندگان مجلس “حضور در فتنه ۸۸” می‌خواندند، موافق به کسب رای اعتماد از مجلس نشد.
جعفر توفیقی،وزیر علوم دولت خاتمی، پس از جلسه رای اعتماد به عنوان سرپرست وزارت علوم شد. انتخاب او به عنوان سرپرست این وزارت‌خانه در حالی اتفاق افتاد که اعلام شده بود آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی، با حضور او در پست وزیر علوم مخالفت کرده است.
رضا فرجی‌دانا موفق به کسب رای اعتماد از نمایندگان مجلس شد، اما توسط همان نمایندگان و به دلایل مختلف،از جمله استفاده از توفیقی و میلیمنفرد، استیضاح و از کار برکنار شد.
پس از استیضاح فرجی‌دانا، محمدعلی نجفی به عنوان سرپرست وزارت علوم انتخاب شد. به گفته نجفی، روحانی چند بار از او برای حضور بر صندلی وزیر علوم دعوت کرده، اما او این دعوت را نپذیرفته.
نجفی در زمان آغاز به کار دولت روحانی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش بود، اما موفق به کسب رای اعتماد از نمایندگان مجلس نشد. وی سپس از پست ریاست سازمان میراث فرهنگی نیز به دلیل بیماری قلبی کناره گرفت.
هنوز مشخص نیست گزینه بعدی دولت روحانی برای وزارت علوم چه کسی است؛ اما به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس نهم عزم خود را جزم کرده‌اند تا تنها به وزیری برای این وزارت‌خانه رای بدهند که خواسته‌های آنان را پیگیری کند. باید دید آیا حسن روحانی در نهایت تسلیم خواسته این نمایندگان خواهد شد یا خیر.
