پس از در خواست وزیر دولت حسن روحانی از شبکه مداحان و نیروهای بسیج برای مبارزه با مواد مخدر، عبدالرضا رحمانی فضلی طی اظهاراتی از “عملکرد بسیار خوب” در مقابله با قاچاق مواد مخدر خبرداد و اعلام کرد که “هیچ محموله مواد مخدری از کشور خارج نشده است”.
وزیر کشور که دبیر کلی ستاد مبارزه با مواد مخدر را نیز برعهده دارد طی نشستی با مسئولان این ستاد اعلام کرد: “مبارزه با مواد مخدر جدی‌ترین برنامه وزارت کشور است، زیرا براساس نظرسنجی از سال ۸۶ تا سال ۹۱، اولین دغدغه مردم اعتیاد و مبارزه با این معضل اجتماعی بوده است.”
عبدالرضا رحمانی فضلی سپس اضافه کرد که “امسال با کنترل خوب مرزها هم در جلوگیری از ورود مواد مخدر بسیار خوب عمل کرده و هم یک مورد اجازه نداده ایم محموله ای از کشور خارج شود هر چند باید بسیار فعال تر عمل کنیم.”
او به اقدامات هفته گذشته خود در سمت دبیر کلی ستاد مبارزه با مواد مخدر هم اشاره کرده و گفته: “در این خصوص تاکنون با هنرمندان، خبرنگاران و مدیران مسئول رسانه‌ها، مداحان و سازمان بسیج جلساتی داشته‌ایم و در حال تدارک دیدار با ورزشکاران و روحانیان نیز هستیم.”
وی روز ۳ بهمن ماه در دیدار با سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی اعلام کرده بود: “در مبارزه با مواد مخدر باید بسیجی وار شرکت کرد و انتظار ما این است که این امر، به عنوان یکی از ماموریت‌های بسیج مطرح شود؛ چرا که تجربه نشان داده بسیج در برخورد با آسیب‌های اجتماعی بسیار موثر و با نفوذ بوده است.”
وزیر کشور همچنین از واگذاری طرح مبارزه همه‌جانبه با مواد مخدر و روان‌گردان‌ها در استان‌های اصفهان، کرمانشاه، همدان، مازندران و تهران به بسیج خبر داده و تاکید کرده بود که “بسیج اجرای این طرح را در ۵ مرکز استان بررسی و زمانبندی‌های مربوطه را مشخص کند، تا انشالله در اسفند ماه تفاهم‌نامه نهایی جهت ادامه این طرح امضا و از فرودین سال ۹۳ اجرای طرح شروع شود.”
او روز شنبه ۵ بهمن هم در دیداری با روسای کانون مداحان و مسئولان سازمان تبلیغات اسلامی خطاب به مداحان گفته بود: “در حال حاضر بهترین روشی که برای مبارزه با مواد مخدر در نظر گرفته می‌شود، بحث NGOها و شبکه‌های اجتماعی است و کشور ما به دلیل وجود جریان و شبکه روحانیت و مداحان به عنوان یک جریان قوی می‌توانند در بحث مبارزه با مواد مخدر تأثیرگذار باشند.”
وی با این ادعاکه “جامعه مداحان محوری‌ترین شبکه اجتماعی در حوزه مبارزه با مواد مخدر است” و همچنین اینکه “متأسفانه در جریان اعتیاد، بسیاری از زنان و فرزندان معتادین دچار مسائل اخلاقی و رفتاری می‌شوند” از مداحان خواسته بود با شناسایی خانواده افراد معتاد “در صورت لزوم از آنها حمایت‌های مالی، معنوی و حقوقی داشته باشند”.
ادعاها و درخواست های عبدالرضا رحمانی فضلی از مداحان برای مقابله با مواد مخدر و مراقبت از خانواده افراد معتاد در شرایطی است که این افراد که غالبا در تکایا و هیات های مذهبی فعالیت می کنند عمدتا تحصیلاتی در این باره نداشته و آموزش های لازم در این باره را ندیده اند.
همچنین طی سالهای گذشته در مواردی فیلم های ویدیویی از مصرف مواد مخدر توسط برخی مداحان مشهور در شبکه های اجتماعی منتشر شده که واکنش های بسیاری در جامعه و فضای مجازی به دنبال داشته است.
از دیگر سو درخواست وزیر کشور از بسیج، نهاد نظامی تحت نظر سپاه پاسداران برای مبارزه با مواد مخدر نیز در حالی صورت گرفته که در سالهای اخیر همواره گزارش هایی از طرف کشورهای غربی، بخصوص ایالات متحده منتشر شده است که در برخی موارد فرماندهان سپاه پاسداران را در قاچاق سازمان یافته مواد مخدر دخیل دانسته اند.
از جمله در اسفندماه ۱۳۹۰ (مارس ۲۰۱۲) وزارت خزانه داری امریکا، غلامرضا باغبانی یکی از اعضای ارشد سپاه قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران را متهم کرد که در قاچاق مواد مخدر از افغانستان و تسهیل عبور آن از داخل خاک ایران به اروپا و در نهایت امریکا نقش دارد. وزارت خزانه داری ایالات متحده به همین دلیل وی را در فهرست افراد مورد تحریم خود قرار داده است.
البته اعلام وزارت خزانه داری ایالات متحده تنها دلیل احتمال حضور و نقش نهادهای نظامی و امنیتی در قاچاق مواد مخدر نیست. در نخستین سال ریاست محمود احمدی نژاد در دولت جمهوری اسلامی و همچنین سال ۱۳۸۵، همزمان با بالا گرفتن تنش ها میان جمهوری اسلامی و کشورهای غربی در مناقشه هسته ای و همچنین مساله نقض حقوق بشر، بسیاری از مقامات ایرانی از طرحی به نام “کریدور امن” برای قاچاق مواد مخدر به اروپا و امریکا خبرداده و از آن به عنوان یک تهدید علیه کشورهای غربی استفاده کرده بودند.
در نخستین روزهای خرداد ۱۳۸۵ قربانعلی دری نجف آبادی دادستان وقت کل کشور طی اظهاراتی گفته بود: “درصورتی که کشورهای غربی به ادامه چالش با ایران درزمینه انرژی هسته‌ای ادامه دهند ایران نیزمی تواند اجازه عبورمواد مخدررا البته نه ازخاک ایران بلکه از دریا و نقاط دیگربدهد”.
مدتی بعد در مردادماه حشمت الله فلاحت پیشه، عضو وقت کمیسیون امنیت ملی مجلس هفتم با اعلام اینکه “ غرب لیاقت آن را ندارد که به خاطر مصون ماندنش از مواد مخدر، جوانان ما کشته شوند” تاکید کرده بود که “ متاسفانه مسئولان ما گوششان به این حرف ها بدهکار نیست و همچنان به این روند ادامه می دهند که نتیجه آن فدا شدن ایرانیان برای آسایش و سلامتی اروپاییان است و لذا باید هر چه سریعتر این رویکرد تغییر کند تا خود غربی ها درگیر ماجرا شوند و هزینه های صیانت از جامعه شان را خود بپردازند.”
احمد پیش بین یکی دیگر از اعضای این کمیسیون هم با اعلام اینکه “در راه مبارزه با مواد مخدر هزینه زیاد داده ایم” گفته بود: “بهترین راه آن است که یک «کریدور امن»ایجاد شود تا مواد مخدر بدون ریزش در ایران، از کشور خارج شود و پس از آن هم مربوط به خود غربی ها به ویژه اروپایی هاست که اگر خواستند خودشان مبارزه کنند و جلویش را بگیرند و یا آنکه واقعا به ایران کمک کنند و الا وظیفه ما حکم می کند از کشته شدن جوانان مان جلو گیری کنیم.”
روزنامه کیهان نیز که تحت نظر نماینده رهبرجمهوری اسلامی اداره می شود طی مقاله ای تحت عنوان “آنها به ما بدهکارند” از طرح “کریدور امن” حمایت کرده بود. این روزنامه در سرمقاله خود نوشته بود: “دلیلی وجود ندارد حجم عظیمی از سرمایه انسانی و مالی این کشور همچنان صرف مبارزه ای شود که زیانش متوجه ایران و نفعش متوجه دنیای غرب است”.
سرمقاله نویس کیهان تاکید کرده بود: “ایجاد یک کریدور در مناطق کم جمعیت کشور و تحت کنترل کامل که به کاروان های حامل مواد مخدر اجازه دهد به سلامت از خاک ایران عبور کنند و محموله شان را به هر جا که می خواهند ببرند.”
پس از این اظهارات مصطفی پورمحمدی وزیر کشور وقت در دولت احمدی نژاد طی گفت و گویی با روزنامه همشهری درباره طرح ایجاد “کریدور امن” برای قاچاق مواد مخدر گفته بود: “اینکه ما اجازه بدهیم مسیر کشور ما محل امن برای ورود و تردد و ترانزیت مواد مخدر باشد یک اشتباه بزرگ و مخالف جدی سیاست‌های نظام است.”
البته پورمحمدی با گذشت چند سال و در مقام ریاست سازمان بازرسی در دی ماه ۱۳۹۱ در گفت و گویی با نشریه تجارت فردا به صورت تلویحی اعلام کرد که این کریدور امن قاچاق مواد مخدر توسط برخی نهادها ایجاد شده و در حال فعالیت است.
وی در گفت و گوی خود با این نشریه با اشاره به اظهارات گذشته اش در مقام وزارت کشور تصریح کرده بود: “من هم در اینجا و هم در وزارت و هم در وزارت کشور و جاهای دیگر که بودم، معتقدم ما از هیچ راه خلافی به هدف‌هایمان نمی‌توانیم برسیم. الان هم کاملاً بر این باور هستم هیچ سودی در فعالیت خلاف نمی‌بینیم. حتی سودهای مقطعی هم نمی‌بریم. تجربه‌های تاریخی هم به ما نشان داده است که ما به هیچ وجه به هدف‌هایمان نخواهیم رسید. این خلاف چه در داخل کشور ما بخواهد باشد و چه در خارج از کشور. مطمئناً ترانزیت مواد مخدر با هر شکلی خیانت به بشریت است. هیچ منفعتی و خیری در آن نیست که یک دستگاه آن را انجام دهد و هر کسی کرده باشد و یا چه کسی در فکر این کارها باشد، حتماً برای کشور مضر است و هیچ خیر و برکتی و سودی نخواهیم داشت.”
عاقبت در تیرماه سال ۹۰ محمود احمدی نژاد در جریان همایشی تحت عنوان “همایش تخصصی راهبردهای نوین در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز” سپاه پاسداران و همچنین برخی نهادهای نظامی امنیتی دیگر کشور را متهم به قاچاق کرد.
او با بکاربردن واژه “برادران قاچاقچی خودمان” و “کسانی که اسکله های غیرمجاز در اختیار دارند” به طور تلویحی از فعالیت های بدون نظارت سپاه پاسداران انتقاد کرده بود. البته محمود احمدی نژاد این اظهارات را در انتقاد از “قاچاق کالا” توسط سپاه پاسداران مطرح کرده بود اما منظور وی مشخص نبود. در فرهنگ عامه مردم معمولا به فروشندگان مواد مخدر در کشور “قاچاقچی” گفته می شود.
مبارزه با مواد مخدر بر اساس وظایف محوله از سوی قانون اساسی بر عهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی است که تحت نظر وزارت کشور فعالیت می کند، با این حال پیش از اظهارات اخیر وزیر کشور،اسماعیل احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی نیز در ۸ آبان ماه امسال اعلام کرده بود که “اقدامات پلیس در مرزها سرعت گرفته لیکن برخی خلاها همچنان وجود دارد و در حوزه مواد مخدر، با افزایش ۲۰ درصدی کشفیات مواد مخدر روبرو بودیم که در هفت ماه گذشته ۳۰۰ تن مواد مخدر توسط پلیس و ۵۰ تن توسط سایر سازمانها کشف شده است.”
