مرکز آمار ایران دیروز جزئیات گزارش ابتدای تیرماه خود در خصوص نتایج آمارگیری زمستان سال ۹۲ را منتشر کرد؛ گزارشی که براساس آن رقم بیکاری زنان در مناطق شهری معادل ۱/۵۴ درصد اعلام شده است. به عبارت دیگر از هر دو زن ساکن در مناطق شهری در ایران یک زن بیکار است. البته این بخش در گزارش تیرماه این مرکز نیز آمده بود،اما نکته جدیدی که در متن کامل این گزارش خودنمایی می کند، میزان بیکاری زنان در برخی استان های کشور است که به ۸۰ درصد رسیده و در نوع خود رقمی بی سابقه در سطح کشورهای جهان به حساب می آید.
خبرگزاری ایرنا، در گزارشی که از نتیجه تحقیقات مرکز آمار ایران منتشر کرده، نوشته: “در حالی که نرخ بیکاری زنان ۲۰ تا ۲۴ ساله در مناطق شهری کشور ۵۴.۱ درصد است، این میزان برای مردان در همین گروه سنی ۲۳.۸ درصد می باشد. نرخ بیکاری مردان و زنان جوان در مناطق روستایی به ترتیب ۱۸.۴ و ۲۸ درصد است. پایین تر بودن نرخ بیکاری زنان جوان در مناطق روستایی کشور نه به دلیل افزایش فرصت های شغلی در این مناطق است بلکه به خاطر مشارکت زنان روستایی در کارهای زراعی، دامداری، مرغداری و صنایع دستی است؛ از آنجا که نتایج کار آنها منجر به افزایش درآمد خانوار خواهد شد، آنها در زمان سرشماری خود را شاغل اعلام می کنند”.
ایرنا افزوده: “نرخ بیکاری زنان جوان در مناطق شهری استانهای لرستان، کرمانشاه و زنجان بیش از ۸۰ درصد است که این نرخ حکایت از شرایط بسیار نامناسب این استانها برای اشتغال زنان دارد. نرخ بیکاری مردان جوان در مناطق شهری استانهای کرمانشاه و گیلان بیش از ۵۰ درصد است. یکی از ویژگی های بازار کار ایران عدم تعادل آن است که این عدم تعادل به لحاظ نرخ بیکاری متفاوت در استانهای مختلف کشور، در میان گروه‌های سنی مختلف و به لحاظ جنسیتی بسیار مشهود است به طوری که در استانی نظیر یزد نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ سال به بالا در زمستان ۹۲ معادل ۲.۵ درصد بوده که به تفکیک دو گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ و ۱۵ تا ۲۹ سال به ترتیب ۳.۱ و ۶.۳ درصد گزارش شده است. عدم تقارن جنسیتی بازار کار در حالی است که بازار کار نیز برای دانش آموختگان هم دشوارتر از افراد کم سواد است و نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی چندین برابر افراد دارای کم سواد و متوسط است”.
در ادامه این گزارش آمده: “زنانی که تحصیل کرده اند و نیاز به درآمد مستقل دارند را نمی توان به ماندن در خانه تشویق کرد.هم اکنون شرایط اقتصادی جامعه به گونه ای است که مردان و زنان باید هر دو برای کسب درآمد مشارکت داشته باشند. افزایش تحصیلات در میان زنان که طی این سال ها کسب کرده اند، باید جایی نمود یابد و این نمود نمی تواند در محصور دیوارهای خانه باشد. چرخ های اقتصادی و تصمیم گیری نیاز به حضور توانمند زنان دارد زیرا توسعه امری همه جانبه است که نیاز به حضور همه آحاد جامعه دارد.نرخ بیکاری ۸۰ درصد زنان جوان در برخی از استان های کشور با گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی جای بسی درنگ و بازبینی سیاست های گذشته دارد زیرا این نرخ بیکاری سزاوار جامعه ای که می خواهد مسیر توسعه را بپیماید، نیست”.
گفتنیست، این آمار تکان دهنده یک ماه پس از سخنان آیت الله خامنه ای منتشر می شود که اعلام کرد مهمترین وظیفه زن مادری و تربیت فرزند است.
او در دیدار با زنانی که “نخبه” معرفی شده بودند، گفت: “مسئله‌ی اشتغال بانوان، جزو مسائل اصلی نیست.البتّه ما با اشتغال بانوان مخالف نیستیم؛ بنده خودم نه با اشتغال شان، نه با مدیریّت هاشان مخالفتی ندارم، مادامی‌که با آن مسائل اصلی معارضه و تنافی پیدا نکند؛ اگر معارضه پیدا کرد، آن مقدّم است”.
این سیاست اصلی حکومت ایران در حالی از سوی آیت الله خامنه ای تبیین شده که براساس گزارش خبرگزاری مهر از میزان تلاش برای کسب کار، ۴۳ درصد زنان باید ۱۹ ماه تا ۲ سال و بیشتر برای کسب شغل در انتظار بمانند.
مهر نوشته: “۴۳ درصد کل زنان جویای کار کشور و حدود ۳۱ درصد کل مردان بیکار بیش از ۱۹ ماه را در انتظار شغل به سر می برند. این وضعیت درباره مردان و زنان ساکن در روستاها که جویای شغل هستند متفاوت تر است به نحوی که حدود ۲۶ درصد کل مردان روستایی متقاضی کار و حدود ۴۶ درصد زنان ساکن در این مناطق تجربه بیکاری نزدیک به ۲ سال را دارا هستند”.
این گزارش تاکید کرده که نرخ بیکاری در شهر ها دو برابر مناطق روستایی است و تنها ۴۰ درصد از بازار کار کشور جزو “خوش شانس” هایی محسوب می شوند که فقط ۶ ماه در صف ورود به بازار کار می مانند.
در ابتدای تیرماه امسال هم روشن شده که رکورد نرخ بیکاری زنان شکسته شده است: “نرخ بیکاری عمومی کشور در آخرین گزارش مرکز آمار ایران ۱۰.۵ درصد، نرخ بیکاری مردان ۹.۱ درصد و زنان ۱۸.۹ درصد است”.
بانک مرکزی نیز نرخ بیکاری را در همان تاریخ چنین اعلام کرد: “نرخ بیکاری در شهرها ۱۲ درصد و روستاها ۶.۲ درصد بوده که در این میان نرخ بیکاری زنان در سه ماهه دوم سال ۹۲، ۲۱.۱ و بیکاری مردان ۸.۱ درصد گزارش شد. در عین حال بانک مرکزی اعلام کرد که در بین جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله نرخ بیکاری ۲۱.۱ و در بین جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله نرخ بیکاری به ۲۳.۹ درصد می‌رسد”.
این آمارهای نگران کننده از وضعیت اشتغال زنان در ایران در حالیست که گروه های افراطی همین میزان از اشتغال زنان را نیز زیاد می دانند.برای نمونه در شهرداری تهران مدتی است که طرح تک جنسیتی کردن پرسنل به اجرا گذاشته شده و قالیباف شهردار تهران تاکید کرده که در شغل هایی که به تخصص خاصی نیاز نیست، اولویت استخدام با مردان باشد.
