مگی فارلی
آژانس بین المللی هسته ای می گوید ایران به بسیاری از ابهامات برنامه هسته ای خود پاسخ گفته است اما نتوانسته روشن کند که آیا این برنامه قادر به تولید بمب هست یا نه.
نهاد ناظر بر انرژی هسته ای سازمان ملل از “نگرانی های جدی” درباره توان بالقوه ایران در تولید یک بمب هسته ای خبر داد. به گفته آژانس، ایران نتوانسته است به سوالات موجود درباره طرح های تسلیحاتی پاسخ بگوید اما گزارش روز جمعه، ایران را به خاطر شفاف سازی سایر مسایل باقیمانده از گذشته برنامه هسته ای اش مورد تایید قرار داده است.
این گزارش درحالی از سوی آژانس منتشر شده که شورای امنیت سازمان ملل در پیچ و خم تصویب تحریم های جدید علیه تهران است. تحریم های یاد شده به خاطر خودداری ایران از عمل به درخواست های قبلی شورا برای توقف غنی سازی است. اورانیم غنی شده هم می تواند برای تولید سوخت لازم جهت مصرف در نیروگاه هسته ای و هم تولید کلاهک هسته ای به کار رود.
دولت بوش جمعه گذشته به آژانس اجازه داده بود حین بررسی مساله ایران از گزارش های سازمان سیا درباره برنامه معروف به “طرح نمک سبز” استفاده کند. این طرح درباره استفاده نظامی از مواد هسته ای توسط ایران بوده که شامل پردازش اورانیوم، آزمایش بر روی مواد با قابلیت انفجاری بالا و طراحی کلاهک های موشکی بود.
این اطلاعات از یک رایانه دستی متعلق به یک مقام ایرانی که در سال 2004 به دست سیا افتاده استخراج شده بود. آمریکا این اطلاعات را در سال 2005 با اتحادیه اروپا درمیان گذاشته بود اما مانع از نشان دادن این اسناد به ایران شده بود.
اطلاعات ارایه شده از سوی آمریکا به سازمان ملل شامل یک تصویر رایانه ای است که نقشه اولیه هسته مرکزی از یک کلاهک را نشان می دهد. “به احتمال فراوان این وسیله قادر به جاگذاری یک ابزار هسته ای است.” محمد البرادعی، رییس آژانس، تاکید کرد که شواهدی از پیاده سازی این طرح توسط ایران بدست نیامده است.
گزارش می گوید: “ارزیابی ابعاد تسلیحاتی برنامه هسته ای ایران، مساله ای نگران کننده و چالش بر انگیزاست.” گزارش اضافه می کند، به هرحال آژانس نتوانسته است شواهدی از ارتباط اقلام هسته ای با اطلاعات ارایه شده از سوی سازمان امنیت ایالات متحده پیدا کند. آژانس گزارشات ایالات متحده را تاییدی بر توسعه برنامه تسلیحات هسته ای ایران نمی داند.
البرادعی در کنفرانس خبری روز جمعه از موفقیت ایران در شفاف ساختن ابهامات گذشته درباره برنامه هسته ای خود به جزء مساله “نظامی گری” خبر داد. او ابراز اطمینان کرد که آژانس به ماهیت و وسعت برنامه غنی سازی فعلی ایران پی برده است.
گزارش به نحوی است که هم فرصت لازم را به اعضای شورای امنیت که در پی تحریم های جدید هستند می دهد، و هم امکان مجادله را برای کسانی که معتقد به دادن فرصت های بیشتر به ایران هستند فراهم می آورد.
مقامات ایران این گزارش را به منزله پیروزی دولت خود قلمداد کرده اند و می گویند البرادعی به مساله پایان بخشیده است. روزنامه های ایران متن خبری خود را از شورای امنیت ملی کشور دریافت کردند که به خبرگاران توصیه کرده گزارش آژانس را به عنوان یک پیروزی بزرگ ملی به چاپ برسانند. این شورا یک نهاد رسمی نزدیک به رهبر عالی ایران، آیت الله خامنه ای، است.
آژانس های خبری گزارش دادند محمود احمدی نژاد روز چهارشنبه گفته بود، ایران قدرت های بزرگ را مجبور کرد که “زانو بزنند” و از تلاش ها به رهبری آمریکا برای تعلیق غنی سازی خودداری کرده است.
قدرت های غربی و ایالات متحده معتقدند تهران در سایه برنامه انرژی هسته ای صلح دوستانه خود، در پی توسعه تسلیحات هسته ای است. شواهد آنها شامل برنامه 18 ساله مخفیانه این کشور و نیز خریدهای صورت گرفته از بازار سیاه است.
ایران هم می گوید این برنامه به این دلیل مخفیانه ادامه یافته که تحریم های موجود امکان خریداری اقلام و مواد لازم را از این کشور گرفته بود. به گفته ایران، اهداف هسته ای این کشور صلح آمیز است.
منبع: لس آنجلس تایمز – 23 فوریه