سه روز پس از تکذیب کاهش سهمیه بنزین آزاد از سوی مقامات دولتی، شامگاه جمعه و همزمان با زمزمه های حذف بنزین ۴۰۰ تومانی، دولت شبانه دست به تغییر کد کارت های بنزین مصرف آزاد زد و عملا باعث شد تا متقاضیان بنزین در جایگاه ها سرگردان شوند.
شامگاه جمعه ترافیک سنگینی در جایگاه های سوخت در تهران دیده می شد و آنچه که از سوی رئیس اتحادیه جایگاه داران به عنوان علت این ازدحام بیان شده، عدم شارژ بنزین مصرف آزاد در کارت های سوخت جایگاه داران بوده است. اتفاقی که رویانیان، رییس ستاد حمل و نقل و مدیریت مصرف سوخت قویا آن را تکذیب کرده بود.
بنا به گزارش خبرگزاری مهر، پس از ازدحام خودروها در برابر جایگاه های سوخت، ناصر رئیسی فرد، رئیس کانون کارفرمایی جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور در توضیح این اتفاق گفته است: “نخست اینکه نمی‌دانم چرا سهمیه بنزین آزاد سوخت کاهش یافته درحالی که تاکید می‌شود محدودیتی در عرضه بنزین آزاد وجود ندارد. متاسفانه مدتی است کارت های هوشمند سوخت فروش بنزین آزاد خودروها به دلیل مشکلی که “کد خطای ۲۵” اعلام می‌شود، سوخته و غیر فعال می‌شود. در چنین شرایطی تعداد کارتهای تحویلی به‌تدریج کمتر هم می‌شود که این موضوع نتیجه ای جز طولانی شدن زمان سوختگیری، ایجاد پرخاش و یا زمینه‌سازی فساد در جایگاه‌ها نخواهد داشت”.
وی افزود: “هر کارت در طول شبانه‌روز قادر به ۲۵۶ دفعه سوخت گیری است که در هر بار تا ۶۰ لیتر سوخت قابل برداشت است. این درحالی است که عمده مصرف کنندگان کارتهای آزاد موتور سواران یا کسانی هستند که مقدار کمی سوخت نیاز دارند، در نتیجه این ۲۵۶ دفعه محدودیتی در کار جایگاه داران محسوب می‌شود. این موضوع منجر به نارضایتی مردم، ایجاد مشکلات و دردسرهایی در مجاری عرضه بنزین شده است”.
بنا بر این گزارش، دولت در حالی شبانه و بدون اعلام قبلی اقدام به مسدود کردن و کاهش سهمیه بنزین جایگاه های سخوت کرده که پیش از این بارها ادعا کرده بود “هیچ مشکلی در تامی بنزین آزاد وجود ندارد”.
در همین باره، سایت شفاف در مطلبی نوشته است: “با وجود تاکید دولت مبنی بر اطلاع گسترده درباره اعمال تغییرات در قیمت و نحوه عرضه بنزین به عنوان یکی از استراتژیک ترین کالاهای مصرفی خانوارها اما کاهش شبانه سهمیه بنزین آزاد برخی از کارتهای سوخت توسط شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی مشکل ساز شده است.
در همین حال ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور با تاکید بر اینکه محدودیتی در استفاده از بنزین آزاد در جایگاه‌های سوخت وجود ندارد، اعلام کرده بود که مردم با استفاده از کارت ویژه بنزین آزاد جایگاه داران می‌توانند بدون محدودیت بنزین ۷۰۰ تومانی خریداری کنند. با این وجود از چند ماه گذشته تاکنون شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی هیچگونه اقدامی برای تعویض و یا صدور کارت بنزین آزاد برای جایگاه داران سوخت سراسر کشور نکرده و حتی با ایجاد مشکلات متعدد فنی، برخی از کارتهای ویژه بنزین آزاد جایگاه داران به حالت غیر فعال درآمده است.
در حال حاضر با توجه به ورود به روزهای پایانی ماه و کاهش سهمیه بنزین نیمه یارانه‌ای (بنزین ۴۰۰ تومانی) کارتهای سوخت، مصرف بنزین آزاد در جایگاه ها افزایش یافته است.افزایش تقاضا برای مصرف بنزین ۷۰۰ تومانی و کاهش تعداد کارتهای فعال بنزین آزاد جایگاه داران سوخت علاوه بر افزایش زمان سوخت گیری منجر به سرگردانی مردم در مجاری عرضه سوخت شده است.این در حالی است که همزمان با کاهش سهمیه بنزین آزاد کارتهای سوخت، استقبال مردم برای خریداری بنزین آزاد با کارت ویژه جایگاه داران حداقل در چند روز گذشته با افزایش روبرو بوده است.کم بودن تعداد کارتهای فروش بنزین آزاد در جایگاه‌ها از مشکلات و معضلات کنونی است و با کاهش سهمیه بنزین آزاد کارتهای سوخت، این مشکل بیش از گذشته در جایگاه‌ها بروز پیدا کرده است”.
این اتفاقات در حالی روی داده که محمد رویانیان رئیس ستاد حمل و نقل و سوخت کشور، روز سه شنبه گذشته اخبار مربوط به کاهش ۲۰۰ لیتری بنزین آزاد ۷۰۰ تومانی را قویا تکذیب کرد و به خبرگزاری فارس گفت: “همان گونه که از نام بنزین آزاد مشخص است هیچ محدودیتی در خصوص عرضه آن وجود ندارد لذا رانندگان هیچ نگرانی در این خصوص نداشته باشند. در عین حال بنزین آزاد سهمیه‌بندی نیست که قرار باشد کم یا زیاد شود. هیچ نامه‌ای از سوی این ستاد در خصوص کاهش سهمیه بنزین آزاد خودروها به وزارت نفت داده نشده است”.
او این سخنان را پس از آن بیان کرد که یک روز قبل تر، خبرگزاری ایسنا در خبری اعلام کرده بود که شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران می گوید که طبق دستور ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور سهمیه بنزین آزاد خودروها به ۳۰۰ لیتر کاهش یافته است”.
ایسنا در گزارشی نوشته بود: “سهمیه ۵۰۰ لیتری بنزین آزاد به ۳۰۰ لیتر کاهش یافت، اما با وجود این شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد که این کاهش سهمیه محدودیتی برای عرضه بنزین آزاد ایجاد نخواهد کرد. بعد از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها مقرر شد که بعد از پایان سهمیه نیمه‌یارانه‌ای که ۶۰ لیتر بنزین ۴۰۰ تومانی بود، ۵۰۰ لیتر بنزین آزاد با قیمت ۷۰۰ تومان در کارتهای سوخت شارژ شود، اما اکنون بعد از گذشت ۲۱ ماه سهمیه بنزین آزاد کاهش یافت. بعد از اینکه برخی با اتمام سهمیه بنزین نیمه یارانه‌ای شاهد کاهش سهمیه ۵۰۰ لیتری بنزین آزاد به ۳۰۰ لیتر بودند شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد که طبق دستور ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور سهمیه بنزین آزاد به ۳۰۰ لیتر کاهش یافته است. البته این شرکت خاطرنشان کرد که کاهش سهمیه بنزین آزاد به منظور محدودیت در عرضه بنزین آزاد نخواهد بود چرا که بعد از اتمام سهمیه ۳۰۰ لیتری بنزین آزاد بلافاصله یک سهمیه ۳۰۰ لیتری دیگر در کارت سوخت شارژ می‌شود”.
ستاد حمل و نقل و سوخت و همچنین شرکت ملی پخش فراورده های نفتی در حالی مدعی بودند که “مشکلی برای مردم در جایگاه ها وجود ندارد” که شامگاه گذشته و پس از عدم شارژ کارت های سوخت بنزین جایگاه داران، مردم تا اوائل صبح در خیابان ها سرگردان بودند و به دنبال جایگاهی برای دریافت سوخت می گشتند.
گفتنی است پیش از این نیز دولت دست به اقدامات شبانه زد. چنان که در فروردین نیز، شبانه مبالغ هنگفتی را از حساب بانک های خصوصی و دولتی به بهانه “ما به التفاوت بهای ارز” برداشت کرد که همان زمان از سوی رسانه ها به “دزدی شبانه دولت” مشهور شد.
علاوه بر آنکه دولت احمدی نژاد حاضر به اعلام شفاف وضعیت بنزین در کشور نیست و اخبار مربوط به این کالای استراتژیک مدام تایید و تکذیب می شود، گزارش های رسانه های داخلی از کاهش شدید تولید بنزین در ایران حکایت دارد. گزارشی که بازهم از سوی مقامات دولتی تکذیب شده اما شب گذشته صحت آن د جایگاه های دریافت بنزین به اثبات رسید.
سایت افکار نیوز، هفته گذشته در گزارشی اعلام کرده بود که “در شرایط فعلی ظرفیت تولید بنزین در پالایشگاه‌های نفت با احتساب برخی از مواد افزودنی همچون MTBE به حدود ۶۰ میلیون لیتر در روز رسیده است که با توجه به متوسط مصرف روزانه ۶۴ تا ۶۵ میلیون لیتر، عملا تولید بنزین پالایشگاه‌های نفت به تنهایی پاسخگوی تامین نیازهای داخلی نیست.یکی از مهمترین عوامل در منفی شدن تراز تولید و مصرف بنزین تاخیر در راه‌اندازی و بهره برداری طرح‌های بنزین سازی، بهینه سازی و بهبود فرآیند تولید در پالایشگاه‌های موجود نفت است به طوری‌که اگر این واحدها مطابق با برنامه زمان بندی راه اندازی می شدند عملا نیازی به تولید بنزین در پتروشیمی‌ها نبود”.
این گزارش در حالی از اوضاع وخیم تولید بنزین در کشور حکایت داشت که همزمان، علیرضا ضیغمی معاون وزیر نفت در امور پالایش در گفت و گو با “شانا” مدعی بود: “هیچ مشکلی در تامین بنزین مورد نیاز کشور نداریم. سال ۸۹ همزمان با آغاز فشار برای اعمال تحریم ها، با تولید بنزین در مجتمع های پتروشیمی، آمادگی لازم برای تامین بنزین مورد نیاز کشور در شرایط تحریم ایجاد شد و ثابت کردیم در صورت قطع واردات این فرآورده، می توانیم بنزین مورد نیاز کشور را از منابع داخلی تامین کنیم”.
او افزوده بود: “از ابتدای امسال تاکنون روزانه سه تا چهار میلیون لیتر بنزین در مجتمع های پتروشیمی کشور تولید شده است و در حال حاضر روزانه حدود ۸ تا ۹ میلیون لیتر بنزین در مجتمع های پتروشیمی تولید می شود که این میزان تولید به دلیل افزایش مصرف بنزین در شهریور ماه بوده است”.
