علی اکبر دارینی
محمود احمدینژاد روز جمعه خواستار پیگرد رهبران ارشد اصلاحات شد و از فشار تندروها برای افزایش سرکوب پس از انتخابات حمایت کرد.
سخنرانی احمدینژاد، تشدید تلخی پرآشوبترین بحران سیاسی ایران در دهههای اخیر را منعکس میکند.
در حالیکه در هفتههای پس از انتخابات مناقشهبرانگیز خرداد ماه درخواستهایی برای وحدت صورت گرفت، اما به نظر میرسد که مواجهه بین رهبریت روحانی وارد مرحله جنگ تمام عیار شده است.
تندروهای حاکم جنبش اصلاحات را به عنوان ابزار دشمنان خارجی برای سرنگونی جمهوری اسلامی و رهبری روحانیون معرفی می کنند. مخالفان جواب میدهند که سیستم حاکم – منهای دولت انتخاب شده احمدینژاد – به خاطر خشونت در سرکوب پس از انتخابات در حال باختن دین و مشروعیت سیاسی خود هستند.
بیش از 100 سیاستمدار و فعال مهم مخالف به اتهام تلاش در براندازی نظام از طریق «انقلاب مخملین» محاکمه شدهاند. اما تا اینجا مهمترین فراد مخالفان – میرحسین موسوی که ادعا دارد انتخابات 22 خرداد را برنده شده است و متحد او مهدی کروبی و رئیسجمهور سابق محمد خاتمی – دست نخورده باقی ماندهاند.
دستگیری آنها مقابله را شدت می بخشد. به نظر میرسد اوائل این هفته رهبر ایران آیتالله علی خامنهای این اقدام را منتفی دانسته است و ابراز داشته که وی هیچ نشانهای دال بر اینکه رهبران ارشد مخالفان “آلت دست” دشمنان خارجی هستند ندیده است. این بیانات نشان میدهد که آیتالله خامنهای که قویا از احمدینژاد حمایت کرده است، نسبت به برانگیختن واکنش شدید مردم نسبت به رهبری او محتاط است.
معذالک نیروهای قدرتمند برای دستگیری آنها فشار میآورند، از جمله روحانیون ارشد تندرو در تشکیلات حاکم و فرماندهان سپاه پاسداران.
احمدینژاد برای اولین بار در یک سخنرانی در مقابل جمعیت هزاران نفری در دانشگاه تهران پیش از نماز جمعه به درخواستهای آنان پیوسته است.
او گفت افراد حاضر در دادگاه عناصر “رده دوم” هستند که در هواداری از موسوی به سازماندهی اعتراضات پس از انتخابات هدایت شدهاند. با آنها باید با “رحمت اسلامی” رفتار شود و افراد رده بالاتر باید تنبیه شوند.
او بدون نام بردن از کسی گفت: “باید با رهبران و عناصر کلیدی که (شورشها) را سازماندهی کرده و برانگیختهاند و نقشه دشمن را اجرا کردهاند مقابله جدی شود. باید با آنها با جدیت برخورد شود.”
احمدینژاد با این درخواست مسیر شدیدتری را نسبت به خامنهای، حامی سیاسی خود در پیش گرفته است. آیتالله خامنهای در تمام موضوعات سیاسی ایران حرف آخر را میزند اما گاهی مجبور است بین گروهها توازن برقرار کند – به ویژه درون بلوک محافظهکار ایران.
آیتالله خامنهای که معمولا محتاط است به خاطر هواداری از احمدینژاد در مناقشه انتخاباتی بهایی را پرداخته است که به اعتبار او به عنوان یک حکم بیطرف ضربه زده است، بنابراین ممکن است که وی نسبت به دستگیری موسوی و متحدانش مردد باشد. اما روحانیون تندرو و سپاه پاسداران مصمم بر اقدامات سختتری هستند.
تندروها پیش از این خواستار انحلال دو حزب اصلی اصلاحطلب شدهاند و موجب اعتراض مخالفان شدهاند که می گویند تلاش دارند صدای آنها را خفه کنند.
خاتمی در یکی از شدیدترین انتقادات خود از رهبری کشور گفت، شکنجه گزارش شده معترضان دستگیر شده در اعتراضات، ماهیت واقعی سیستم حاکم را نشان داد.
خاتمی یک شخصیت مخالف ارشد در بیانیه اینترنتی که اواخرروز پنجشنبه منتشر شد گفت: “آیا این تصویر مهربان اسلام است که از اخلاق و حقوق پایه مردم دم می زند؟”
او تندورها را مورد انتقاد شدید قرار داد و گفت آنها بخاطر رای جعلی متهم به «خیانت» در مقابل چشم عموم هستند.
وی با اشاره به روحانیون تندرو که در نمازجمعه تهران که یکی از مهمترین تریبونهای سیاسی کشور است به تقبیح مخالفان پرداختهاند گفت: “جایگاه مقدس نماز جمعه به کسانی سپرده شده است که… خواستار تنبیه مهمترین شخصیتها [اصلاحطلب] شدهاند… درحالیکه آنها در مقابل چشم عموم به خیانت در امانت متهم هستند.”
خاتمی گفت ادعاها مبنی بر اینکه اعتراضات پس از انتخابات توسط قدرتهای غربی سازماندهی شدهاند تنها به رهبریت در چشم عموم لطمه میزند.
صدها هزار نفر پس از انتخابات به خیابانها ریختند و از موسوی که ادعای تقلب داشت حمایت کردند، تا اینکه نیروهای امنیتی، سپاه پاسداران و شبهنظامیان بسیج هوادار دولت به تظاهرات حمله کردند و صدها نفر دستگیر شدند. مخالفان میگویند حداقل 69 نفر کشته شدهاند و بسیاری از زندانیان مورد آزار، شکنجه و حتی تجاوز قرار گرفتهاند.
مخالفان دادگاههای اخیر شخصیتها و فعالان مخالف را به عنوان “دادگاه نمایشی” که طی آن متهمان مجبور به اعترافات علنی به نقشه شدند، رد کردهاند.
احمدینژاد حتی با اینکه در سرکوب ها به سمت تندروها پیش میرود،ولی از درون اردوگاه محافظهکاران که در مورد شدت موج دستگیریها محتاط بودهاند با چالش روبرو شده است. رقبای محافظهکار او توسط علی لاریجانی رئیس مجلس رهبری میشوند که رهبر ایران به نشانه حمایت برادر او صادق لاریجانی را به سمت رئیس قوه قضائیه منصوب کرد.
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل، 28 اوت
http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/n/a/2009/08/28/international/i012847D15.DTL