هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
P.O.Box 94000 creteil cedex
France10014
با سلطان سخن فارسی
تاملی بر زندگی وآثار سلطان سخن فارسی – سعدی
تالیف دکتر اسد اله نوروزی
انتشارات دانشگاه هرمزگان – 1386
”اینک هرگاه تاریخ تیره و تار آن ایام را مرور می کنیم به نظر می رسد که اتابکان فارس باهمان اقدام به ظاهر ناپسند سازگاری به مغول چه خدمتی به حفظ فرهنگ این مروز و بوم نموده اند. چه اگراین گوشه از خاک میهنمان نیز در معرض تاخت و تازخون آشامان تاتار قرارمی گرفت، ای بساکه سعدی و حافظ را هم نداشتیم. مگر نه اینکه تا پیش از حمله مغول ستارگان علم و ادب ایران همواره از خراسان طلوع می کردند. ببینید که چراغ این خطه فرهنگ پرور پس از فداشدن عطار و نجم الدین کبری چگونه به خاموشی گرائید.“
دکتر اسداله نوروزی- عضو هیئت علمی دانشگاه هرمزگان- چنین به دوران سعدی استاد سخن بر می گردد و در کتابی کم برگ اماپر بار تاملی می کند بر زندگی و آثا راو.
کتاب سه فصل دارد. در فصل نخست زندگی نامه سعدی بررسی می شود. فصل دوم به جامعیت ادبی استاد سخن می پردازد و فصل سوم دو گفتار دارد. گفتار اول : جدول ها و اطلاعات آماری. گفتار دوم: تصویری از گلستان و تامل بر دیباچه آن.
تسلی ناپذیر
نویسنده: کازوئو ایشی گورو
مترجم: سهیل سمی
قیمت: 89000 ریال، نوبت چاپ: چاپ اول 1386، ناشر: ققنوس
تسلی ناپذیر داستان حضور موسیقیدانی مشهور به نام راید در شهری کوچک و فراموش شده است که به دعوت مسئولین و مردم این شهر برای اجرای کنسرتی به آنجا وارد شده است. شهروندان این شهر کوچک و آدم های - در ابتدا مهربان و سپاسگزار- آن هر کاری برای بهتر اجرا شدن برنامه ی کنسرت انجام می دهند. از آنجا که مدت هاست هیچ هنرمند معتبری به شهرشان نیامده و شهرشان از رونق و شکوه سال های گذشته فاصله زیادی گرفته است این شور و اشتیاق چندان غیر طبیعی به نظر نمی رسد. ولی در ادامه یادآوری مبهم خاطرات دور موسیقیدان معروف و حرافی های اهالی این شهر که حالا شهر عجیبی به نظر می آید خواننده را در این روایت پیچیده و جذاب ایشی گورو از زندگی و آدم هایش غرق می کند. خاطرات و قضاوت های گوناگون به رایدر و خواننده تسلی ناپذیر حمله می کنند و….
«تسلی ناپذیر» رمانی است از کازوئو ایشی گورو نویسنده انگلیسی متولد ژاپن. ایشی گورو شهرت خود را بیشتر مدیون رمان « بازمانده روز » است، رمانی که با بازی آنتونی هاپکینز به فیلم برگردانده شده و نجف دریابندری آن را به فارسی ترجمه کرده است. ایشی گورو را غالب منتقدان انگلیسی نویسنده‌ای صاحب سبک می‌دانند. سال 1983 مجله «گرانت» او را در فهرست بهترین نویسندگان جوان انگلیسی جای داد؛ فهرستی که شامل مارتینایمیس، جولین بارنز، ویلیام بوید، ایان مک اون و گراهام سوئیفت بود. ترجمة سهیل سمی از این رمان طولانی نیز در مجموع ترجمه‌ای است راحت، روان و خواندنی.
رمان تسلی ناپذیر در سال 1995 منتشر شد و واکنش های مختلفی در میان منتقدان برانگیخت. ایشی گورو پیش از این موفق به دریافت جایزه کتاب سال Whitbread در سال 1986برای کتاب هنرمند دنیای شناور و جایزه بوکر در سال 1989 برای بازمانده روز شده بود.
بازی آخر بانو
نویسنده: بلقیس سلیمانی
قیمت: 35000 ریال، نوبت چاپ: چاپ چهارم 1386، ناشر: ققنوس
ماجرای بازی آخر بانو از اوایل انقلاب، سال 60 به بعد شروع و تا امروز ادامه پیدا می کند. گل بانو، دختری اهل کتاب خوان است و کتاب هایی را که از دست بلبشوی اول انقلاب و قلع و قمع ها نجات پیدا می کنند را نگه می دارد و می خواند. حیدر، از اقوامش، خواستگار پروپا قرص گلبانو است، ولی گلبانو هیچ علاقه ای به او ندارد. در گیرودار شلوغی اوایل انقلاب، اختر و امیر از نزدیکان گل بانو، اعدام می شوند و پیرامون نبش قبر آنها اتفاقات زیادی در روستای محل زندگی گلبانو می افتد. از اینجا به بعد، سعید، معلم شهری که در روستاست به همراه زنش نسا، زنی که بیست سال از او بزرگتر و جای مادرش است، وارد داستان می شوند. زن از سعید جدا می شود و معلم عاشق گل بانو… گل بانو مصلحتی با رهامی، مهندس انقلابی ازدواج می کند تا برایش بچه ای بیاورد و….
فصل اول رمان از زبان گل بانو، فصل دوم از زبان سعید، فصل سوم از زبان گل، همان گل بانو، فصل چهارم از زبان آقای رهامی روایت می شود.
بلقیس سلیمانی متولد ۱۳۴۲ کرمان است و در کارنامه اش آثاری چون «همنوا با مرغ سحر» پیرامون زندگی و آثار علی اکبر دهخدا، «هنر و زیبایی از دیدگاه افلاطون» و «بررسی وضعیت کمی و کیفی ادبیات داستانی در دهه هفتاد» و «تفنگ و ترازو» در نقد و بررسی ادبیات دفاع مقدس و… به چشم می خورد. رمان «بازی آخر بانو» که مضمونی سیاسی - اجتماعی دارد توسط نشر ققنوس منتشر و تاکنون چندین بار تجدید چاپ شده است.سلیمانی هم اکنون رمان «خاله بازی» را به انتشارات ققنوس سپرده و در انتظار مجوز چاپ آن است.
جمعه بیست و هشتم روی صندلی لهستانی
نویسنده : غزال زرگرامینی
قیمت : ۱۲۰۰۰ ریال، تاریخ چاپ : چاپ اول- ۱۳۸۶، ناشر: ققنوس
جمعه بیست و هشتم روی صندلی لهستانی با هشت داستان کوتاه از جمعه بیست و هشتم آغاز می شود. داستان ها به ترتیب با راوی این قصه ها هستند: قصه اول، قصه دختری چاق است که عاشق استادی مو سفید می‌شود و تا آنجا پیش می‌رود که موفق به گرفتن مدرک دکترا می‌شود. داستان بعدی، روایت راننده تنهای آژانس است که خیلی اتفاقی جدول تلفنی حل می‌کند. داستان دیگر یک داستان کوتاه از پسر بچه‌ای است که گربه‌ای سیاه دارد و با یک شبح دوست می‌شود. “زن سمندر یا زینت؟” داستان سرایدار یک برج است که شب‌ها با کلیدهای یدکی به آپارتمان‌های طبقات بالا می‌رود. طولانی‌ترین داستان کتاب ماجرای 3 زن را باز می‌گوید که یک مرده روی دست شان مانده بعد کتاب کمی شیرین می‌شود و به داستان شیرینی‌پزی مانوک می‌رسد که دختری ارمنی به نام ژانت مدیر آن است و محبوبه کتابفروش همسایه. آخرین داستان هم از دو نفر است که با فلاکس چای رفته‌اند روی پشت‌بام تا برف ببینند.
وجه غالب داستان های جمعه بیست و هشتم روی صندلی لهستانی در جریان بودن یک زندگی واقعی است. در حالی که شخصیت ها، ویژگی های آنها و اتفاقاتی که برایشان می افتد به هیچ وجه باورپذیر نیستند.
غزال زرگرامینی متولد 1360است. پیش از این از وی، یک داستان کوتاه در مجموعه داستانی به نام “اردک های جسور” (9 داستان کوتاه از 9 نویسنده جوان به همراه یک داستان از محمد محمدعلی) به چاپ رسیده بود. او از تیرماه 1384 تا اردیبهشت 1385 به چاپ مستمر داستان در روزنامه “جام جم” مشغول بوده است.
چرت کوتاه
نویسنده: لیلی دقیق
قیمت: 10000 ریال، نوبت چاپ: چاپ اول 1385، ناشر: بازتاب نگار
چرت کوتاه مانند اغلب داستان های سال های اخیرکه توسط نویسندگان زن نوشته شده، بیشتر از هرچیز دغدغه ی مسال زنان را دارد. بدون اینکه داستان را به سمت احساساتی‌گری بکشاند و در کنار طرح معضلات این قشر از جامعه به مسایل و دغدغه های دیگر اقشار جامعه نیز می پردازد. بیشتر داستان های مجموعه چرت کوتاه در زمینه ی اجتماع و بحث های روان شناختی انسان ها و مناسبات جاری بین آنها جریان دارد. چرت کوتاه شامل ۸ داستان کوتاه است. البته یکی از داستان ها نسبت به بقیه بلندتر است و حوادث آن هم در حدود ۶۰ سال قبل اتفاق می افتد. بقیه داستان ها به مسائل امروز جامعه ایرانی می پردازند. شخصیت های هر یک از داستان های این مجموعه در عین دارا بودن ویژگی ها و مختصات خاص خودشان به نظر می رسد به نوعی با یکدیگر در ارتباط هستند.
لیلی دقیق متولد ۱۳۵۱ در تهران و دارای لیسانس شیمی است. این مجموعه داستان اولین اثر منتشر شده از لیلی دقیق است. این کتاب نامزد دریافت جایزه ادبی در جوایز ادبی سال 85 بوده است.
ژاک قضا و قدری و اربابش
نویسنده: دنی دیدرو
مترجم: مینو مشیری
359 ص، تهران: انتشارات فرهنگ نشرنو، 1386، چاپ اول
چهارصد سال تاریخ رمان بدون «ژاک قضا و قدری و اربابش» که به حق در کنار رمان هایی چون «دن کیشوت» و «اولیس» جای دارد، کامل نیست. به احتمال زیاد، «دیدرو» این رمان را بین سال های 1765 تا 1784 میلادی نوشته است. مشکل بتوان «ژاک قضا و قدری» را در قالب ادبی خاص گنجاند. شاید بتوان آن را برداشتی کاملا شخصی از ژانر «پیکارسک» دانست و تا حدی وامدار سنت «دن کیشوت». در این رمان چند لایه، «دیدرو» هشیارانه و با زبان طنز به تقلید معیارها و شگردهای معمول آثار تخیلی می پردازد تا آنها را به تمسخر بگیرد و نفی کند؛ به همین دلیل است که این اثر او را «ضد رمان» خوانده اند. او از همان بدو رمان، فضایی را خلق می کند که پیش از او در تاریخ رمان نویسی دیده نشده است. در واقع می توان ادعا کرد که سنت گریزی، ساختار پیچیده، بی نظمی استادانه، آوردن داستان در داستان، پارادوکس ها و تضادهای گستاخانه، آمیزه طنز و تخیل برای مبارزه با جهل و خرافات و کوته بینی، از ویژگی های منحصر به فرد این رمان است؛ رمانی که نمونه ای از داستان نویسی مدرن به شمار می آید. ترجمه خوب و روان خانم «مینو مشیری» از این اثر، کتابی جذاب و خواندنی در اختیار فارسی زبانان علاقمند به ادبیات جهان قرار داده است.
انتخاب (مجموعه داستان)
نویسنده: سیمین دانشور
166 ص، تهران: نشر قطره، 1386، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از داستان های کوتاه «سیمین دانشور» است. این داستان ها که اکثرا در سال های گذشته در کتاب ها و مجموعه های مختلف به چاپ رسیده، اکنون در قالب یک کتاب گردآوری شده است. عناوین بعضی از داستان های این مجموعه عبارتنداز: «لقاء السلطنه»، «اسطقس»، «انتخاب»، «برو به چاه بگو»، «ساواکی»، «بخت گشایی»، «برهوت»، «میزگرد»، «از خاک به خاکستر» و«از پرنده های مهاجر بپرس».
فرهنگ داستان نویسان ایران (از آغاز تا امروز)
نویسنده: حسین میرعابدینی
303 ص، تهران: نشر چشمه، 1386، چاپ اول
در این مجموعه که به معرفی داستان نویسان معاصر ایران اختصاص دارد، پس از ذکر اطلاعاتی درباره زندگی نویسندگان، فهرست و مشخصات آثار داستانی آن ها ارائه شده است. در حقیقت، این فرهنگ دربرگیرنده مشخصات آثار و زندگینامه نویسندگان معاصر ایرانی از نخستین کوشش ها برای آفرینش ادبیات جدید (دهه 1270 خورشیدی) تا دهه 1380 است. از این رو زندگینامه و فهرست آثار نویسندگانی که نخستین اثر خود را پس از 1380 منتشر کرده اند، نیامده است. اما در مورد نویسندگانی که در این فرهنگ معرفی شده اند، آخرین اطلاعات– مثلا فهرست آثار آنها تا پایان سال 1383– گردآوری شده است. از ویژگی های دیگر این فرهنگ، معرفی نویسندگان افغانی است که در سال های اخیر آثار خود را به زبان فارسی در ایران منتشر کرده اند.
زبان فارسی: جلدهای اول، دوم، سوم، چهارم
نویسنده: احمد صفارمقدم
1097 ص، تهران: شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی، 1386، چاپ اول
مجموعه «زبان فارسی» که اکنون جلدهای اول تا چهارم آن چاپ و منتشر شده، برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان و آشنا کردن آنان با مبانی تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران تدوین گردیده است. مخاطبان این مجموعه عمدتا دانشجویان دانشگاه های خارج از کشور و سایر فارسی آموزان در محیط های غیر فارسی زبان هستند که مطابق برنامه آموزشی، و یا بنا به میل خود، به فراگیری توام و هم زمان مهارت های زبانی می پردازند. نسل جدید ایرانیان خارج از کشور و خارجیان مشغول به تحصیل در ایران، مخاطبان دیگر مجموعه را تشکیل می دهند. به دلیل محدودیت های یادگیری در برنامه های فارسی آموزی که ممکن است با عدم دسترسی به معلم ایرانی تشدید شود و نیز به خاطر سهولت فراگیری بدون معلم، از زبان واسطه انگلیسی که در بیشتر کشورها رواج دارد به طور محدود استفاده شده و مطالب درسی با توضیح مختصر به این زبان همراه گردیده است.
روزنامه اخبار مشروطیت و انقلاب ایران
نویسنده: سید احمد تفرشی حسینی
به کوشش: ایرج افشار
320 ص، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1386، چاپ دوم
این کتاب که اطلاعات مفیدی در باب حوادث مربوط به فرمان مشروطیت و تاریخ عصر انقلاب ایران را در بر دارد، مجموعه ای از یادداشت های «میرزا سید احمد تفرشی حسینی»، ملقب به «تمجید السلطان» است. او از پسران «حاجی امین دواب» - کالسکه چی مظفر الدین شاه- بوده و در دستگاه و دربار «محمد علی شاه» خدمت می کرده است. یادداشت های او به حوادث و ماجراهای فاصله سال های 1321 تا 1328 ه. ق می پردازد. مؤلف که از صداقت و ساده دلی بی بهره نیست، در جریان حوادث انقلاب مشروطه، مردد و دودل بوده و جهت گیری مشخصی نداشته است. از خلال نوشته هایش برمی آید که میل او به جانب مشروطه طلبان بیشتر بوده و یا آن که از ترس، چنین حالتی را در نوشته های خود بروز می داده است. طبعا چون نوکر دربار «محمد علی شاه» است و رزقش از آنجا تامین می شده، نگران است که چه به سرش خواهد آمد…
ستارخان و جنبش آذربایجان
نویسنده: نریمان حسن زاده
مترجم: پرویز زارع شاهمرسی
230 ص، تهران: انتشارات شیرازه، 1386، چاپ اول
این کتاب به وسیله یکی از پژوهشگران و نویسندگان جمهوری آذربایجان در سال 1986 میلادی به زبان ترکی نوشته شده و با الفبای کریل در باکو به چاپ رسیده است. موضوع آن جنبش آذربایجان در دوران مشروطه و نقش کلیدی «ستارخان» در این جنبش است. مهم ترین مزیت کتاب نسبت به آثار مشابهی که در دوره های گذشته به وسیله پژوهشگران روس و در رابطه با جنبش مشروطه و آذربایجان نوشته شده، استفاده از آن دسته اسناد بایگانی شده ای است که در دوران قبل از «گورباچف» استفاده از آنها ناممکن بود. از این رو مترجم کتاب در پیشگفتار خود تصریح می کند: [هدف از ترجمه این کتاب، انتقال بینش خاص نویسنده نیست چرا که نکته ای تازه در این بینش وجود ندارد… منظور آن بود که روایتی جدیدتر با اسناد و مدارکی نوین در اختیار خوانندگان و علاقمندان قرار گیرد تا با استفاده از این اثر… درک ابعاد مختلف انقلاب مشروطه فراهم گردد.]
حزب مردم به روایت اسناد
تدوین: فاطمه اورجی نیک آبادی، غلامعلی پاشازاده
1027 ص، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1386، چاپ اول
در سال های پس از کودتای 28 مرداد 1332، حزب های «مردم» و «ملیون» که به وسیله دولت به وجود آمدند، صحنه گردان عرصه سیاست ایران شدند. «حزب مردم» یا حزب اقلیت از 26 اردیبهشت 1336، به رهبری «اسدالله علم» شروع به فعالیت کرد و مرامنامه و اساسنامه آن تدوین شد. با استعفای «علم» از دبیر کلی این حزب در سال 1339، «پرفسور عدل» جانشین او شد و تا سال 1350 دبیر کلی این حزب را به عهده داشت. دراسفندماه 1353 با انصراف شاه از سیستم دو حزبی و اعلام تشکیل «حزب رستاخیز» به عنوان تنها حزب قانونی ایران، «حزب مردم» به کار خود پایان داد. در کتاب «حزب مردم به روایت اسناد»، تاریخچه و فعالیت این حزب در طول حیات تقریبا هیجده ساله آن، با اتکاء به مدارک و اسناد گوناگون بررسی شده است.
از طبابت تا تجارت: خاطرات یک تاجر اصفهانی
نویسنده: میرزا عبدالجواد اخوت
به کوشش: مهدی نفیسی
336 ص، تهران: نشر تاریخ ایران، 1386، چاپ اول
این کتاب، گونه ای مردم نگاری (مونوگرافی) درباره یک خانواده سنتی ایرانی در اصفهان است؛ خانواده ای که خود حاصل پیوند دو خانواده بازاری و روحانی بود. کتاب به دورانی می پردازد که جامعه ایران در حال گذار از یک جامعه سنتی به دنیای مدرن است. خاطرات گردآوری شده در این مجموعه، وضعیت خانواده ای اهل بازار اصفهان را که در محیط پرتلاطم و خروش دوره مشروطه دوم، در دوران «احمد شاه»، می بالد و تحت تاثیر موج تجددگرایی قرار می گیرد و دگرگون می شود، به تصویر می کشد. تجدد گرایی این خانواده اما در دوران تجدد گرایی اقتدارگرایانه «رضا شاه» رنگ می بازد و خانواده دوباره به جایگاه و سنت خویش بازمی گردد. راوی خاطرات، «میرزا عبدالله جواد اخوت» است که در فاصله سال های 1267 تا 1324 خورشیدی می زیست. او ابتدا نزد پدرش در بازار اصفهان کار می کرد. سپس به دنبال آشنایی با یک پزشک، از کار بازار دست کشید، به تحصیل پزشکی پرداخت و در اصفهان مطبی تاسیس کرد. با روی کار آمدن «رضا شاه» زندگی خانوادگی «میرزا عبدالجواد» دگرگون شد و او به سنت قبلی خانوادگی اش، یعنی فعالیت در بازار بازگشت. خاطرات این تاجر اصفهانی، واکنش اقشار سنتی جامعه ایران را نسبت به پدیده مدرنیته و تجدد در ایران، در اواخر دوره قاجار و اوایل حکومت پهلوی بازگو می کند.
مجموعه مقاله هایی از کنگره بین المللی مارکس (1995)
ویرایش: حسن مرتضوی
279 ص، تهران: نشر دیگر، 1386، چاپ اول
کنگره بین المللی مارکس با عنوان «مارکسیسم پس از صد سال: کارنامه و چشم اندازها»، در تاریخ 27 تا 30 سپتامبر 1995، به ابتکار نشریه «اکتوئل مارکس» در دانشگاه پاریس برگزار شد. کتاب حاضر، ترجمه تعدادی از مقالاتی است که از طرف پژوهشگران کشورهای مختلف و تئوریسین های مارکسیسم به این کنگره ارائه شده است. این مقالات به وسیله گروهی از مترجمان به فارسی برگردانده و سپس ویرایش شده است. عناوین بعضی از مقالات این مجموعه و نویسندگان آنها عبارتنداز: «انقلاب و دموکراسی در اندیشه سیاسی مارکس و انگلس/ژاک تکسیه»، «جهانی شدن در بوته آزمایش/دیوید هاروی»، «پنج تز درباره مارکسیسم واقعا موجود/فردریک جیمسون»، «ملاحظاتی درباره مبارزه طبقاتی/ژاک کرگوات»، «سرمایه داری پس از کمونیسم/پری آندرسون»، «مسئله اخلاق در مارکسیسم/ایون کی نیو»، «فقر ملت ها، ارزش اضافی نسبی، تغییرات فنی و انباشت در حال حاضر/آلن فریمن» و «دیالکتیک مارکسیستی پیشرفت و مسئله کنونی جنبش های اجتماعی/میکائل لووی».