بنزین آزاد در سرما فروخته نمی‌شود؟

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» احتمال اعتصاب جایگاه ها

رئیس هیات مدیره انجمن جایگاه داران کشور می گوید فروش بنزین آزاد در جایگاه ها در اوایل اسفندماه متوقف می شود اما مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با تکذیب این خبر مژده می دهد که فروش بنزین چند نرخی تا “اطلاع ثانوی” ادامه می یابد.

بیژن حاج محمدرضا روز گذشته به ایسنا گفت که فروش بنزین آزاد در جایگاه‌های عرضه سوخت به دلیل سودده نبودن به زودی متوقف می‌شود.

به گفته رئیس هیات مدیره انجمن جایگاه داران، این تصمیم به آن علت اخذ شده که شرکت پخش فرآورده‌های نفتی ایران از ابتدای دی ماه امسال کارمزد بنزین آزاد را کاهش داده است.

او در این خصوص توضیح داده: “با اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها اعلام شد که کارمزد فروش هر لیتر بنزین آزاد، دو برابر کارمزد بنزین سهمیه‌ای است، اما بعد از مدتی 100 درصد افزایش کارمزد بنزین آزاد به 50 درصد کاهش یافت تا اینکه در دی ماه امسال به جایگاه‌داران اعلام شد که علاوه بر کاهش کارمزد بنزین آزاد، جایگاه‌داران باید کارمزدی را که تاکنون دریافت کرده‌اند، پس دهند.”

حاج محمدرضا با اشاره به اینکه “در ابتدای دی ماه طی جلسه‌ای با مسوولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی خواستار رسیدگی به این موضوع شدیم”، گفته:‌ “قرار بود مسوولان این شرکت اول بهمن ماه به ما جواب دهند که بعد از گذشت 23 روز هنوز خبری نشده است.”

رئیس هیات مدیره انجمن جایگاه داران همچنین هشدار داده که این کار از اوایل اسفند، نخست در تهران انجام می شود و سپس به سایر شهرها نیز “قابل تعمیم” است.

 

“هم مردم راضی‌اند هم جایگاه‌داران”

اما مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به توزیع بنزین با قیمت لیتری 700 تومان در جایگاه ها گفت که این قیمت هم با استقبال مردم مواجه شده هم به علت سودآور بودن به نفع جایگاه داران است.

جلیل سالاری با اعلام اینکه فعلا هیچگونه تغییری در قیمت و نحوه عرضه بنزین در جایگاه اعمال نشده است، خاطر نشان کرد: “فروش بنزین آزاد در اسفند ماه ادامه می یابد.”

پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، بنزین معمولی یارانه ای ۴۰۰ تومان، بنزین معمولی آزاد ۷۰۰ تومان، بنزین سوپر نیمه یارانه ای ۵۰۰ تومان و بنزین سوپر آزاد ۸۰۰ تومان در سطح جایگاه‌های کشور عرضه شده است.

مسئولان دولتی مدعی هستند با اجرای این قانون و با وجود ورود بیش از یک میلیون دستگاه خودرو به ناوگان حمل و نقل، متوسط مصرف سالانه بنزین کشور با حدود پنج درصد کاهش به مرز ۵۹ میلیون لیتر در روز رسیده است.

در همین حال خبرگزاری مهر گزارش می دهد که قیمت و سهمیه بنزین خودروهای شخصی حداقل تا پایان اسفند ماه سالجاری تثبیت شده است و این احتمال دارد که سناریوهای جدید قیمتی و غیر قیمتی برای این فرآورده نفتی از ۱۵ فروردین ماه سال آینده اعمال شود.

از این رو برای اسفند ماه سالجاری بنزین سهمیه ای خودروهای شخصی ۶۰ لیتر و با نرخ نیمه یارانه ای ۴۰۰ تومان تعیین شده است، همچنین برای موتوسیکلت ها ۲۵ لیتر سهمیه بنزین نیمه یارانه ای و برای خودروهای شخصی ۵۰۰ لیتر سهمیه بنزین آزاد (۷۰۰ تومانی) پیش بینی شده است.

 ایسنا گزارش داده با پایان یافتن ذخیره بنزین 100 تومانی، این فرآورده با چهار نرخ‌ عرضه خواهد شد،اما فعلا بنزین در جایگاه‌ها با شش نرخ عرضه می‌شود.

 در حال حاضر هر لیتر بنزین یارانه‌ای و سوپر یارانه‌ای به ترتیب 100 و 150 تومان، بنزین معمولی نیمه یارانه‌ای هر لیتر 400 تومان، بنزین معمولی آزاد هر لیتر 700 تومان و بنزین سوپر نیمه یارانه‌ای و آزاد به ترتیب هر لیتر 500 و 800 تومان عرضه می‌شود.

البته محمدرضا فرزین، سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی، یکی از گزینه‌های اجرای فاز دوم قانون هدفمند شدن یارانه‌ها را عرضه تک نرخی بنزین اعلام کرده است.

 

فروش و تولید تحت تحریم

بنزین از فرآورده‌هایی است که بر اساس تحریم‌هایی که اخیرا از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی وضع شده، در عرضه آن به ایران محدودیت‌هایی وضع شده است.در راستای این تحریم‌ها بیشتر شرکت‌های قدرتمند در عرصه تولید و توزیع بنزین، داد و ستد این فرآورده نفتی با ایران را به تعلیق درآورده‌اند.

از جمله شرکت عظیم انرژی توتال فرانسه، به رغم آنکه به تازگی گفته بود به تعهدات خود با ایران پایبند است، اعلام کرده در راستای قوانین و تحریم‌های اتحادیه اروپا و فرانسه، داد و ستد فرآورده‌های نفتی با ایران را متوقف کرده است.

ایالات متحده نیز اعلام کرده که چهار شرکت بزرگ نفتی توتال، شل، استات اویل و انی قول داده‌اند که به سرمایه‌گذاری‌‌های خود در ایران پایان دهند. هر چند تنها یک روز بعد مقام‌های سه شرکت نفتی توتال، استات اویل و انی اعلام کردند به قراردادهای خود با ایران پایبند خواهند ماند.

با این حال مدیرعامل شرکت نفتی توتال بعدا مواضع شرکت خود را اینگونه اصلاح کرد که به تحریم‌های اتحادیه اروپا و فرانسه، که به گفته وی فروش و خرید فرآورده را منع می‌کند، احترام می‌گذارد اما تأکید کرد که توقف داد و ستد فرآورده‌های نفتی با ایران به دلیل فشارهای ایالات متحده نبوده است.

ایران دومین صادرکننده اصلی سازمان صادرکنندگان نفت، اوپک، اما تا پیش از وضع تحریم‌های جدید توسط آمریکا و اروپا، برای تأمین ۴۰ درصد بنزین مصرفی خود به واردات این فرآورده نفتی محتاج بود.

پس از وضع تحریم‌های جدید مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردند که به سرعت میزان تولید این فرآورده در ایران را بالا برده و تا یکی دو سال آینده به صادر کننده این فرآورده نفتی بدل می‌شوند؛ وعده‌ای که برای برآورده شدن آن شماری از واحدهای پتروشیمی کشور به واحدهای تولید بنزین تغییر کاربری دادند.

با وجود این رئیس کمیسیون انرژی مجلس می گوید واردات بنزین به ایران متوقف نشده است.

به گفته حمید رضا کاتوزیان، در آخرین گزارشی که از طرف مسئولان وزارت نفت به مجلس داده شده، به حداقل واردات بنزین اشاره شده ولی سخنی از قطع واردات بنزین به میان نیامده است.

رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در عین حال گفته است که وی مطمئن نیست تا پایان سال جاری هم در زمینه تولید بنزین ایران به خود کفایی برسد.

دولت آمریکا تاکنون چند شرکت بزرگ بین المللی و بخصوص چینی را که از فروشندگان اصلی بنزین به ایران هستند، تحت تحریم قرار داده است؛ اقدامی که خشم دولت چین را برانگیخته است.

یک عضو دیگر کمیسیون انرژی مجلس نیز گفته ایران برای تامین سوخت مورد نیازش تا فروردین ماه، بنزین وارد می کند.

ناصر سودانی توضیح داده که برای بهبود کیفیت بنزین تولید ایران، وزارت نفت تصمیم به واردات بنزین گرفته است.

پیش از سودانی، یک نماینده دیگر کمیسیون انرژی یکی از مشکلات کیفی بنزین تولید داخل را “سرطان زا” بودن آنها دانسته بود.

عسگر جلالیان در اظهاراتی که در خبرآنلاین منتشر شد، تصریح کرده بود: “بنزینی که در پالایشگاه ها به شکل غیر استاندارد تولید میشود سرطانزا است واگر این بنزین سرطان‌زا در اختیار مردم قرار بگیرد مردم را به صورت حاد تری درگیر می‌کند و هزینه تمام شده آن برای کشور نیز بالاتر است.”

او افزوده بود: “مسائل این چنینی را که در مورد آن جان مردم در خطر است را نمی‌توان با ژست گرفتن در عرصه داخلی و خارجی و شعار دادن توجیه کرد. در شرایطی که می‌دانیم سرطانی‌ها هیچ حمایتی نمی‌شوند و هزینه‌های این بیماری کمرشکن است و بیشتر هم در اقشار پایین بروز می‌کند ادامه این روند به هیچ روی جایز نیست. دولت اگر قرار است بنزین تأمین کند نباید به بهای مرگ و سرطان تمام شود.”