وضعیت نشر تاسفبار است

علی دهباشی
علی دهباشی

اقتصاد نشر همچون دیگر مسائل این سرزمین، در ارتباط تنگاتنگ و پیوسته با بحرانی قرار گرفته که از نظر اقتصادی در سطح جامعه وجود دارد و سایه‌اش را بر همه زوایای زندگی مردم و در این مورد مشخص اهالی قلم انداخته است. بدون شک مشکلات اقتصادی ضربه‌هایی به سطح جامعه وارد کرده که به تمام عرصه‌های تولید رسیده و در این میان حوزه نشر و کتاب هم استثنا نیست. این حوزه نیز از تبعات بحران‌های اقتصادی در امان نمانده است.

در شرایطی که ما به سر می‌بریم حل مشکلات اقتصادی به مفهوم تامین مسائل غیرفرهنگی جامعه است. همچنین اقتصاد نشر در ایران همواره از ابتدا تاکنون دستخوش بحران‌هایی دوره‌یی و طولانی بوده است. این مساله مربوط به امروز و دیروز نیست، در طول تاریخ ما چنین روزهای سختی را بسیار داشته‌ایم.

البته دوره‌های کوتاه و طلایی در اقتصاد نشر ما وجود داشت اما متاسفانه همیشه نشر و مسائل مربوط به آن گویا مورد علاقه سرمایه‌گذاران نبوده و سرمایه‌گذاران معمولا با نوعی بدبینی و عدم اطمینان به صنعت نشر می‌نگریستند. به همین جهت است که نشر ایران هنوز نتوانسته جایگاه بسیار مهم خود را بیابد و اهمیت قابل توجه خودش را پیدا کند. البته لازم به ذکر است که در طول تمام سال‌های بدی که وضعیت نشر ما از سر گذراند، شاید هیچ‌گاه وضعیت نشر همچون امروز شکننده و تاسفبار نبوده باشد.

اینکه دولت باید نسبت به این وضعیت نابسامان چه سیاستی اتخاذ کند، برمی‌‌گردد به نگاهی که آقایان در تقسیم‌بندی مسائل مورد رسیدگی در حوزه اقتصاد دارند، باید دید که اولویت‌ها را چگونه دسته‌بندی کرده‌اند. ما امروز در شرایطی هستیم که چه از جهت فرهنگی و چه از جهت شمارگان تیراژ و تعدد عناوین کتاب‌ها در وضعیت بسیار نامطلوبی به سر می‌بریم و این مساله برای دولت، ملت و فرهنگ ایران تاسفبار است. البته کار با اظهار تاسف درست نمی‌شود. باید به فکر چاره و برون رفت از این بحران بود.

صنعت نشر ایران در چندین زمینه نیاز به احیای مجدد دارد. در نخستین قدم دولت باید بپذیرد که باید فکری به حال وضعیت اقتصادی نشر بکند و بدون هیچ تاخیری دست به کار رسیدگی به این مساله شود. اما اینکه این رسیدن چگونه باید باشد، برمی‌گردد به نظر کار‌شناسان امری که در این حوزه وجود دارند و صاحبنظر هستند. ما باید بتوانیم از این وضعیت اسفبار بیرون بیاییم. این وضعیت نامطلوب دامنه‌های زیادی دارد؛ دامنه‌هایی که بخش وسیعی از جامعه را دربرمی‌گیرد.

بسیاری از معضلات اجتماعی و بحران‌های ما ناشی از عدم فعالیت و کم‌رونقی نشر در مفهوم عام آن به صورت مطبوعات و کتاب است. چنانچه به این زمینه‌ها توجه شود، بسیاری از ناهنجاری‌ها سامان پیدا خواهد کرد و مشکلات فرهنگی و ریشه‌یی ما وضعیت مناسب‌تری خواهند داشت.

منبع: اعتماد، جست و جو، ۲۳ دی