همسایه ها ♦ چهار فصل

نویسنده
بهاره خسروی

فرمان آرا و جنجال هایی که آفرید، توقیف حماسه آرد بهزاد فراهانی، کنسرت مشترک علیزاده و درویشی، نمایشگاه ‏عکس نیکول فریدنی درگالری گیتا، بازگشت دکتر رفیعی به صحنه تئاتر با شکار روباه، انتشار گزیده اشعار شمس ‏لنگرودی، رونمایی “عروس نیل” محمد بهارلو، رونمایی زندگی نامه ضیاء موحد”، انتشار نامه های همشهری، صدور ‏مجوز برای اشعار روجا چمکنار پس از دو سال و خبرهایی از جایزه ادبی متفاوت (واو)….‏

hamsayeha821_1.jpg

‎ ‎بهمن فرمان‌آرا: چهره هفته‎ ‎

بهمن فرمان‌آرا یکی از چهره‌های جنجالی هفته گذشته بود. ابتدا به دلیل مقاله‌ای که درباره شایعه مرگ بهروز وثوقی ‏نوشت. پس از آن به دلیل پاسخی که هیئت اسلامی هنرمندان به این مقاله داد و در آخر به خاطر خبر خوب اجرای ‏نمایشنامه بزرگ رابرت بولت؛ مردی برای تمام فصول، به کارگردانی او و بازی رضا کیانیان در نقش سر توماس ‏مور. ‏

فرمان آرا در مقاله‌ای که درباره شایعه مرگ وثوقی نوشته است آورده: “دیروز صبح وقتی موبایلم را از روی شارژ ‏برداشتم و آن را روشن کردم، بلا‌فاصله پیامکی آمد به این مضمون: بهروز وثوقی هنرمند بی‌نظیر ایران بی‌همسفر رفت. ‏روحش شاد و مرامش ماندگار. بدیهی است که سر صبح حالم گرفته شد. به منزل بهروز وثوقی زنگ زدم جواب ندادند. ‏به آشنایی که در ایسنا دارم زنگ زدم، هنوز موبایلش را روشن نکرده بود. به ناچار به تنها کسی که در سینمای ایران ‏ساعت ۷ صبح مثل من بیدار است یعنی عباس کیارستمی زنگ زدم…“‏

بخشی از مقاله فرمان آرا خطاب به هیات اسلامی هنرمندان: “ به نظر من گناه بعضی از هنرمندان قبل از انقلاب “خیلی ‏موفق بودن” بود و اینکه تصویرشان شاید بعضی ها را به یاد گذشته می انداخت و اینکه مردم عادی و تماشاگران واقعی ‏سینما، آنها را خیلی دوست داشتند و این محبوبیت باعث درد سر این هنرمندان شده است.‏

بهمن فرمان آرا در خاتمه با دعای طول عمر برای آن هنرپیشه قدیمی سینما گفت:” شاید روزی برسد که ما فقط ‏بازگشت سرمایه های مالی را به مملکت دعوت نکنیم، بلکه از سرمایه های فرهنگی مملکت نیز که به هر دلیل ساکن ‏غربت شده اند برای بازگشت به آغوش وطن دعوت کنیم.“‏

پاسخ سایت هیات اسلامی هنرمندان به فرمان آرا:” پس از انقلاب اسلامی و با دستور عفو عمومی حضرت امام (ره) ‏همه هنرمندان قبل از انقلاب بدون توجه به سوابق گذشته شان امکان حضور در کشور و حتی فعالیت در فضای سالم ‏هنری را داشتند که بسیاری از آنان که خیلی هاشان هم اکنون نیز در فضای هنری کشور فعالند از این فرصت استفاده ‏کردند، ولی برخی از آنان ترجیح دادند در خارج از کشور بمانند و اتفاقاً‌ علیه انقلاب اسلامی فعالیت سیاسی کنند و ‏جرایمی عله مردم ایران مرتکب شوند که خودشان بیش از هر کسی به آن واقف اند.بنابراین بهتر است آقای فرمان آرا به ‏جای متهم کردن نظام به بی مهری با هنرمندان محبوب ایشان از همان بازیگر قدیمی بپرسند چرا به کشور خود باز نمی ‏گردی؟”‏

خاطر نشان می شود در روزهای اخیر شایعه مرگ این هنرپیشه قدیمی در قالب پیامک های کوتاه برای برخی هنرمندان ‏سینما ارسال شده است.‏

در این هفته هم چنین نمایش “مردی برای تمام فصول” به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا به مرحله اجرایی رسید.‏

hamsayeha821_2.jpg

‎ ‎علیزاده و درویشی : کنسرت مشترک‎ ‎

کنسرت حسین علیزاده ومحمدرضا درویشی درروزهای 6 و7 دی ماه در تالاربزرگ کشور برگزار خواهد شد. فروش ‏بلیت های این کنسرت نیز از روز11آذرماه به دو شکل اینترنتی و گیشه ای صورت می گیرد. قیمت بلیت های این ‏برنامه به روال معمول این کنسرت ها از 10تا 40 هزار تومان درنظر گرفته شده است. دربخش اول اول این برنامه ‏قطعه “کلیدر”از ساخته های محمدرضا درویشی براساس رمان محموددولت آبادی توسط بخش زهی ارکستر سمفونیک ‏ناسونال اکراین اجرا می شود. بخش دوم هم شامل اجرای سه اثر “نینوا”، “عصیان”و”ترکمن”از ساخته های حسین ‏علیزاده می باشد.‏

گفتنی است قطعه نینوا نسبت به اجرای منتشر شده تغییری نخواهد یافت، اما دو قطعه عصیان وترکمن با تنظمی جدید که ‏با همکاری هوشیام خیام انجام شده اجرا خواهد شد.دراجرای قطعه ترکمن، حسین علیزاده، مسعود شعاری وبهدادبابایی ‏به عنوان نوازندگان شورانگیز وسه تار درکنار نوازندگان زهی ارکستر سمفونیک ناسیونال اکراین قرار خواهند ‏گرفت.این ارکسترزهی توسط ولادمیرسیرنکو رهبری خواهد شد.این کنسرت توسط مجله فرهنگ وآهنگ وبا همکاری ‏انجمن موسیقی ایران برگزار خواهد شد.‏

hamsayeha821_3.jpg

‎ ‎نیکول فریدنی : عکس های طبیعت‎ ‎

این روزها گالری گیتا میزبان تعدادی از آثار “نیکول فریدنی” عکاس فیگور ساز طبیعت است.این نمایشگاه شامل 22 ‏فریم از عکس های این هنرمند است ومروری برآثار او محسوب می شود. فریدنی که بهمن ماه سال گذشته از دنیا رفت، ‏بیش از 50 سال از عمر خود را درزمینه موضوعات مختلف عکاسی کرده در این نمایشگاه که یادآوری برآثارش است ‏‏22 قطعه از عکس های وی در زمینه طبیعت، اجتماعی وبناهای تاریخی و…به نمایش درآمده است. او نخستین عکس ‏هایش را با دوربین فانوسی “زایس ایکون6/6” با یک حلقه فیلم “اورتوکروماتیک گورت” گرفت. ‏

نیکول فریدنی از پیشکسوتان عکاسی طبیعت ایران است که در سال 1314 در شیراز به دنیا آمد و از شش سالگی با ‏عکاسی آشنا شد. شروع کار فریدنی به تاریک خانه و چاپ عکس‌های سیاه و سفید بر می‌گردد و از همان جا بود که به ‏عکسبرداری روی آورد.‏

hamsayeha821_4.jpg

‎ ‎بهزاد فراهانی: پدربه دنبال دختر‎ ‎

باخروج گلشیفته فراهانی بازیگر سرشناس سینمای ایران برای فعالیت های گسترده تر در هالیوود و همزمان با ممنوع ‏الورود شدن این چهره محبوب مردمی، سریال “حماسه آرد”به کارگردانی بهزاد فراهانی که در روستاهای اطراف ‏زنجان مشغول به تصویربرداری بودند از ادامه کار منع وتوقیف شد.فراهانی یکی از دلایل توقیف اولین سریالش را ‏خروج دخترش از ایران می داند اما مهم ترین دلیلی که او به زبان می آورد عدم رعایت گوش سپاری به سیاست ها و ‏دستورات مسئولین دولتی در زمینه تزریق نشانه های دینی بیشتر به کار بود.دراین سریال 11 قسمتی بهزاد فراهانی، ‏بهنام تشکر و فهیمه امن زاده ایفاگر نقش های اصلی بودند و قرار براین بود تا حضور بازیگرانی چون جمشید مشایخی ‏و رضا کیانیان درآن قطعی شود.‏

hamsayeha821_5.jpg

‎ ‎علی رفیعی : شکار روباه‎ ‎

دکترعلی رفیعی هم پس از سال ها دوری ازتئاتر این بار با نمایشی متفاوت به نام “شکار روباه” خود و گروهش را ‏برای حضور درجشنواره تئاترفجرآماده می کند. ‏

چهره‌هایی آشنا چون سیامک صفری، افشین هاشمی، هومن برق‌نورد، هدایت هاشمی، پانته‌آ بهرام، ستاره اسکندری و ‏سهیلا رضوی در جمع بازیگران دارند.داستان این نمایش در چند اپیزود مختلف اتفاق می افتد وزمان نمایش مربوط به ‏دوران تاریخ ایران است.‏

hamsayeha821_6.jpg

‎ ‎شمس لنگرودی : گزیده اشعار‎ ‎

این مجموعه با عنوان “ چوپانی سایه‌ها” از کتا‌ب‌های “رفتار تشنگی” (1355)، “در مهتابی دنیا” (1363)، “خاکستر ‏و بانو” (1365)، “جشن ناپیدا” (1367)، “قصیده‌ لبخند چاک چاک” (1369)، “نت‌هایی برای بلبل چوبی” (1379)، ‏‏”پنجاه و سه ترانه‌ی عاشقانه” (1383)، “باغبان جهنم” (1383) و “ملاح خیابان‌ها” (1386) گزینش شده است.‏

گزیده‌ شعرهای شمس لنگرودی در 418 صفحه و شمارگان سه‌هزار نسخه از سوی انتشارات تکا انتشار یافته است.‏

گزیده‌ دیگری نیز از شعرهای این شاعر‌ با نام “هیچ‌کس از فردایش با من نگفت” در راه است.به گفته‌ شمس، این کتاب ‏تقریبا از مهرماه سال گذشته از سوی انتشارات نگاه در انتظار کسب مجوز بود، که ماه گذشته، مجوز نشر گرفت و با ‏حذف چند شعر، به چاپ خواهد رسید.‏

hamsayeha821_7.jpg

‎ ‎محمد بهارلو : رونمایی “عروس نیل”‏‎ ‎

مراسم رونمایی از رمان “عروس نیل” محمد بهارلو یکشنبه، 12 آبان‌ماه در خانه‌ هنرمندان ایران برگزار شد.‏

محمد بهارلو در این مراسم که همراه با سخنرانی جواد مجابی و ناصر تقوایی بود گفت: “خلاقیت ادبی قبل از هر چیز ‏در کلمات منعکس می‌شود، البته منظور، نثر زیبا یا به اصطلاح نثر ادبی و شاعرانه نیست؛ بلکه منظور، مقدورات ‏نوشتن و زبان است. منظور، مناسبت کلمات و روابط متقابل و درونی آن‌هاست. میانِ نویسنده و واقعیت، پرده‌ حریری ‏از کلمات وجود دارد. کار نویسنده، کشف جوهر اسرا‌رآمیز درونِ کلمات است. این کشف وقتی پیش می‌آید که کلمات ‏کنار یکدیگر، به صورت نوعی هم‌نشینی یا تقابل، قرار گیرند.‏

‏”خلاقیت بر پایه‌ تخیل شکل می‌گیرد و تخیل نمادی از استقلال و تحرک و چابکی ذهن است. طبقِ رسم زمانه و ‏نظریه‌های باب روز داستان نوشتن، نشانه‌ ذکاوت و قریحه نیست؛ نویسنده‌ای که بر اساس نظریه می‌نویسد، کارش به ‏تعصب و جزمیت ادبی می‌کشد. نوشتن بر اساس نظریه، چیزی بیش از نوشتن فرمایشی یا تقلیدی نیست. هر نظریه‌ای، ‏مثلِ هر شگرد یا فوت‌و‌فن ادبی، فقط یک‌بار کاربرد دارد و وقتی به کار رفت، دیگر قابلِ تقلید نیست. ما باید نظریه‌ها و ‏فوت‌وفن‌های ادبی را بیاموزیم؛ اما نه برای این‌که آن‌ها را به کار ببریم، بلکه دقیقاً برای این‌که از کاربرد آن‌ها پرهیز ‏کنیم.“‏

در این نشست، محمود دولت‌آبادی، حافظ موسوی، سیدعلی صالحی، اسدالله امرایی، محمد جواهرکلام، رضی هیرمندی ‏و جمعی دیگر از اهالی قلم حضور داشتند.‏

hamsayeha821_8.jpg

‎ ‎روجا چمنکار : دریافت مجوز پس از دو سال انتظار‎ ‎

پس از انتشار مجموعه‌ شعر “با خودم حرف می‌زنم”، روجا چمنکار چهارمین مجموعه‌ شعرش را به چاپ می‌رساند.‏

مجموعه‌ شعر “با خودم حرف می‌زنم”، شامل 21 شعر است که از سال 83 تا 85 سروده شده و بسیاری از این شعرها، ‏پیش‌تر در مجلات و روزنامه‌ها منتشر شده‌ است.‏

به گفته‌ چمنکار، این مجموعه از دو سال پیش در انتظار مجوز انتشار بوده، که اخیرا از سوی نشر ثالث به چاپ رسیده ‏است.‏

او همچنین مجموعه شعر چهارمش را برای چاپ آماده دارد، که هنوز نامی برای آن انتخاب نکرده است. شعرهای این ‏مجموعه بعد از سال 85 تا امسال است، که به گفته‌ شاعر، درواقع، ادامه‌ی روند مجموعه‌های قبلی‌اش است؛ اما در ‏زبان و فضا، تغییراتی ایجاد کرده است.‏

‏”رفته بودی برایم کمی جنوب بیاوری” و “سنگ‌های نه‌ماهه”، دیگر مجموعه‌های منتشرشده‌ چمنکارند.‏

این شاعر جوان همچنین با اشاره به آینده‌ روشن هم‌نسلانش گفت: به آینده‌ شعری هم‌نسلان خود بسیار امیدوارم؛ زیرا ‏فکر می‌کنم جار و جنجال‌ها و هیاهوهایی که در دهه‌ 70 بود؛ در دهه‌ 80 درونی‌تر شده و فضا، زبان و تجربه‌های ‏شاعران شخصی‌تر و متفاوت‌تر شده است.‏

او افزود: شاعران هم‌نسل من دارند کارهای متفاوتی ارائه می‌دهند و همه موازی هم در شعر ایران جلو می‌روند.‏

به اعتقاد چمنکار، زنان شاعر امروز بهتر کار می‌کنند و با تجربه‌های شخصی خود موازی هم ادامه می‌دهند.‏

hamsayeha821_9.jpg

‎ ‎ضیاء موحد : رونمایی زندگی نامه‏‎ ‎

محمدهاشم اکبریانی دبیر مجموعه تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران از انتشار کتابی دیگر از این مجموعه که به زندگی ‏‏”ضیاء موحد” شاعر و استاد رشته منطق اختصاص دارد در آینده ای نزدیک خبر داد.‏

هاشم اکبریانی دبیر مجموعه تاریخ شفاهی ادبیات معاصر از انتشار سومین کتاب از این مجموعه در آینده ای نزدیک ‏خبر داد و گفت: گفتگوی بلند با ضیاء موحد توسط اردوان امیری نژاد انجام شده و این کتاب مجوز نشر نیز دریافت ‏کرده است. ما تنها منتظر بازگشت موحد از سفر خارج از کشور به ایران هستیم تا عکس های مربوط به این کتاب نیز ‏گرفته شود و سپس آن را منتشر و رونمایی می کنیم.‏

وی همچنین با اشاره به اتمام کار تدوین کتاب های دیگر این مجموعه افزود: گفتگو با جواد مجابی توسط علی شروقی ‏انجام شده و این کتاب در انتظار اخذ مجوز است که در صورت انجام امور مرتبط با این کار کتاب جواد مجابی زودتر ‏از کتاب موحد رونمایی می شود.‏

اکبریانی در ادامه گفت: گفتگو با نصرت رحمانی نیز نیاز به اصلاح دارد که به زودی این کار انجام می شود. همچنین ‏گفتگوهایی با عبدالعلی دستغیب (توسط عبدالله مدنی)، محمدعلی سپانلو (توسط اردوان امیری نژاد و محسن فرجی)، ‏زین العابدین موتمن (توسط امید فیروزبخت) و سیمین بهبهانی انجام شده که مراحل فنی آن پایان یافته است.‏

این شاعر و پژوهشگر اضافه کرد: همچنین گفتگو با احمدرضا احمدی توسط محسن فرجی در حال انجام است و ‏مجموعه تاریخ شفاهی درباره فروغ فرخزاد نیز در کتابی که شامل گفتگوهایی با کامیار شاپور(فرزند) و پوران فرخزاد ‏‏(خواهر) است که توسط عسل همتی انجام شده به زودی منتشر خواهد شد.‏

به گفته دبیر مجموعه تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران کتاب “ضیاء موحد” به محض بازگشت این شاعر و استادمنطق ‏از سفر - که احتمالاً اواسط دی ماه خواهد بود - به احتمال زیاد اوایل بهمن ماه در نشر ثالث رونمایی شود.‏

از آغاز طرح “تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران” بیش از پنج سال می گذرد. پنج جلد این مجموعه توسط نشر روزگار ‏منتشر شده بود و چندی پیش با انتشار کتاب “ لیلی گلستان” تدوین و نشر این مجموعه توسط نشر ثالث ادامه یافت.‏

hamsayeha821_10.jpg

‎ ‎اکبر رادی : نامه های همشهری‎ ‎

مجموعه‌ نامه‌های اکبر رادی در کتابی با نام “نامه‌های همشهری” منتشر می‌شود.‏

این نامه‌ها مربوط به دهه‌ 50 هستند، که در زمان خود اجازه‌ انتشار پیدا نکردند؛ اما برخی از آن‌ها به صورت پراکنده ‏در نشریات چاپ شدند و حالا قرار است در قالب کتابی انتشار یابند.‏

حمیده‌بانو عنقا - همسر اکبر رادی - اظهار امیدواری کرد، “نامه‌های همشهری” هم‌زمان با نخستین سال‌روز درگذشت ‏این نمایش‌نامه‌نویس‌ در دی‌ماه، از سوی نشر قطره منتشر شود.‏

او همچنین از انتشار نمایش‌نامه‌های رادی به صورت تک‌جلدی خبر داد و گفت: پیش از این، مجموعه‌ نمایش‌نامه‌های ‏رادی در قالب چهار مجلد توسط نشر قطره منتشر شده بود؛ اما درنظر داریم این آثار به صورت تک‌جلدی هم منتشر ‏شوند.‏

او در ادامه یادآوری کرد: رادی در زمان حیاتش علاقه‌مند بود تغییراتی را بر برخی از این آثار اعمال کند و حال با ‏هماهنگی ناشر قرار است در انتشار آثار جدید، تغییرات مورد نظر اعمال شود.‏

‎ ‎جایزه ادبی متفاوت (واو)‏‎ ‎

دبیر جایزه ادبی متفاوت (واو) از آغاز کار داوری 33 اثر ارسال شده به دبیرخانه پنجمین دوره این جایزه خبر داد.‏

فائزه شاکری دبیر جایزه ادبی متفاوت (واو) از آغاز کار داوریهای این جایزه خبر داد و گفت: مرحله نخست داوری ‏برای انتخاب بهترین رمان متفاوت سال آغاز شده و به احتمال زیاد تا پایان آبان ماه ادامه خواهد داشت.‏

وی افزود: آثار زیادی به دبیرخانه جایزه ارسال شده و ما نیز آثار متعددی را برای شرکت در جشنواره تهیه کردیم که ‏به دلیل اینکه تعدادی از آنها ویژگیهای جایزه ما را دارا نبودند برخی از آنها حذف شدند و نهایتاً داوریها با بررسی 33 ‏رمان آغاز شد.‏

به گفته شاکری داوری این جایزه سه مرحله داشته است. در مرحله نخست کتابهای متفاوت به ویژگیهای کلی جایزه ‏انتخاب می شوند. در مرحله دوم کتابهایی که متفاوت اند اما دارای ارزشهای ادبی مطابق با معیارهای داوری جایزه ‏نیستند حذف می شوند و به این ترتیب بهترین آثار متفاوت به مرحله بعد راه می یابند. درآخرین مرحله نیز بهترین رمان ‏متفاوت سال انتخاب و معرفی می شود.‏

وی گفت: در این جایزه علاوه بر متفاوت ترین رمان سال از یک رمان دیگر نیز که امتیاز بالایی را کسب کند تقدیر ‏خواهیم کرد. علاوه بر این بهترین ناشر را نیز انتخاب می کنیم. ‏

دبیر جایزه ادبی متفاوت (واو) درباره زمان و مکان برپایی این جایزه نیز گفت: برگزاری جایزه قطعی است و ما ‏امیدوارم تا اوایل دی ماه کار بررسی آثار به پایان برسد تا بتوانیم اواسط دی ماه این جایزه را برگزار کنیم.‏

سال گذشته نیز 34 رمان و داستان بلند در این جایزه داوری شد که در نهایت، رمان “عقرب روی پله های راه آهن ‏اندیمشک” نوشته حسین مرتضائیان آبکنار توانست عنوان متفاوت ترین رمان سال را دریافت کند. رمان “دیلماج” نوشته ‏حمیدرضا شاه آبادی نیز شایسته تقدیر شد. این جایزه در سال گذشته همچنین نشر نی را به عنوان ناشر برگزیده انتخاب ‏کرد.‏