انتشار اخبار ضد و نقیض از سرانجام توافق ایران و غرب بر سر مسئله هسته ای، موجب شد تا نرخ دلار در بازارهای ایران طی روزهای جاری شتابی دوباره یابد و به مرز ۳۳۰۰ تومان نزدیک شود.
این افزایش قیمت در حالی صورت می گیرد که دولت وعده داده بود نرخ دلار را به زودی و با کاهش نرخ آزاد، به نرخ دولتی و در زیر ۳۰۰۰ تومان تثبیت و تک رقمی خواهد کرد؛ تصمیمی که خبرگزاری مهر از منتفی شدن آن خبر داده و اسحاق جهانگیری نیز درباره آن سکوت کرده است.
بر اساس گزارش ها، نرخ دلار طی دو روز گذشته در بازار تهران ۳۲۵۵ تومان بود که البته در مقایسه با نرخ ۳۲۷۰ تومانی روزچهارشنبه هفته گذشته، اندکی کاهش پیدا کرده است.
البرز نیوز به نقل از خبرگزاری مهر، در باره این نوسانات نوشته: “آمارها نشان می دهد در ۵ ماه نخست امسال بازار ارز بازار آرامی داشت و این وضعیت تا چند روز پایانی شهریور ماه امسال ادامه یافت اما از اواخر شهریورماه تا اواسط مهرماه افزایش قیمت دلار تا نرخ ۳۲۷۰ تومان را شاهد بودیم که این نرخ در مقایسه با پایان مردادماه امسال افزایش ۱۴۰ تومانی را داشته است، اما این نرخ مجددا روندی کاهشی در پیش گرفت و هم اکنون به مرز ۳۲۵۵ تومان رسیده است.گرچه رئیس کل بانک مرکزی تقویت نرخ دلار را به عنوان عامل افزایش نرخ دلار اعلام کرده است اما به هر حال بخشی از این افزایش نرخ بیشتر تحت تاثیر تحولات سیاسی ناشی از نتایج مذاکرات تیم هسته ای کشورمان در نیویورک و… بود اما با پایان یافتن آن دور مذاکرات، افزایش نرخ‌ها متوقف شد و این ایست قیمت در حالی است که سیف کاهش نرخ ارز را پیش بینی می‌کند”.
اشاره مهر، به سخنان اخیر ولی الله سیف است که در تازه ترین اظهارات خود، این افزایش نرخ را طبیعی دانسته و گفته افزایش ۱۴۰ تومانی بهای دلار در ۲ ماه گذشته نیز یکی دیگر از “دستاورد”هایش است.
او گفته است: “ما وضعیت باثباتی در بازار ارز داشتیم، متوسط نرخ ارز ۷.۵ درصد کاهش و دامنه نوسانات نرخ ارز نیز ۵۷.۵ درصد کاهش داشته که نسبت به گذشته بازار باثباتی داشته‌ایم و این یک دستاورد است. امروز آرامش در بازار ارز وجود دارد و اگر یک مقداری نرخ ها گران شده بخاطر تقویت دلار است و باز با توجه به تحولات آینده به نظر می آید، کاهش قیمت ارز هم وجود داشته باشد”.
گفتنی ست، ولی الله سیف در اولین اظهار نظرپس از قرار گرفتن در پست ریاست بانک مرکزی ایران، اعلام کرده بود که قیمت ۳۰۰۰ تومان برای دلار خوب است و نیازی به کاهش این نرخ نیست.
اظهارات جدید سیف در خصوص تقویت قیمت جهانی دلار و به تبع آن افزایش نرخ در ایران درحالیست که سایت های خبری، ناکامی در مذاکرات را عامل اصلی افزایش قیمت ارز دانسته اند.
خبرگزاری “ایستانیوز” در اینباره نوشته: “گروهی از فعالان بازار عنوان می‌کنند افزایش قیمت ناشی از عدم پیشرفت در صحبت‌های طرف‌های ایرانی و غربی در مذاکرات هسته‌ای بوده است”.
این خبرگزاری افزوده: “در سال اخیر در زمان مذاکرات قیمت دلار متناسب با اخبار دریافتی تغییر پیدا کرده و نوسانات افزایشی یا کاهشی را تجربه کرده است. با وجود این، در این دور از مذاکرات برخی از فعالان عامل روانی دیگری را بر نرخ ارز بازار تاثیرگذار دانسته‌اند. به اعتقاد آنها کاهش بهای نفت جهانی در روزهای اخیر عامل روانی دیگری است که موجب شده است برخی از فعالان چشم‌انداز قیمتی افزایشی برای دلار داشته باشند. قیمت نفت که در ۵ ماه ابتدایی سال ۹۲ بالاتر از ۱۰۰ دلار بود، در شهریورماه به زیر ۱۰۰ دلار آمد و در روزهای اخیر به زیر ۹۰ دلار رسیده است. از آنجا که قیمت هر بشکه نفت در بودجه سال جاری ۱۰۰ دلار محاسبه شده است، برخی از فعالان اعتقاد دارند دولت برای عدم مواجهه با کسری درآمد نرخ تبدیل ارز حاصل از در آمدهای نفتی را افزایش خواهد داد. این گروه انتظار دارند با افزایش نرخ دلار مبادله‌ای برخی از متقاضیان ارز این مرکز برای تهیه ارز به بازار مراجعه کنند و به دنبال آن قیمت شاخص بازار ارز افزایش پیدا کند. برخی از معامله‌گران کاهش قیمت نفت را از جهت دیگری بر افزایش نرخ موثر دانسته‌اند. این دسته از معامله‌گران عنوان می‌کنند با کاهش درآمدهای نفتی کشور مقدار عرضه ارز به بازار کاسته خواهد شد. از آنجا که ارز ورودی به بازار عمدتا از محل صادرات غیرنفتی است، تحلیل این دسته از معامله گران ممکن است کاملا صحیح نباشد”.
دولت در حالی از ثبات در بازارها سخن می گوید که گفته می شود به دلیل افزایش تدریجی نرخ ها، قادر به اجرای سیاست “یکسان سازی نرخ ارز” نیست.
خبرگزاری مهر در اینباره نوشته است: “به گفته مقامات بانک مرکزی اجرای این برنامه به تدریج خواهد بود و در نیمه دوم امسال نظام تک نرخی ارز در بازار ارز کشور حاکم خواهد شد و باید با نظام ارز چند نرخی خداحافظی کرد. رئیس کل بانک مرکزی هم موضوع اصلی در این زمینه را ثبات اقتصادی اعلام و بیان کرد که دولت به دنبال نرخی است که بتواند تولید و اشتغال را در کشور پشتیبانی کند. حال با گذشت ۷ ماه از سال ۹۳، ابوالفضل اکرمی مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی اعلام کرده است که هرچند بانک مرکزی تک نرخی شدن ارز را تعقیب می کند اما اجرای آن در سال جاری بعید به نظر می رسد ولی احتمالا این امر در سال آتی اجرایی خواهد شود”.
مهر اضافه کرده: “به نظر می رسد که بانک مرکزی از چند ماه قبل اقدام به افزایش نامحسوس نرخ دولتی دلار کرد تا این نرخ تا حدودی به نرخ دلار در بازار آزاد نزدیک شود، اما نرخ دلار از اواخر شهریورماه تا اواسط مهر ماه امسال روندی افزایشی را در پیش گرفت و باعث شد که نرخ رسمی دولت با نرخ دلار در بازار آزاد تا حدودی فاصله بگیرد”.
گفتنی ست، روز گذشته اسحاق جهانگیری هم درباره سیاست های ارزی دولت یازدهم سخن گفت اما هیچ اشاره ای به تلاطم های موجود و وعده محقق نشده “ارز تک نرخی” نکرد.
