با گذشت نزدیک به ده روز از اختلال شبکه اینترنت در ایران، مسئولان رسمی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنان هر گونه نقش شرکت زیر ساخت که مسئول پهنای باند اینترنت در ایران است را در به وجود آمدن این شرایط انکار، و در عین حال راه اندازی “اینترنت ملی” را در لابلای اظهارات خود زمزمه می کنند.
در همین راستا به نوشته تابناک، صابر فیضی، مدیرعامل شرکت مخابرات بار دیگر ادعای گذشته خود درباره علت سرعت پایین اینترنت را تکرار کرده و گفته است: “پایین بودن سرعت اینترنت در کشور به دلیل بحث زیرساختی نیست، بلکه کمبود محتواست. علت پایین بودن سرعت اینترنت در کشور به دلیل این است که کاربران برای دریافت اطلاعات در زمینههای گوناگون، عمدتا به سایتهای خارج از کشور روی میآورند”.
این سایت گزارش داده که تقی زاده، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در برابر انتقادها از اینترنت ملی حرف زده و گفته است: “امیدواریم افزایش ۷۵ برابری سرعت اینترنت را در شبکه ملی اطلاعات به مردم ارایه کنیم”.
دو روز قبل روزنامه روزگار ضمن گزارشی علت این اختلال وسیع را که تنها در زمان اعتراضات پس از انتخابات سابقه داشته، تلاش حکومت برای راه اندازی “اینترنت ملی” در دهه فجر دانسته است؛هر چندبرخی از مقامات مسئول، “اختلال در مسیر ورودی اینترنت به داخل” را به عنوان علت اصلی معرفی کرده اند.
این روزنامه در گزارش خود به نقل از یک عضو کمیسیون اینترنت انجمن نظام صنفی یارانه کشور، می نویسد: “ما در منحنی های مان در طول روز مشاهده می کنیم که مسیر خروج اطلاعات از کشور مدام تغییر می کند.در ساعاتی از روز می بینیم که اطلاعات کشوز از مسیر ترکیه خارج می شو، اما چند ساعت بعد می بینیم که مسیر جنوب کشور را در پیش گرفته است”.
او افزوده است: “آنطور که ما شنیده ایم این آزمون و خطا ها برای راه اندازی اینترنت ملی تا حدود دوهفته آینده است”.
در مقابل، سایت سپید و سیاه با انتشار سندی، علت اختلال اینترنت را قطعی فیبر نوری از مبداء فجیره دانسته هر چند نوشته این شرایط بهترین زمان برای راه اندازی اینترنت ملی است.
در این گزارش می خوانیم: “در چند روز گذشته بروز اختلالات و کندی اینترنت کشور موجب ظهور و بروز شایعات و شائبه هایی در خصوص علت این مهم گردید. تا جایی که برخی آن را تنها تمایل دولت به اجرای پروژه اینترنت ملی در دهه فجر بیان نمودند.اما دلیل اصلی کندی اینترنت در روزهای اخیر، قطعی ارتباط فیبر نوری جاسک و فجیره بوده که علی رغم بروز چندین و چند باره این اتفاق هیچ گونه چاره اندیشی بلند مدت برای جلوگیری از این قبیل رخدادها به وقوع نپیوسته است. البته در عین حال، در این که زمانِ کاهش پهنای باند کشور و به تبع آن کاهش سطح استفاده اینترنت، مناسبترین زمان برای آزمون و خطای سیستم های نظیر سیستم های مرتبط به پروژه اینترنت ملی کشور است، شکی نیست اما لزوما نمیتوان آن را دلیل اصلی اختلالات روزهای اخیر در کشور دانست”.
در همین ارتباط شفاف نیوز در گزارشی با عنوان “آقایان مسئول؛با این سرعت اینترنت مردم را مسخره کرده اید؟” نوشته است: “با وجود اینکه کاربران اینترنت در ایران به اختلالهای مداوم و کاهش سرعت و قطعی خو گرفتهاند اما چند روزی است که مشکل اینترنت مجددا رخ پیدا کرده است و بنا به گفته سایتهای خبری، ۲۰ درصد افت سرعت در اینترنت وجود داشته و کار را با مشکل مواجه کرده اما هنوز مشخص نیست که منبع این مشکل کجاست و یا اگر مشخص است، حداقل رفع آن امکان پذیر نشده است. هنوز برای این اختلال جدید که از روز یکشنبه هفته گذشته آغاز شده و تا به امروز نیز ادامه دارد، دلیل قانع کنندهای ارائه نشده است و ضد و نقیضهای مسئولین شرکت زیر ساخت نیز بر شدت اعتراض کاربران اینترنتی افزوده است. درهمان روزهای ابتدایی ایجاد اختلال، اپراتورهای ارائه دهنده اینترنت اعلام کردند، در تماس با شرکت ارتباطات زیرساخت متوجه شدهاند که قطعی یکی از لینکهای ارتباطی به کشور از کانال فجیره امارات دلیل این اختلال است. اختلالی که بنا بر شهادت کاربران اینترنتی هنوز بر قوت خود باقی است اما شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرده که ظرفیت اینترنت بین الملل کشور به صورت کامل در شبکه زیرساخت درتمامی مسیرهای بین الملل برقرار است”.
شفاف نیوز افزوده است: “جالبتر اینجاست که تقریبا هر هفته اخبار و مصاحبههایی به نقل از مسئولان وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت مبنی بر افزایش و توسعه مسیرهای شبکه فیبر نوری و افزایش سرعت، ظرفیت و کیفیت اینترنت مطرح شده و این وعده داده میشود که دیگر با مشکلی با عنوان اختلالات اینترنتی روبرو نخواهیم بود و درصورت بروز مشکل قطعی، ارتباط بهواسطه پشتیبانی مسیرهای فیبر نوری از چند مسیر و بلافاصله از مسیر جایگزین برقرار میشود اما عملا قطعی و کندی اینترنت سوهان اعصاب کاربران است و در این میان معلوم نیست حق کاربران داخلی چگونه ادا خواهد شد و تا به کی باید شاهد اختلالات گسترده در سیستم اینترنتی کشور بود؟ آیا جز این است که دولتیها همواره از دولت الکترونیک سخن میگویند اما معلوم نیست با این وضع اختلال در اینترنت کدام دولت الکترونیک میماند؟! تا به کی باید سرعت اینترنت سوهان روح کاربران باشد و پهنای باند اضافی! صادر شود؟ آیا مسئولان حوزه ارتباطات نمیتوانند درباره دلیل قطعیها با کاربران صادق باشند و مشکلات سرعت اینترنت را تکذیب نکنند تا لااقل کاربران دلیل این مشکلات را بدانند؟ در جایی که شرکت زیر ساخت وابسته به وزارت فن آوری اطلاعات تنها متولی اینترنت کشور است و حتی خود مخابرات نیز از طریق این شرکت سرویس اینترنتی به کاربران ادامه میدهد، به راستی چه کسی پاسخگوی ضد نقیضهای مسئولین این شرکت است؟ لب کلام اینکه یک مقام مسئول بگوید چه باید کرد تا کاهش سرعت و قطعی اینترنت دیگر مهمان شرکتهای ارائه دهنده سرویسهای اینترنت نباشد؟! چه کسی حاضر است پای دردو دل کابران اینترنتی بنشیند و به اعتراض های آنها پاسخ دهد؟!”
خبرگزاری ایسنا نیز در گزارشی، به نقل از مدیر یکی از شرکت های ارائه دهنده اینترنت، وزارت ارتباطات را در بروز این اختلال مسئول دانسته و چنین نوشته است: “مدیر یک شرکت اینترنتی….اظهار کرد: شرکتهای اینترنتی با همان ضریب و سرعتی که اینترنت را از مخابرات دریافت میکنند، با همان ضریب و یا کمتر از آن ارایه میکنند و عملا نمیتوانند بیش از آن به مصرفکننده اینترنت بدهند. شرکتهای ارایهدهنده خدمات اینترنتی عملا نمیتوانند در سرعت اینترنت و افزایش آن نقشی داشته باشند، پس طبیعی است علت این مشکل را نباید در شرکتها جستوجو کرد. ایران به عنوان کشور در حال توسعه محسوب میشود ولی پهنای باند به عنوان از ابزارهای اصلی توسعه کشور در اختیار فعالان قرار نمیگیرد. متاسفانه برای مخابرات کشورمان رقیبی وجود نداشته و نظارتی نیز بر درگاههای ورودی کشور در رابطه با پهنای باند وجود ندارد”.
گفتنی است، بر اساس آخرین آمار رسمی، ۳۰ میلیون نفر در ایران از اینترنت دایل آپ استفاده میکنند و نزدیک به دو میلیون نفر نیز کاربر اینترنت پرسرعت هستند.
سایت آفتاب نیزدر اینباره می نویسد: “پیش از این نیز قطعی و کندی ارتباطات اینترنتی وجود داشت اما به گونهای نبود که بستهای در طول چند دقیقه و به صورت پیاپی ارسال نشود، البته این موضوع بیشتر از دید کاربران ADSL مطرح شده و وضعیت کسانی که DIAL UP استفاده میکنند، مشخص نیست. با وجودی که تقریبا هر هفته اخبار و مصاحبههایی به نقل از مسوولان وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت مبنی بر افزایش و توسعه مسیرهای شبکه فیبر نوری و افزایش سرعت، ظرفیت و کیفیت اینترنت مطرح و این وعده داده میشود که دیگر با مشکلی با عنوان اختلالات اینترنتی روبرو نخواهیم بود و درصورت بروز مشکل قطعی، ارتباط بهواسطه پشتیبانی مسیرهای فیبر نوری از چند مسیر و بلافاصله از مسیر جایگزین برقرار میشود، اما در عمل اختلالات و سرعت کم اینترنت، همچنان معضلی حلناشدنی و پایانناپذیر برای کاربران محسوب میشود”.
در صورت راه اندازی اینترنت ملی، بهای استفاده از اینترنت جهانی به مراتب افزایش خواهد یافت و عملا امکان برخورداری از آن برای بسیاری از ایرانیان غیر ممکن خواهد شد.