اعدامهای مخفیانه و جمعی در زندان وکیل آباد مشهد که چندی پیش بخشی از آن‌ها توسط دستگاه قضایی هم تائید شد همچنان ادامه دارد. در تازه‌ترین مورد گزارش‌ها حاکیست ۱۴ نفر طی دو مرحله در ماه‌های مرداد و شهریور جاری اعدام شده‌اند؛ اعدامهایی که به گفته منابع حقوق بشری به صورت گروهی در راهرو روباز منتهی به سالن ملاقات‌های زندان وکیل آباد صورت گرفته‌اند.
رسانه‌های حکومتی و منابع حقوق بشری هم اعلام کرده‌اند ۱۰ نفر دیگر به اتهام قتل و اتهام‌های مرتبط با مواد مخدر در شهرهای شیراز، اصفهان، قزوین، بیرجند و مرودشت به صورت جداگانه و در ملاء عام به دارآویخته شده‌اند؛ اجرای احکام این شهروندان همگی پس از هشدار گزارشگر ویژه حقوق بشر ایرن در سازمان ملل متحد در مورد اعدامهای گسترده در پی دادگاه‌های غیرعادلانه، به ویژه اعدامهای جمعی و مخفیانه انجام شده است.
اعدام مخفیانه متهمان خارجی
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، در گزارشی اعلام کرده که اعدامهای جمعی ماه‌های مرداد و شهریور زندان وکیل آباد را از این جهت که بدون حضور و اطلاع وکلا و همچنین خانواده اعدام شدگان اجرا می‌شود می‌توان در گروه اعدامهای مخفیانه دسته بندی کرد.
گفته می‌شود خانواده‌ها به فاصله چند روز اجرای احکام از اعدام بستگان خود مطلع می‌شوند و خود زندانیان اعدام شده نیز تا چند ساعت قبل از اجرای حکم از آن بی‌خبرند.
این اعدام‌ها از سوی دستگاه قضایی و رسانه‌های حکومتی اعلام نشده است. کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران بر این باور است که عدم اعلام رسمی اعدامهای یادشده با هدف پنهان کردن آمار واقعی اعدام‌ها در ایران صورت می‌گیرد.
این سازمان مدافع حقوق بشر می‌گوید اعدامهای شهریور و مرداد “به صورت گروهی در یک ردیف در راهرو روباز منتهی به سالن ملاقات‌های زندان وکیل آباد” به اجرا درآمده‌اند.
اتهام اکثر اعدام شده‌ها حمل، نگهداری و خرید و فروش مواد مخدر بوده و در بین آن‌ها شهروندان سایر کشور‌ها از جمله افغانستان، غنا، نیجریه و فیلیپین نیز وجود داردند.
بنا به اعلام کمپین بین المللی حقوق بشر: “در بسیاری از موارد احکام اعدام برای متهمان خارجی و عموما افغان بدون رعایت حق دسترسی کنسولی صادر می‌شوند. این افراد به سبب ناآشنایی با زبان رسمی دادگاه، زبان فارسی، از روند قضایی و سوال جواب‌ها نامطلع می‌باشند.”
این سازمان مدافع حقوق بشر که یکی از منابع افشای اعدامهای مخفیانه در ایران بوده می‌گوید در سه زندان تایباد، بیرجند و وکیل آباد ده‌ها زندانی افغان و چند مورد زندانیانی از کشورهای نیجریه و غنا هم اعدام شده‌اند. سفارتخانه‌های غنا و نیجریه به کمپین گفته‌اند که پس از اجرای حکم اعدام و از طریق تماس خبرنگار کمپین از اعدام دو تبعه‌شان مطلع شده‌اند.
در ماه‌های اخیر بار‌ها منابع خبری کردستان از اعدامهای مشابه در زندان ارومیه خبر داده‌اند. کمپین بین امللی حقوق بشر در ایران می‌گوید در زندان قم، زندان اصفهان و زندان زاهدان نیز چند مورد اعدامهای متهمان مربوط به مواد مخدر اجرا شده است که هیچگاه توسط مقامات و نهاد‌های رسمی اعلام نشده است.
غلام حسین محسنی اژه‌ای، دادستان کل کشور پیش‌تر در مصاحبه‌های مطبوعاتی خود بار‌ها به دادستانی‌های سراسرکشور دستور داده بود که احکام اعدام متهمان مربوط به مواد مخدر به سرعت اجرا شود.
سازمانهای مدافع حقوق بشری در گزارشهای خود، در چندین مورد نسبت به اعدامهای مخفیانه در برخی از زندانهای ایران به ویژه زندان وکیل آباد مشهد ابراز نگرانی کرده‌اند؛ اعدامهایی که پیش‌تر فعالان حقوق بشری ساکن مشهد در مصاحبه با روز به جزئیات آن‌ها پرداخته بودند.
اعتراف به اعدامهای مخفیانه
مقامات قضایی جمهوری اسلامی، در طول دو سال گذشته اعدامهای مخفیانه در برخی از زندانهای کشور از جمله زندان وکیل آباد مشهد را انکار کرده بودند. در اوایل تیرماه اما دادستان عمومی و انقلاب مشهد با “متناسب” دانستن تعداد آمار‌ها با جرایم مواد مخدر در این استان و به ویژه زندان وکیل آباد، اجرای پنج مرحله اعدام در این زندان را طی سه ماه گذشته به صورت رسمی تائید کرد.
محمود ذوقی، دادستان عمومی و انقلاب مشهد همچنین رسانه‌های “بیگانه” را متهم کرد که در نحوه پوشش اخبار مربوط به اعدام در این زندان‌ها “بزرگ نمایی” کرده‌اند.
این مقام قضایی استان خراسان بدون اینکه توضیحی در مورد چگونگی اجرای احکام اعدام زندانیان مواد مخدر بدهد اعلام کرده بود: “در سال جاری یعنی تنها در سه ماه آغازین سال ۱۳۹۰، طی ۵ مرحله اجرای حکم اعدام داشته‌ایم”.
در مهرماه همچنین محمد باقرباقری، معاون دادگستری خراسان جنوبی به صورت تلویحی اعدامهای پنهانی و دسته جمعی متهمان مواد مخدری در زندان بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی واقع در جنوب شرق ایران را پذیرفت و بدون اشاره به اعدامهای مشابه در سال ۸۸ و سال جاری، از اعدام “۱۴۰ قاچاقچی مواد مخدر” تنها در سال ۸۹ در این زندان خبر داد.
کمپین بین امللی حقوق بشر می‌گوید هیچ یک از اعدامهای مورد اشاره آقای باقری پیش از این و طی سال ۸۹ اعلام نشده است.
پیش از این اعلام رسمی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، سازمان عفو بین الملل، در اردیبهشت ماه سال جاری در گزارش سالانه خود اجرای ۲۵۲ مورد اعدام در سال گذشته را تایید کرده است. عفو بین الملل اما بر اساس “گزارشهای موثق دریافتی” اعلام کرد ۳۰۰ نفر دیگر در همین دوره زمانی اعدام شده‌اند.
اشاره این سازمان مدافع حقوق بشر به اعدامهای دسته جمعی و پنهانی در برخی از زندانهای کشور به ویژه زندان وکیل آباد مشهد است.
سخنگوی کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران نیز پیش‌تر در مصاحبه با روز گفته بود منبع اصلی هدایت اعدامهای مخفیانه در ایران، غلام حسین محسنی اژه‌ای، دادستان کل کشور است و این نگرانی وجود دارد که یک بار دیگر سناریوی اعدامهای مخفیانه دهه شصت در ایران تکرار شود.
گزاشگر ویژه حقوق بشر ایران در سازمان ملل متحد هم در گزارش مقطعی خود از وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی تعداد اعدامهای گروهی و مخفیانه در داخل زندان‌ها “هشداردهنده” توصیف کرده و گفته است اغلب این اعدام بدون اطلاع و حضور خانواده‌ها و وکلا صورت می‌گیرد.
احمد شهید گزارش داده است که بیش از ۲۰۰ فقره اعدام که به صورت رسمی اعلام شده‌اند درسال ۲۰۱۱ رخ داده که در میان آن‌ها حداقل ۸۳ نفر، از جمله سه زندانی سیاسی تنها در ژانویه ۲۰۱۱ اعدام شده‌اند.
مقامات جمهوری اسلامی این گزارش را “سخیف، نا صحیح و نا‌مستند” خوانده‌اند.
اعدام ۱۰ نفر پس از گزارش احمد شهید
با این حال بعد از انتشار گزارش مقطعی گزاشگر ویژه حقوق بشر دستگاه قضایی ایران شماری دیگر از اعدام‌ها را به صورت رسمی اعلام کرده است.
به گزارش روابط عمومی دادگستری کل استان قزوین، چهار زندانی بامداد روز پنجشنبه ۲۸ مهرماه ۱۳۹۰ در زندان مرکزی این شهر به دار آویخته شدند. سازمان حقوق بشر ایران اسامی این افراد اعدام شده رحمان، حمیدرضا و مقداد اعلام کرده است.
همزمان روز پنشجبه دادگستری استان فارس از اعدام یک زندانی به نام “کورش الف” در ملاء عام خبر داده است. اتهام این شهروند قتل فردی به نام فرزانه فدر در آذرماه ۱۳۸۹ و اقدام به سرقت جواهرات او اعلام شده است.
اما این تنها مورد اعدام در ملاء عام طی هفته گذشته نبود. ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی گزارش داد یک زندانی در بامداد چهارشنبه ۱۵ مهرماه در ملاء عام در شهرستان مرودشت به دار آویخته شد. بنا به این گزارش این فرد، که نامش اعلام نشده، به اتهام “لواط” نسبت به یک پسر ۱۱ ساله به اعدام و به جرم مشارکت در آدم ربایی به ۱۵ سال زندان محکوم شده بود.
فارس، دیگر خبرگزاری جمهوری اسلامی هم از اعدام یک زندانی در روز یکشنبه، ۲۴ مهرماه خبر داد. در این گزارش هم بدون اشاره به نام زندانی، اتهام او قتل یکی از نیروهای انتظامی در یک درگیری در دهم تیرماه سال جاری اعلام شده است.
در ادامه این اعدام‌ها، مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران نیز از اعدام چهار نفر به اتهام حمل و نگهداری مواد در زندان اصفهان خبر داده است.
به استناد آمارهای رسمی و اعلام شده در رسانه‌های دولتی، موارد اجرای احکام قطعی اعدام در یک ماه گذشته رو به افزایش گذاشته است. این رسانه‌ها پس از خبراعدام علیرضا ملاسلطانی نوجوان ۱۷ ساله، ۳۰ مورد مورد اعدام را در شهرهای شیراز، اردبیل، ساری، زابل، ارومیه، اصفهان و قم تائید کرده‌اند.
با احتساب اعدامهای هفته گذشته، آمار اعدامهای اعلام شده و مخفیانه، در طول یک ماه گذشته روز گذشته به مرز ۵۰ نفر رسیده است.
متوسط اعدام در ایران از آغاز سال ۲۰۱۱ تا کنون، دو نفر در روز بوده که جمهوری اسلامی را در مقام دومین اعدام کننده در جهان، پس از چین، قرار می‌دهد.
