محبوبه نیک‌نهاد
نمایندگان مجلس هشتم در اولین رای‌گیری خود در خصوص لوایح دولت، به دوفوریت لایحه مربوط به خشکسالی و واردات کالاهای اساسی رای ندادند و بدین ترتیب در اولین رای‌گیری، به مخالفت با پیشنهاد دولت احمدی نژاد پرداختند. این در حالی است که نتیجه این رای‌گیری باعث اعتراض باهنر نایب‌رئیس مجلس هشتم به لاریجانی رئیس مجلس شد؛ اما لاریجانی این اعتراض را نپذیرفت و به‌رغم میل باهنر، حاضر به تکرار رای‌گیری برای دوفوریت لایحه دولت نشد.
روز گذشته نمایندگان مجلس هشتم نیز همانند مجلس هفتم به دوفوریت لایحه دولت درباره خشکسالی رای ندادند تا نشان دهند که سمت و سوی این مجلس نسبت به دوره قبل اگر برای دولت احمدی نژاد بدتر نشده باشد، بهتر از آن هم نخواهد بود.
در این حال، علی لاریجانی هم در جلسه دیروز مجلس نشان داد که برخلاف رویه حدادعادل حاضر نیست از موضع ریاست مجلس به نفع لوایح و مواضع دولت احمدی نژاد استفاده کند؛ موضوعی که به اعتراض آشکار باهنر منجر شد.
تکرار مخالفت مجلس هفتم در دوره بعد
نمایندگان مجلس هفتم در آخرین جلسه آن دوره با رای‌گیری ناگهانی هیات رئیسه برای لایحه دوفوریتی دولت نهم مواجه شدند که موضوع آن برداشت از ذخیره ارزی برای جبران عوارض خشکسالی بود. اما این لایحه با مخالفت دو نماینده شاخص جناح اکثریت، توکلی و مصباحی مقدم، مواجه شد و به‌رغم تلاش بسیار، هیات رئیسه نتوانست نظر دو سوم نمایندگان را برای دوفوریت آن لایحه جلب کند.
عدم تصویب آن لایحه در مجلس هفتم، باعث اعتراض مکرر مسئولان دولتی و شخص احمدی نژاد در روزهای بعدی شد. این اعتراضات همچنان ادامه دارد، به طوری که دیروز هم سعیدلو معاون اجرایی احمدی نژاد در مصاحبه با خبرگزاری فارس از مخالفت مجلس هفتم با این لایحه دولت انتقاد کرد و گفت: “مجلس هفتم از ظرفیت کامل همکاری با دولت بهره نبرد؛ چگونه مجلس می‌توانست برای استیضاح وزیر بازرگانی ثانیه‌ای امضا جمع کند، اما نتوانست برای لایحه خشکسالی کمکی به دولت بکند؟”
سعیدلو همچنین ابراز امیدواری کرد که همکاری مجلس هشتم با دولت احمدی نژاد بیش از مجلس هفتم باشد. اما رای مخالف نمایندگان دوره جدید به دوفوریت لایحه دولت نشان داد که آنها نیز بنا ندارند تابع محض دولت نهم باشند.
در جلسه دیروز پس از آنکه دوفوریت این لایحه تنها توانست 146 رای موافق را به خود جلب کند و تصویب نشد، رئیس مجلس به رای‌گیری برای یک فوریت لایحه پرداخت و با اعلام تصویب آن با 183 رای موافق، اعلام کرد که طبق آیین‌نامه این لایحه به کمیسیون تخصصی ارجاع می‌شود.
این در حالی است که هنوز کمیسیون‌های مجلس هشتم تشکیل نشده‌اند و بدین ترتیب لایحه فوریتی دولت درباره خشکسالی نیز تا اطلاع ثانوی در تعلیق خواهد ماند. دولت در این لایحه، خواستار تغییر جداول 4 و 8 برنامه چهارم توسعه شده بود تا با برداشت 4500 میلیارد ریال از حساب ذخیره ارزی، برای جبران خسارات خشکسالی و واردات کالاهای اساسی اقدام کند. طبق اعلام دولت، 2500 میلیارد ریال از این برداشت برای خرید خارجی اقلام ضروری و 2 هزار میلیارد ریال نیز برای خشکسالی و سرما‌زدگی در نظر گرفته شده است.
اما نمایندگان به دوفوریت این لایحه رای ندادند و بدین ترتیب همانند مجلس هفتم، با برداشت دولت از ذخیره ارزی مخالفت کردند. این موضوع خصوصا از آن جهت نیز حساسیت‌برانگیز بود که در ماهه‌های آخر دوره هفتم مجلس، اعتراضات مکرری نسبت به برداشت‌های غیرقانونی دولت به دستور احمدی نژاد از ذخیره ارزی کشور مطرح شده بود.
لاریجانی در برابر اولین رای‌گیری جنجالی
علی لاریجانی که انتخاب بدون رقیب او به عنوان رئیس مجلس هشتم در رسانه‌ها خبرساز شده بود، خود دیروز در برابر اولین رای‌گیری جنجالی در مجلس هشتم قرار گرفت. او برخلاف رویه معمول حدادعادل رئیس مجلس هفتم که معمولا در این‌گونه مجادلات طرف دولت را می‌گرفت و در صورت پیش‌بینی حاد بودن اختلاف نیز اداره جلسه را به باهنر واگذار می‌کرد، به یک رای‌گیری سریع برای لایحه دولت بسنده کرد و در برابر اعتراض باهنر نیز ایستاد تا نشان دهد که باید منتظر واکنش‌های متفاوتی از او در برابر بحث‌های اینچنینی در مجلس هشتم بود.
باهنر که در دوره قبل در این‌گونه موارد آن‌قدر زمان رای‌گیری را کش می‌داد و از نمایندگان درباره رای دادنشان می‌پرسید تا از رای آوردن طرح مورد تمایل خود و دولت مطمئن شود، این بار پس از آنکه دوفوریت لایحه دولت رای نیاورد، به نحوه رای‌گیری و اعلام سریع پایان رای‌گیری از سوی لاریجانی اعتراض کرد و گفت: “بنده احتمال زیاد می دهم که تعدادی از نمایندگان مجلس به دلیل اینکه دفعه اولشان بود که در رای گیری شرکت می کردند در فشار دادن دکمه های دستگاه رای گیری اشتباه کرده اند.“
اما لاریجانی این اعتراض را نپذیرفت و حاضر به رای‌گیری دوباره برای دوفوریت لایحه نشد، با این توجیه که: ”فرض بر این است که نمایندگان مجلس بر دکمه های رای گیری کاملا وقوف داشته اند.” همزمان تعدادی از نمایندگان نیز به ادعای باهنر اعتراض کردند. گفتنی است باهنر پیش از رای‌گیری به عنوان موافق دوفوریت این لایحه نیز صحبت کرده بود.
این بحث‌ها در حالی بر سر نحوه رای‌گیری در صحن علنی بین رئیس و نایب‌رئیس مجلس هشتم شکل گرفت که برخی نمایندگان در تذکرها و نیز مخالفت‌های خود بر ایرادات لایحه دولت تاکید می‌کردند.
مهمترین ایرادی که نمایندگان در تذکر و مخالفت خود با این لایحه مطرح کردند، این بود که دولت در واقع اقدام به ارائه یک متمم برای بودجه سال جاری کرده است، نه اصلاح جداول قانون برنامه چهارم. الیاس نادران، نماینده تهران این ایراد را در یک تذکر آیین‌نامه‌ای مطرح کرد که لاریجانی نیز در پاسخ، بدون مخالفت با او گفت: “الان بحث فوریت مطرح هست و شما می‌توانید مسائل خود را در بررسی جزئیات آن بیان کنید.“
در اظهار نظرهایی دیگر، مصباحی مقدم، دیگر نماینده تهران این لایحه را تورم‌زا دانست و موسی‌الرضا ثروتی آن را خطرناک توصیف کرد و آن را نه اصلاح قانون برنامه، بلکه یک متمم بودجه دانست. محمد دهقان نیز خواستار بازگشت لایحه به دولت برای اصلاح و تکمیل نواقص آن شد.