نزاع محافظه کاران در زمان تحریم

نویسنده

حمید احدی

خشم نمایندگان مجلس از تصمیم شورای نگهبان درباره مصوبه دوفوریتی آن ها، در حالی که جناح حامی دولت در صدد برنامه ریزی برای ترمیم پی آمدهای شکست خود در انتخابات شوراها و خبرگان و پایان دادن به اختلاف مجلس و دولت است، به صورت مانع بزرگی در برابر این جناح ظاهر شده و پیش بینی می شود که مجلس در هفته های آینده محل کشمکش بیش تر دولت و مجلس بر سر مباحثی باشد که دو طرف اصرار دارند که منافع ملی را خدشه دار می کند و در شرایظ حساس کنونی به زیان نظام است.

بعد از گذشت نه ماه از زمانی که دولت به طور ناگهانی اعلام کرد که ساعت رسمی کار کشور تغییر نمی کند، با آشکار شدن پی آمدهای این تصمیم کارشناسی نشده، معضل بزرگی برای مردم به وجود آمده که به گفته یک نماینده مجلس مردم از نمایندگان می خواهند که در این مورد چاره ای بکنند. در همین زمان دولت حاضر به هیچ نوع عقب نشینی در این مورد نیست. تصمیم دومی که برای ترمیم اثرات منفی تصمیم اول بر ترافیک شهرها اتخاد شد، تغییر ساعت کار بانک ها، خود به گره بزرگ ترین تبدیل گردید که رییس مرکز پژوهش های مجلس اظهار عقیده کرده که دخالت مجلس در بازگرداندن ساعت کار بانک ها، به معنای تنزل دادن تصمیم های مجلس است. روزنامه کیهان هم در سرمقاله ای که با پیشنهاد ترمیم در روابط جناح راست و دولت آغاز شده است، این مصوبه مجلس را غیراستراتژیک خوانده و نوشته این ها چندان اهمیتی ندارد که مجلس و دولت را دچار تفرقه کند و به آرایش سیاسی جناح راست صدمه بزند.

احمد توکلی‌ در سایت خود ماجرای ساعت کار بانک ها را عجیب خوانده و با اشاره به حوادثی که رخ داده پیشنهاد کرده که مجلس جلوی ضرر را از همین‌جا بگیرد و از سرگرم شدن به امور کم‌اهمیت خودداری کنند. از جمله به اصلاح مصوبه قبلی اقدام کنند و از اصرار بر آن و فرستادن مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت خودداری کنند و اصلاح تازه چنان باشد که ضمن رعایت نظر شورای نگهبان، دولت را ملزم کند در تصمیم پیشین خود تجدید نظر کند.


در همین زمان روزنامه کیهان هم در سرمقاله خود فهرستی از اعمال مجلسیان را به عنوان کارهای کوچک ردیف کرده و از تقدیر 221 نماینده مجلس از عملکرد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در شرایطی که دولت درصدد اصلاح روند این دانشگاه برآمده بود، تغییر ساعات کار بانک ها و قد کشیدن آن در حد یک معضل، برگزاری همزمان یا غیرهمزمان انتخابات آینده مجلس و ریاست جمهوری که ظاهراً به تهیه طرحی از سوی کمیسیون امنیت ملی مجلس انجامیده است و بررسی سفرهای استانی هیئت دولت به عنوان مباحثی نام برده که می توانند در فضای «صمیمانه» مورد بحث و بررسی قرار گیرند؛ ولی نوعاً مباحث سمت و سوی دیگری پیدا می کنند و بعضی از افراد این دو قوه با استفاده از تریبون ها و رسانه ها سعی در مخدوش نشان دادن نظر قوه دیگر می نمایند و در نهایت میان هر کدام از فعالان این دو قوه یک نظریه شکل می گیرد که «گویا بنای بر کارشکنی است.

به نظر سرمقاله کیهان هیچ کدام از موارد یاد شده جنبه استراتژیک ندارند مثلاً اینکه بانک ها در ساعت 8 صبح آغاز به کار کنند یا 9 صبح و یا اینکه حجم متمم بودجه 3000 میلیارد تومان باشد یا 2000 میلیارد و یا 4000 میلیارد تومان، استراتژیک نیستند، و نیز اینکه دانشگاه آزاد زیرنظر هیئت امنای آن باشد یا به نوعی زیر نظر دولت و این که دولت بر کار شهرداران نظارت داشته باشد یا خیر و این که سن رأی دهندگان 15 یا 18 سال باشد، اگرچه حائز اهمیت هستند ولی استراتژیک نیستند.


رییس مرکز پژوهش های مجلس در مورد مصوبه تغییر ساعت بانک های مجلس نوشته: “در صورت قانون شدن مصوبه مجلس، از آن پس ساعت کار پیشین بانک‌ها «قانون» است و هیچ کس جز مجلس، در آینده نمی‌تواند آن را 10 دقیقه پس و پیش کند! تنزل موضوعات تقنینی در این حد، آیا بی‌سابقه و عجیب نیست؟ آیا در این صورت می‌توان از دولت خواست که برای صرفه‌جویی در سوخت یا ترافیک به تنظیم امور مبادرت کند؟ خودمان را از مجلس هفتم و دولت نهم جدا کنیم و به پاسخ این پرسش‌ها فکر کنیم.”

اما از پیش جواب احمد توکلی داده شده بود. اعتماد ملی با اشاره به دخالت مجلس هفتم در قرارداد ترک سل در دوران دولت خاتمی [ که بعد از یورش سپاه به فرودگاه امام بعد از افتتاح آن اتفاق افتاد] پرسیده چرا آن جا شورای نگهبان فورا تصمیم مجلس را تائید کرد. آیا آن دخالت در امور و وظایف قوه مجریه نبود؟ روزنامه جمهوری اسلامی نیز در همین ارتباط به سال اول دولت خاتمی و تصمیم دولت برای شروع مدرسه ها در اواسط شهریور اشاره کرده که مجلس پنجم که جناح راست در آن اکثریت داشت با یک طرح دو فوریتی روز اول مهر را آغاز سال تحصیلی اعلام داشت.

این جواب ها چنان که نمایندگان جناح های مختلف به روزنامه ها گفته اند موجب شد تا بسیاری از نمایندگان مجلس برخورد شورای نگهبان را دوگانه دانسته و تصمیم بگیرند بر مصوبه قبلی خود که با رای بالائی با دو فوریت به تصویب رسیده بود اصرار کنند و در صورت لزوم مصوبه را به مجمع تشخیص مصلحت ارجاع دارند؛ که مطمئن هستند با توجه به گزارش های کارشناسی در آن جا تصویب نخواهد شد.

توکلی معتقد است که این کار باعث می شود که در این موقع حساس مخالفان نظام بخندند که در این کارزار گرفتاری‌های خارجی بزرگی مانند مسایل هسته‌ای یا مسایل مهم داخلی مانند تورم و بیکاری جوانان، به چه مشغولیم؟ به عقیده او اگر نظر مجمع، تایید مصوبه مجلس باشد آن وقت کار سخت‌تر می‌شود، یعنی بعد از این حتی مجلس هم نمی‌تواند ساعت کار بانک‌ها را تغییر دهد، بلکه کار باید به دست مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام شود.

در این زمان است که نظریه تازه ای در راهروهای مجلس به گردش درآمده که بر اساس آن مجلس طرح جامعی برای جلوگیری از تغییرات غیرقانونی ساعت‌ها توسط دولت ارایه می‌کند.

ایرج ندیمی نمایندهء لاهیجان گفته است با توجه به نوع کار و وظیفه مجلس در امر نظارت بر اجرای قانون در قوه مجریه و پس از رد شدن طرح بازگشت ساعت کار بانک‌ها به حالت اول در شورای نگهبان، مجلس طرح جامع‌تری ارایه می‌کند که هر نوع تغییر ساعت‌ها را خلاف قانون بداند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس افزوده: “عدم توجیه اقتصادی، عدم رضایت مندی مردم و نبود مطالعهء کافی در تغییر ساعت کار بانک‌ها توسط دولت باعث شد که مجلس طرح جامع‌تر را ارایه کند”.

در حالی که در آستانه انتخابات اخیر هم کسانی مانند رییس مجلس و مدیر کیهان و رییس مرکز پژوهش های مجلس و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام کوشیدند از پراکندگی نیروهای جناح راست جلوگیری کنند و آن ها را وادارند که به دادن یک فهرست اکتفا کنند و ائتلاف خود را به هم نریزند، احساس نمی شود که اینک که فضا شکننده تر و عصبی تر از پیش است و شکست در انتخابات هم هواداران دولت و هم کارکشته گان جناح راست را علیه یکدیگر برانگیخته، طرفین بکوشند به راه های بینابینی رضایت دهند.