کنترل امنیتی نظامی مناطق زلزله زده

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» بوشهرهمچنان می لرزد

وقوع زلزله شدید ۶/۳ ریشتری در استان بوشهر به فوت و جراحت تعداد زیادی از شهروندان منجر شد و بنا بر گزارش خبرگزاری‌های مختلف، کشورهای همسایه نظیر امارات، قطر، بحرین و حتی عربستان را نیز به شدت لرزاند. با این حال نهادهای مختلف جمهوری اسلامی و همچنین رسانه‌های حکومتی تلاش برای عادی نشان دادن شرایط و تحت کنترل بودن همه مسایل را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

در همین حال از نخستین ساعات وقوع زلزله مقامات دولتی بار‌ها طی گزارش‌ها و گفت‌و‌گوهای مختلف با رسانه‌های رسمی کشور تاکید کرده‌اند که نیروگاه اتمی بوشهر در جریان این حادثه آسیبی ندیده است.

بنا برگزارش ساعت ۱۶ و ۲۲ دقیقه و ۴۹ ثانیه روز گذشته زلزله‌ای به بزرگی ۶/۱ در مقیاس ریش‌تر بخش کاکی از توابع شهرستان دشتی استان بوشهر را لرزاند. مرکز این زمین لرزه شهر “کاکی” در نزدیکی “خورموج” بوده و زمین‌لرزه در عمق ۱۲ متری زمین به وقوع پیوسته. این زلزله تا زمان تهیه این گزارش ۲۹ پس لرزه داشته است.

در ابتدای وقوع زلزله خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی از جراحت تعدادی و در ادامه از مرگ ۳ تن از ساکنین این مناطق خبردادند اما در ادامه با ثبات نسبی و کاهش شدت پس لرزه‌ها گزارش‌ها از مرگ ۳۷ کشته و مجروحیت ۸۵۰ نفر حکایت دارند.

برخی شهروندان از وقوع یک توده عظیم از گرد و غبار در منطقه خبرداده اند و خبرگزاری های رسمی این موضوع را به لرزه نسبتا شدید کوه “مند” در اطراف شهر کاکی و ریزش شدید و البته گرد و خاک زیاد حاصل از این ریزش نسبت داده اند.

در حالی که فریدون حسنوند استاندار بوشهر از تحت کنترل بودن و اعلام نهایی خسارات پس از بررسی های نهایی خبرداده، شاپور رستمی معاون استاندار بوشهر در یکی از آخرین اظهارنظرها درباره چگونگی شرایط منطقه پس از وقوع زلزله اعلام کرده که امکان افزایش خسارات در ساعات پیش رو وجود دارد.

محمود احمدی نژاد که در جریان وقوع زلزله سال گذشته در استان آذربایجان شرقی از دادن پیام تسلیت و همدردی با مردم خودداری کرده بود این بار در ساعات نخست به زلزله زدگان تسلیت گفت.

آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی نیز ضمن انتشار پیام تسلیتی که در بخش های مختلف خبری از سوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش شد از “مسئولان محترم در استان و نیز مسئولان ذیربط در مرکز و غیره” خواست تا برای نجات جان آسیب دیدگان اقدام کنند.

در این میان اخباربرخی سایت های محلی و گزارش های شهروندی نیز حاکی از ترافیک شدید در جاده های مناطق خسارت دیده و همچنین کنترل شدید نیروهای نظامی، انتظامی و امنیتی برای ورود به این مناطق است.

در این ارتباط سرتیپ پاسدار احمدرضا رادان جانشین فرمانده نیروی انتظامی اعلام کرد که “پس از وقوع زمین لرزه ماموران یگان امداد و پس از آن یگان ویژه در مناطق زلزله زده حاضر شده و تامین امنیت این مناطق را برعهده گرفتند. ضمن اینکه اقدامات لازم برای تسهیل ترافیک در دستور کار ماموران قرار دارد.”

همچنین وبسایت رسمی بسیج نیز اعلام کرد که در پی وقوع این زلزله این نهاد نظامی گردانهای مختلف امنیتی نظامی خود شامل امام علی، امام حسین، عاشورا و الزهرا را به منطقه اعزام کرده است.

این همه درحالی است که از نخستین ساعات وقوع زلزله مقامات مختلف استانی و کشور در شرایطی که هنوز بررسی ها از خسارات ناشی از زلزله به پایان نرسیده بود در اظهاراتی ضد و نقیض درباره فاصله مرکز وقوع زلزله تا نیروگاه بوشهر از عدم خسارت این نیروگاه خبرداده اند.

فریدون حسنوند یک ساعت پس از وقوع زلزله درباره خسارات احتمالی به نیروگاه بوشهرمدعی شد که “نیروگاه اتمی بوشهر با مرکز زلزله «چند صد کیلومتر» فاصله داشته و هیچ آسیبی به این نیروگاه نرسیده است، بنابراین اخبار منتشره در این زمینه دروغ است.”

دو ساعت پس از زلزله اما عبدالکریم جمیری نماینده بوشهر در مجلس و عضو کمیسیون انرژی با کاهش مسافت محل وقوع زلزله تا نیروگاه بوشهر با گفتن اینکه “فاصله کانونی زلزله تا نیروگاه بوشهر حدودا ۸۰ کیلومتر بوده و براساس آخرین اطلاعات به نیروگاه آسیبی نرسیده است”تاکید کرد که” البته در حال حاضر آمار دقیقی از میزان خسارات وارد شده در دست نیست”.

در همین حال خبرگزاری ریانوستی روسیه اعلام کرد که سفارت سوریه در ایران به این خبرگزاری اعلام کرده است که” این زلزله هیچ تاثیری در کار نیروگاه اتمی بوشهر نگذاشته و این نیروگاه به کار عادی خود ادامه می دهد.”

۱۶ بهمن ماه سال ۹۰ نیز زمین لرزه‌ای به قدرت ۵ ریش‌تر بوشهر را لرزاند. چند روز پس از وقوع این حادثه “سرگی بویارکین”مدیر شرکت اتمی روسی “استروی اکسپورت” همزمان با انتشار برخی خبر‌ها مبنی بر تخریب بخش‌هایی از نیروگاه اتمی بوشهر اعلام کرده بود که “زمین لرزه ۵ ریشتری بوشهر هیچ اثری بر ساختمان و فعالیت نیروگاه اتمی بوشهر نگذاشته است.”

این مقام روس اضافه کرده بود که “نیروگاه بوشهر بر طبق طرح ساختمانی آن برای زمین لرزه‌هایی به شدت تا ۸ درجه در نظر گرفته شده است. زمین لرزه‌ای که روز یکشنبه ۱۶ بهمن رخ داد، در ناحیه نیروگاه فقط به شدت ۴ درجه بود و این به مراتب کمتر از شدت پیشبینی شده است.”

گفتنی ست پیش از این نیز در پی بروز برخی مشکلات در نیروگاه اتمی بوشهر که منجر به شکسته شدن قطعات و خروج سوخت هسته ای از این نیروگاه شد، مقامات کشور و همچنین مقامات روس در ابتدا وقوع این حوادث در نیروگاه بوشهر را تکذیب اما در ادامه پس از چند ماه آن را تایید و حاصل حملات سایبری توسط ویروس استاکس نت اعلام کردند. این درحالی بود که مشکلات در این نیروگاه همچنان ادامه داشته و تاکنون طرف روس از افتتاح آن خودداری کرده است.

روز گذشته پیش از وقوع زلزله در استان بوشهر که همزمان با روز “فناوری هسته ای” بود فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی درباره زمان افتتاح احتمالی نیروگاه بوشهر اعلام کرده بود که “ مطابق برنامه‌ریزی راکتور در آینده نزدیک احتمالا اوایل اردیبهشت به مدار مجددا متصل می‌شود. در حال حاضر آزمایش‌ها و عیب‌های نیروگاه مشخص و برطرف شده و به زودی بهره‌بردار ایرانی آن را از پیمانکار روسی به طور مقدماتی تحویل می‌گیرد تا دوره گارانتی‌اش را طی کند.”