خانواده تعدادی از زندانیان سیاسی روز گذشته به دیدار اکبر هاشمیرفسنجانی، رییس مجلس خبرگان و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام رفتند. اعضای خانواده عبدالله مومنی، محسن میردامادی، مصطفی تاجزاده، محمد نوریزاد، عبدالرضا تاجیک و تعداد دیگری از فعالان سیاسی، روزنامهنگاران و فعالان دانشجویی بازداشت شده در جریان حوادث پس از انتخابات سال گذشته ایران در این دیدار حضور داشتند.
آنگونه که سایت رسمی هاشمیرفسنجانی گزارش داده است، وی به مدت سه ساعت و نیم با اعضای خانواده تعدادی از زندانیان سیاسی گفتوگو کرد و در پایان به آنها گفت: “اگر بخواهم خواسته شما را به ماموران منتقل کنم، مطمئن نیستم جواب مساعد بگیرم و شاید نتیجه عکس بدهد”.
با این حال هاشمیرفسنجانی با بیان اینکه “مقام معظم رهبری در خصوص اعمال قانون و تسریع در رسیدگی و رعایت حقوق قانونی آنها (زندانیان سیاسی) در زندان دستورات مناسبی صادر کرده بودند که می تواند بسیاری از مشکلات حاضر را رفع نماید” اعلام کرده است خواستههای خانواده های زندانیان سیاسی را به آیتالله علی خامنه ای، رهبر جمهوریاسلامی منتقل میکند و: “امیدوارم این کار بی نتیجه نباشد.”
رسیدگی عادلانه به پرونده متهمان، رعایت حقوق آنها در زندان و بررسی روند محاکمه های انجام شده توسط نهادهای مسوول از جمله خواستههای خانواده های زندانیان سیاسی در دیدار با رییس مجلس خبرگان بوده است.
گرچه جزییات بیشتری از این دیدار منتشر نشده است، اما منابع آگاه به “روز” گفتهاند که از جمله مواردی که قرار است توسط هاشمیرفسنجانی به رهبر جمهوریاسلامی ارائه شود، نامههایی است که عبدالله مومنی و حمزه کرمی درباره دوران بازداشت خود و نحوه بازجوییها نوشتهاند.
این دو تن که در دادگاههای متهمان حوادث پس از انتخابات مجبور به “اعتراف” شده بودند، در نامههای خود نوشتهاند که در دوران بازجویی تحت شکنجه قرار گرفتهاند. تهدید به اعدام، فرو کردن سر در چاه توالت، ضرب و شتم، توهینهای مکرر و… از جمله موارد مطرح شده در این نامههاست.
گفته میشود این نامهها در دیدار با هاشمیرفسنجانی ارائه شده و وی قول مساعد برای پیگیری وضعیت این زندانیان داده است.
هاشمیرفسنجانی در حالی از ارجاع این شکایات به رهبر جمهوریاسلامی خبر داده است که هفته گذشته و پیش از آغاز مجلس خبرگان، مهدی کروبی با انتشار نامهای به وی، خواستار آن شده بود که مجلس خبرگان ـ که ریاست آن بر عهده هاشمیرفسنجانی است - جلوی “تزلزل جایگاه ولایت فقیه و رهبری به واسطه اهمال در انجام وظایف یا استفاده نادرست از اختیارات” را بگیرد. کروبی در نامه خود به رئیس مجلس خبرگان، از “عدم استقلال قوه قضائیه و فرمایشی بودن احکام دادگاه های سیاسی و مطبوعاتی”، دخالت “بی قید و شرط” سپاه و بسیج در مسائل سیاسی و “ورود گسترده و انحصارطلبی” آنها در حوزه اقتصاد به عنوان نمونه هایی از عملکرد نهادهای تحت نظر رهبری یاد کرده بود.
هاشمی و تلاش برای آزادی زندانیان سیاسی
این نخستین بار نیست که هاشمیرفسنجانی، مستقیم یا غیرمستقیم وارد موضوع زندانیان حوادث پس از انتخابات میشود. وی کمتر از یک ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته هم با جمعی از خانوادههای بازداشتشدگان پس از انتخابات دیدار کرده بود.
وی در آن زمان گفته بود: “مردم سراسر کشور بسیار خوب و حماسی در صحنه انتخابات حاضر شدند، ولی متاسفانه وقایع پس از آن و مشکلاتی که برای برخی به وجود آمده، ذائقهها را تلخ کرد و فکر نمیکنم هیچ وجدان بیداری از وضع به وجود آمده راضی باشد.”
رییس مجلس خبرگان در آن زمان از اوضاع پیش آمده در جریان انتخابات و پس از آن اظهار تاسف کرده و گفته بود: “امیدوارم با درایت و حسن مدیریت مسائل، در روزهای آینده شاهد بهتر شدن اوضاع، حل مشکلات و کاهش آلام خانوادههای چشم انتظار باشیم.” وی همچنین گفته بود: “هیچ وجدان بیداری از وضع جامعه راضی نیست.”
حدود یک ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در نماز جمعه 26 تیر ضمن دعوت همه به حفظ وحدت گفته بود که برای فرونشاندن “بحران”، چند پیشنهاد دارد که عمده ترین آنها حفظ اعتماد مردم به حکومت است. وی تاکید کرده بود که نخست باید اعتماد را به عنوان هدفی مقدس به مردم بازگرداند و کل اجزای حکومت ایران باید در چارچوب قانون عمل کنند. رییس مجلس خبرگان همچنین گفته بود افرادی که در جریان ناآرامی ها بازداشت شدند، باید آزاد شوند و “نباید به خاطر زندانی بودن عده ای، دشمنان ما را استهزا کنند.” او همچنین به سرکوب رسانه ها در ایران اعتراض کرده و گفته بود رسانه هایی را که با استفاده از قانون مجوز گرفته اند، نباید محدود کرد.
تعداد زیادی از هواداران جنبش سبز در نمازجمعهای که به امامت هاشمیرفسنجانی برگزار شد، شرکت کردند و شعارهایی علیه دولت سر دادند. بعد از آن نماز جمعه، هاشمی رفسنجانی دیگر در نماز جمعه تهران حضور نیافت. آن زمان دفتروی اطلاعیهای منتشر کرده بود که براساس آن رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام به منظور “جلوگیری از درگیری احتمالی” در نماز جمعه تهران شرکت نخواهد کرد.
سخنان هاشمیرفسنجانی در نماز جمعه اما با انتقاد گسترده رسانههای حامی دولت مواجه شد. آنها وی را از جمله “سران فتنه” نام نهادند که انتشار نامهاش به رهبر جمهوری اسلامی، چند روز پیش از آغاز انتخابات، سرآغاز اعتراضات خیابانی بوده است.
پس از آن آیتالله خامنهای رهبر جمهوریاسلامی نیز وارد میدان شد و از “مواضع دوپهلوی برخی خواص” انتقاد کرد و خواستار موضعگیری شفاف آنها شد.
ادامه حملات به هاشمیرفسنجانی و فرزندانش و همچنین بحث تغییر مدیریت دانشگاه آزاد و جلوگیری از وقف آن، باعث شد دفتر هاشمیرفسنجانی، در پاسخ به بازنشر نامه رضا شکیبایی، رییس شورای سیاستگذاری روزنامه “وطنامروز”، در اقدامی کمسابقه، به انتقاد از سکوت رهبر جمهوریاسلامی بپردازد: “امروز سکوت مصلحتآمیز رهبری معظم انقلاب که در نامه آیتالله هاشمی رفسنجانی به آن اشاره شده، کار را به جایی رسانده که یک نامزد به خود اجازه میدهد جلوی ۵۰ میلیون بیننده تلویزیونی دروغ و تهمت بزند و روزنامههای همسو قسم یاد کنند که با بهانه و بیبهانه هاشمیستیزی را تیترهای اول و دوم هر روز خویش کنند.”
دفتر رییس مجلس خبرگان، همچنین با ادبیاتی کمسابقه، به بحث تقلب در انتخابات پرداخته بود: “این چه شیوه ناشیانه در سیاست است که ۱۲ سال پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۷۶ اولاً وقیحانه خود را همهکاره انقلاب میدانید و ثانیاً وقیحانهتر میگویید اگر سخنان هاشمی رفسنجانی مبنی بر برخورد با تقلب در انتخابات نبود، خاتمی رئیس جمهوری نمیشد؟!! آیا غیر از این است که اعتراف میکنید از همان سال به دنبال شکلدهی نطفه حرام تقلب انتخاباتی در رحم جامعه بودید؟!! جمله معروف آن نماینده مجلس را که میگفت باشید تا رأی ۲۴ میلیونی آقای احمدینژاد را در فردای انتخابات ببینید، حاصل درایت و دوراندیشی میدانید؟!!”
رییس مجلس خبرگان، در معدود دیدارها و اظهارنظرهایی که پس از آن داشت، همواره بر سخنان خود در نماز جمعه تاکید کرد و علت سکوت خود رااین چنین برشمرد: “شرایط کشور به گونهای است که تحمل اظهار نظرها و انتقادات سازنده را ندارند و برخی عکس العملها نیز در برابر اظهار نظرها مفسده برانگیز است. من بارها اعلام کردهام که با افراط و تفریط مخالفم و راه اعتدال را در نظر دارم و در تمام این دوران هم نوعی افراط در برابر من شکل گرفته است.”
رییس مجلس خبرگان، در نشست سال گذشته این نهاد نیز اعلام کرده بود که: “افراد خیرخواه و با تجربه در حال تنظیم مطالبی براساس محورهای سخنان بزرگان هستند که میتواند براساس آن، فضای فعلی را فضای نقادی صحیح، دلسوزانه و بدون تنش های کاذب در نظر گرفت.” اما پس از آن، خبر دیگری در این باره منتشر نشد.
اکنون و با گذشت بیش از یک سال و نیم از آغاز اعتراضات مردمی و در حالیکه خود هاشمیرفسنحانی هم بحث “نزاع” در میان “ردههای بالای حکومت” درباره موضوع “انتخابات” را تایید میکند، قرار است که وی پیغامبر شکایات خانوادههایی باشد که عزیزانشان در زندان هستند. آیا هاشمیرفسنجانی این بار میتواند در ماموریت خود موفق باشد ؟