رئیس جمهوری اسلامی، حسن روحانی، طی سخنانی در جلسه هیات دولت نسبت به سقوط مداوم قیمت نفت ابراز نارضایتی کرد و آنرا توطئه‌ای علیه مردم منطقه دانست. به گزارش سایت رسمی ریاست‌جمهوری، او گفت: “کاهش قیمت نفت خام صرفا یک موضوع اقتصادی نیست بلکه ناشی از توطئه و برنامه ریزی سیاسی برخی از کشورها بوده است. کاهش قیمت نفت توطئه‌ای علیه مردم منطقه و مسلمانان بوده که نفع آن صرفاً برای برخی دیگر از کشورها می‌باشد.”
او با بیان اینکه “مردم منطقه این گونه توطئه‌ها و به تعبیری خیانت‌ها علیه جهان اسلام را از یاد نخواهند برد”، اضافه کرد: “مسلما مردم به این توطئه عکس‌العمل نشان خواهند داد و کشورهایی که پشت این توطئه هستند باید بدانند که نفرت را در جهان اسلام نسبت به خود افزایش می‌دهند.”
روحانی چند روز پیش هم در جریان سفر به استان گلستان گفته بود: “به‌رغم اینکه دست‌های توطئه‌گر در منطقه و جهان، قیمت نفت را کاهش دادند و تصور می‌کنند برای ایران اسلامی و مسیر توسعه کشور مشکلی فراهم کردند، ملت ایران بدانند که دولت در هفته آینده بودجه را بدون کسری تقدیم مجلس شورای اسلامی خواهد کرد.”
همزمان با سخنان روحانی، معاون اول او، اسحاق جهانگیری نیز که به همدان رفته است، در جلسه شورای اداری این استان از کاهش قیمت جهانی نفت به عنوان یک توطئه سیاسی جدی توسط برخی کشورها نام برد و گفت: “به هیچ عنوان پذیرفته نیست که کاهش ناگهانی بهای نفت یک موضوع اقتصادی و مبتنی بر عرضه و تقاضا باشد. وقتی بهای نفت از حدود ۱۱۰ دلار یک باره به کمتر از ۷۰ دلار کاهش پیدا می‌کند، یعنی توطئه بزرگی در دنیا شکل گرفته و برخی معتقدند که این توطئه علیه روسیه و عده‌ای بر این باورند که علیه ایران است.” او اضافه کرد: “ملت ایران اینگونه رفتارها را فراموش نمی‌کند و مشارکت کشورهای منطقه در اینگونه اقدامات را به خاطر خواهد سپرد.”
از سوی دیگر، محمدباقر نوبخت، معاون رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت در جمع خبرنگاران گفت: “در گذشته با تحریم صادرات نفتی، محدودیت‌هایی برای ایران ایجاد کرده بودند و توطئه اخیرشان نیز تقلیل قیمت نفت است. بنابراین این موضوع نیازمند تدبیر است تا بتوانیم از این گردنه هم عبور کنیم.” او اضافه کرد: “ باید قبول کنیم کشور عربستان در چنین شرایطی با تلاش برای عدم افزایش قیمت نفت هم منابع کشور خود را ارزان می‌فروشد و هم منابع دیگر کشورهای اسلامی را و این از نظر شرعی و اسلامی قابل تامل است.”
باور مسئولان جمهوری اسلامی این است که عربستان به همراهی امریکا توطئه‌ای کرده‌اند تا قیمت نفت کاهش یابد و ایران بیش از پیش تحت فشار قرار گیرد.
چند روز پیش نادر فریدونی، نماینده فیروزآباد و عضو کمیسیون انرژی مجلس هم گفته بود: “عربستان تصور می‌کند در ۷ ماه تمدید مذاکرات هسته‌ای و با توجه به اینکه درفصل تنظیم بودجه قرار داریم می‌تواند با فشار کاهش قیمت، ایران را به نرمش بیشتری در پذیرش زورگویی‌ها و زیاده‌خواهی امریکا وادار کند اما آنها مطمئن باشند ایران تسلیم زیاده‌خواهی‌ها و تصمیم‌گیری‌های نفتی سیاسی دنیا و امریکا نخواهد شد.”
او با بیان اینکه کاهش تولید در ایران به علت تحریم‌ها بود، تاکید کرد: “کشورهای تولیدکننده نفت در دوران تحریم نفتی ایران تقاضای بازار را پاسخ دادند و اجازه ندادند که بازار با کسری تولید مواجه باشد از این رو قیمت نفت کاهش یافت.”
در حالی که داخل ایران همه مسئولان انگشت اتهام را به سوی امریکا و عربستان نشانه رفته‌اند، دیروز خبر رسید که عراق، بزرگترین متحد منطقه‌ای ایران نیز در این “توطئه” سهیم شده است.
روزنامه ایران در گزارشی از اقدام غیرمنتظره عراق نوشت: “عربستان و عراق چوب حراج به نفت خود زده‌اند، در پی تخفیف عربستان سعودی به مشتریان نفتی آسیایی و امریکایی خود، این بار عراق از این استراتژی پیروی و بازار نفت را متلاطم کرد، این در حالی است که این گونه رفتارها از بزرگترین تولید کنندگان نفت اوپک نشان دهنده دفاع از سهم خود در بازار جهانی است. در همین حال، عراق به عنوان دومین تولیدکننده نفت اوپک، قیمت نفت سبک بصره را به پایین‌ترین حد برای مشتریان آسیایی خود در حداقل ۱۱ سال اخیر رساند.همچنین عربستان سعودی هفته گذشته با دادن تخفیف بی‌سابقه در ۱۴ سال اخیر به مشتریان آسیایی خود، پرچمدار این نابسامانی‌ها در قیمت نفت بود.”
همچنین چند روز پیش، عادل عبدالمهدی، وزیر نفت عراق تاکید کرده بود که این کشور در سال ۲۰۱۵ به دنبال افزایش تولید نفت خود خواهد بود: “ کشور ما برای توسعه زیرساختهای مختلفی مانند بنادر، خطوط لوله ، تجهیزات ذخیره سازی و تاسیسات تولید نفت به سرمایه گذاری های عظیمی نیازدارد.” او پیش‌بینی کرد که تولید نفت عراق “در سال ۲۰۱۵ تولید نفت عراق به سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز” افزایش یابد.
این اولین بار نیست که مسئولان جمهوری اسلامی در زمینه مسائل اقتصادی و مناسبات جهانی مربوط به آن با چنین وضعیتی رو به رو می‌شوند. چند سال پیش که همزمان با شدت گرفتن تحریم‌های بین‌المللی، تحریم نفتی ایران هم آغاز شده بود، گروهی از مسئولان حکومتی تحریم نفت را ناممکن دانسته و حتی تهدید کرده بودند که فروش نفت به اروپا را قطع خواهند کرد. در آن زمان، پس از آغاز تحریم‌های اروپایی نفت ایران، رستم قاسمی وزیر نفت وقت، طی دستوری نمایشی صادرات نفت به پالایشگاه‌های فرانسه و انگلیس را ممنوع کرد، در حالی که گفته می‌شد مدتهاست این کشورها خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند. در آن زمان حتی برخی مسئولان دولتی تهدید کرده بودند که در صورت تحریم نفت ایران، تنگه هرمز را خواهند بست.
بعدها علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه دولت احمدی‌نژاد بخشی از توهماتی را که مسئولان حکومت اسلامی دچارش بودند، فاش کرد. او به خبرگزاری دولتی ایرنا، گفته بود: “قریب دو سال و اندی پیش، نامه ای درباره تحریم ها نوشتم که آقای (اسحاق) جهانگیری در جلسه دولت به آن اشاره داشتند؛ در این نامه پیش بینی شده بود که روند تحریم های جدید چه سمت و سویی خواهد رفت و چه مواردی را در برخواهد گرفت. متاسفانه برخی دوستان در آن زمان به اینگونه تحلیل‌ها ایراد می گرفتند. در چنان مظلومیتی بودیم که در داخل کشور نیز نمی توانستیم حرف خود را بزنیم. به ما می گفتند این چه حرفی است و چه نامه ای است که نوشته اید، آنها نمی توانند نفت و بانک مرکزی ما را تحریم کنند و اگر بخواهند نفت ما را تحریم کنند، قیمت نفت ۲۵۰ دلار می‌شود. می‌گفتند نمی‌توانند بانک مرکزی را براساس قوانین بین‌المللی تحریم کنند ولی ما می‌گفتیم اینها متاسفانه خودشان واضع قوانین هستند و خودشان، هم مرجع، هم قاضی و هم دادستان هستند.”
