سامان رسول پور
آخرین وضعیت زندانی، نحوه ی برخورد مقامات قضایی با خانواده ی زندانیان ونیز توقعات خانواده ها از مقامات قضایی، موضوع گفتگو با خانواده های چند زندانی است. پروانه ی اسانلو همسر منصور اسانلو، پریناز باغبان حسنی همسر محمد صدیق کبودوند، نجیبه صالح زاده همسر محمود صالحی و شاهو قوامی برادر اجلال قوامی. هر کدام از خانواده ها به علت زندانی بودن بستگان خود مشکلات متفاوتی دارند، به اضافه یک درد مشترک نیز دارند: رعایت نشدن حقوق زندانی.
آزادی بی قید و شرط
منصور اسانلو رییس هیئت مدیره ی شرکت واحد اتوبوسرانی که قریب 5 ماه است در بازداشت بسر می برد، به حکم دادگاهی در تهران به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی” به 5 سال حبس تعزیری محکوم شده است. این فعال سندیکایی از بیماریهای قلبی و کلیوی رنج می برد و اخیرا هم چشم چپ وی دربیمارستانی(بیرون زندان) عمل شده؛ او در حال حاضر در بهداری زندان تحت مراقبت است. منصور اسانلو در سال 85 هم بازداشت و پس از 7 ماه با وثیقه ی 180 میلیونی از زندان آزاد شد.
پروانه اسانلو، همسر منصور اسانلو از آخرین وضع همسر دربندش به روز می گوید: “آقای اسانلو در رابطه با عملی که روی چشم چپشان انجام شده، به دلیل سنگین بودن عمل الان نیاز به آرامش و استراحت دارند و اینکه حتما باید دور از محیط زندان باشند؛ چون ممکن است به دلیل آلودگی فضای زندان چشمشان دچار عفونت بشود.همچنین عمل دیگری دارند که باید 2 ماه دیگر انجام بشود. به جز این موارد، سنگ کلیه دارند و گاها خونریزی می کنند، دیسک کمر و گرفتگی دو رگ قلبشان هم در کل خیلی اذیتشان می کند.در مجموع شرایط جسمانی مناسبی برای تحمل 5 سال زندان ندارند. برای همین من، مادر آقای اسانلو و بچه ها همه نگرانیم و امیدواریم هر چه سریعتر با مرخصی وی موافقت شود.“
همسر منصور اسانلو انتقاداتش را از مسئولین قضایی به این شکل ابراز می کند: “متاسفانه همسرم را 3 ماه دیر عمل کردند. از سویی هنوز حکم دادگاه بدوی به آقای اسانلو و وکلایشان ابلاغ نشده و در نتیجه ایشان اصلا نمیداند برای چه زندان است، فقط موقعی که وی را برای عمل به بیمارستان می بردند، مسئولان زندان شفاها گفته اند که دوران محکومیت 5 ساله ی شما عملا آغاز شده است”.
پروانه ی اسانلو تنها انتظاری که از قوه ی قضاییه دارد “آزادی بی قید و شرط” همسرش است و اینکه در صورت امکان با مرخصی وی موافقت کنند تا در بیرون زندان تحت مراقبت باشد.
حاضر نیستند ما را ببینند
محمد صدیق کبودوند فعال حقوق بشر ومدیر مسئول هفته نامه ی “پیام مردم” 5 ماه قبل در تهران بازداشت و روانه ی بند 209 اوین شد.وی که رییس سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان نیز هست، در زندان تحت فشار بوده تا این تشکل حقوق بشری را منحل کند. دو هفته پیش دادگاه انقلاب برای آزادی وی قرار وثیقه ای معادل 150 میلیون تومان تعیین کرد، اما خانواده ی وی هنوز نتوانسته اند این وثیقه را تامین کنند.
پرناز باغبان حسنی، همسر محمد صدیق کبودوند آخرین وضع همسرش را در گفتگو با روز چنین بازگو می کند: “حدود 3 هفته پیش ایشان را از بند 209 زندان اوین به بند انفرادی 240 انتقال دادند و ما نسبت به این اقدام اعتراض کردیم اما متاسفانه هنوز اعتراضمان راه به جایی نبرده است. بعلاوه برای آزادی همسرم وثیقه ی 150 میلیونی تعیین شده که به دلیل سنگین بودن وثیقه هنوز نتوانسته ایم آن را فراهم کنیم.“
همسر کبودوند در ادامه، برخورد مسئولان قضایی را چنین تشریح می کند: “در جریان صدور وثیقه و انتقال آقای کبودوند به انفرادی، ما برای اعتراض به دادگاه مراجعه کردیم اما آنها حتی حاضر نشدند ما را ببینند. متاسفانه ما نمی توانیم خواسته هایمان را در دادگاه مطرح کنیم؛ در طی چند ماه اخیر بارها و بارها به قصد ملاقات با قاضی پرونده به دادگاه رفته ایم اما هیچ گاه نتوانسته ایم با قاضی صحبت بکنیم (تلفنی) و هر بار منشی وی پاسخ داده.حضوری که اصلا ما را قبول نمی کنند.“
همسر محمد صدیق کبودوند، انتظاراتش را از قوه ی قضاییه و نیز آقای شاهرودی چنین بیان می کند: “ما انتظار داریم آقای کبودوند را آزاد کنند چون واقعا ایشان هیچ جرمی مرتکب نشده اند، ما انتظار داریم به ارباب رجوع و امور آنان بیشتر توجه بشود چون متاسفانه هیچ جوابی نمی گیرند و حتی نمی توانند خواسته هایشان را هم در دادگاه بیان کنند.“
وضع بهداشت و خوراک وحشتناک است
محمود صالحی فعال کارگری ساکن سقزبه اتهام اقدام علیه امنیت ملی، بیش از 8 ماه است در زندان بسر می برد و در حال حاضر در زندان مرکزی سنندج دوران محکومیت 1 ساله را سپری می کند.این فعال کارگری که در زندان به بیماریهای مختلفی مبتلا شده است، از قرار معلوم 4 فروردین سال 1387 محکومیت یک ساله اش به پایان می رسد اما وی پس از آزادی باز رها نیست و 3 سال حبس تعلیقی هم در انتظارش است.
نجیبه صالح زاده، همسر محمود صالحی در مورد آخرین اخبار از وضع همسرش به روز می گوید: “متاسفانه وضع جسمانی همسرم اصلا خوب نیست؛ جدا از ناراحتی های کلیوی که قبل داشتند، طی آزمایشهایی که اخیرا انجام داده اند، چربی و قند خونشان به شدت بالا رفته و دریچه ی قلبشان هم گشاد شده و به بیماری پروستات هم مبتلا شده اند برای همین مجبورند از سوند استفاده کنند. بدتر اینکه ناراحتی های ایشان در درمانگاه زندان کنترل نمی شود؛ حتی هنگامی که وی را برای انجام آزمایش به بیمارستان توحید(در خارج زندان) بردند، با وی مثل معتاد تزریقی برخورد کردند و به او دستبند و پابند و زنجیر زدند.“
زینب صالح زاده درباره ی پرونده ی محمود صالحی می افزاید: “تنها امید ما اینست که یک سال حبس وی تمام شود؛ هر چند 3 سال حبس تعلیقی هم همچنان در انتظارشان خواهد بود. البته به قول محمودحبس تعزیری از تعلیقی آسان تر است.اما حبس تعزیری وی احتمالا 4 فروردین 1387 به پایان می رسد و می ماند 3 سال تعلیقی، که در صورت انجام هر نوع فعالیتی به حبس تعزیری تبدیل می شود”.
در پیوند با نحوه ی برخورد مسئولان قضایی، همسر محمود صالحی به روزمی گوید: “انصافا دادستان سقز تا کنون برخورد بدی با ما نداشته است و وقتی که دلیل انتقال همسرم به زندان سنندج را از وی پرسیدم، در پاسخ گفت:مصلحت این بوده که همسرتان به سنندج منتقل شود. ولی هنگامی که برای انتقال مجدد محمود به سقز و نیز ارائه ی درخواست مرخصی به سنندج رفتیم، آنجا هیچ جوابی نگرفتیم وحتی در دادگاه سنندج به من گفتند: خانم خود شما هم متهم هستید! و بدین ترتیب با مرخصی همسرم موافقت نکردند و گفتند:تا پایان محکومیت از مرخصی خبری نیست!“
نجیبه صالح زاده در موردانتظاراتش از قوه ی قضاییه اینطور می گوید: “من در جریان این پرونده چند بار تقاضای ملاقات حضوری با آقای شاهرودی کردم که موافقت نشد و گفتند ملاقات حضوری با ایشان ممکن نیست. شماره تلفن و آدرس از من خواستند تا از طریق تلفن یا نامه جواب درخواستم را به من اعلام کنند که متاسفانه هیچ جوابی هم دریافت نکردم. تنها تقاضایم از آقای شاهرودی و مسئولان این است که تفاوتی بین زندانیان سیاسی با دیگر زندانیان قائل شوند و در کل مثل یک انسان با همه ی زندانیان برخورد شود؛ مخصوصا آنها (زندانیان سیاسی) که به خاطر عقایدشان به زندان افتاده اند.مورد دیگر هم اینکه به وضعیت بد زندانها رسیدگی شود. متاسفانه از لحاظ بهداشتی و تغذیه وضعیت زندانها بسیار وحشتناک است، مثلا حدود 100 تا 200 نفر مشترکا از یک حمام استفاده می کنند، وضع تغذیه هم که بسیار بد است ومحمود همیشه می گوید:غذای اینجا حتی یک بچه ی کوچک را هم سیر نمی کند.
نیاز فوری به عمل
اجلال قوامی، روزنامه نگار سنندجی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی 10 تیر امسال بازداشت و به 3 سال و نیم زندان محکوم شد.خانواده ی این روزنامه نگار وضع جسمی وی را به دلیل “ابتلا به عفونت چشم” و “انسداد مجرای اشکی” وخیم گزارش کرده اند. اجلال قوامی با هفته نامه های “پیام مردم” و “دیدگاه” همکاری داشته و هم اکنون دوران محکومیتش را با وجود بیماری، در زندان مرکزی سنندج و در بین مجرمین خطرناک می گذراند. وی در سال 1384 به دلیل شرکت در یک تجمع اعتراضی مدتی بازداشت و متعاقب آن با وثیقه ی 100 میلیونی آزاد شد.
شاهو قوامی برادر اجلال قوامی پیرامون وضع جسمی برادرش به روز گفت: “برادرم در دوران بازداشت قبلی در سال 84 در زندان سنندج دچار عفونت چشمی و انسداد مجرای اشکی شد و پس از اینکه در آن زمان با وثیقه ی 100 میلیونی آزاد شد، بارها به متخصص مراجعه کرد ودر نهایت به این نتیجه رسید که حتما باید چشمش را عمل کند.اما پس از بازداشت مجدد وی، عملا انجام عمل غیر ممکن شد و این در حالی است که هم اکنون اجلال بسیار تحت فشار است و حتما باید عمل شود.هنوز با انتقال وی به بیمارستان موافقت نشده و انجمن صنفی روزنامه نگاران و سازمان حقوق بشر کردستان هم به آیت الله شاهرودی نامه نوشته و از ایشان درخواست کرده اند تا با مرخصی استعلاجی برای اجلال موافقت کنند.“
وی برخورد مسئولان دادگستری را “خوب” عنوان کرد اما نسبت به صدور حکم زندان برای برادرش گفت “متاسفانه در حالی اجلال به 3 سال و نیم زندان محکوم شد که متهم دیگر پرونده تنها به 11 میلیون ریال جزای نقدی محکوم گردید”.
شاهو قوامی در پایان افزود: “با وجود مراجعاتی که داشته ایم هنوز نتوانسته ایم با آقای شاهرودی ملاقاتی داشته باشیم و تنها خواست ما از ایشان این است که قبل از اینکه برادرم بیناییش را از دست بدهد با مرخصی وی موافقت نمایند.”