اقتصاد ضعیف باعث افزایش فشارها برحکومت

نویسنده

barfterhan.jpg

مایکل اسلکمن

در یکی از سردترین زمستان هایی که مردم ایران تاکنون تجربه کرده اند، دولت در امر گازرسانی به ‏دهها هزار نفر از ایرانیان سراسر کشور که روزها و حتی هفته ها را در سرما سپری کرده اند، با ‏شکست روبرو شده است. در تهران یک ماه است که خاموشی های پی در پی شبانه، مردم را بدون ‏برق و ساعت ها بدون گرما گذاشته است. ‏

به گفته مقامات دولتی، دیپلمات ها و تحلیلگران سیاسی ایران، بحران سرما در این کشور صادر کنندۀ ‏نفت به تضاد میان نفوذ روزافزون ایران در خارج از کشور و ضعف داخلی این کشور دامن زده ‏است. از اصولگرایان گرفته تا اصلاح طلبان جملگی دربارۀ نیاز به یک رویکرد عملگراتر داد سخن ‏سر می دهند، رویکردی که دست کم تا اندازه ای گفتار ضدغربی را تعدیل کند و بیشتر بر بهبود ‏مدیریت کشور و بازگرداندن سلامت اقتصادی ایران تمرکز نماید. ‏

چالش های فزاینده داخلی، که جدی ترین آنها دوران طاقت فرسای تورم توأم با رکود است، ظاهرا ً ‏باعث عمیق شدن تنش های میان احمدی نژاد و تشکیلات مذهبی شده است که باید در نهایت پاسخگوی ‏آنها باشد. این تنش ها در آستانه بیست و نهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و برگزاری انتخابات ‏مجلس در 14 ماه مارس، کمک کرده اند یک تجدید نظر گروهی دربارۀ عملکرد احمدی نژاد صورت ‏گیرد. ‏

نادر طالب زاده فیلمساز حامی احمدی نژاد می گوید:” تصور می کنم انقلاب اسلامی وارد یک بحران ‏هویتی شده و در تلاش است به بلوغ برسد. ما داریم به تدریج بالغ می شویم.” با این وجود، نشانه ها ‏بیش از پیش حاکی از آن است که دولت ایران علاقه ای به شنیدن حرف های دیگران ندارد و در ‏عوض به حفظ قدرت خود از طریق سرکوب منتقدان می اندیشد. در خصوص انتخابات مجلس نیز، ‏تاکنون حدود 70 درصد از کلیه کاندیداهای اصلاحات رد صلاحیت شده اند.‏

اگرچه حامیان احمدی نژاد معتقدند که رد صلاحیت اصلاح طلبان بر اساس موازین حقوقی مانند عدم ‏وفاداری به نظام اسلامی و یا عدم اعتقاد به وجود مقام رهبری صورت گرفته است، اما به گفته اصلاح ‏طلبان، این امر تلاشی برای کنار گذاشتن آنها از قدرت بشمار می رود. ‏

هفته گذشته دولت مهم ترین مجله فمینیستی ایران را که 16 سال منتشر می شد، تعطیل کرد. مسئولان ‏نیز گروه کوچکی از دانشجویان را پس از اعتراض در دانشگاه تهران بخاطر شرایط نامساعد خوابگاه ‏دستگیر کردند. در بحبوحۀ زمستان برفی و یخبندان، زنان بخاطر عدم پوشش مناسب اسلامی دستگیر ‏می شوند. پوشیدن کلاه روی روسری و چکمه روی شلوار می تواند دردسرآفرین باشد.‏

مراد سقفی نویسنده مستقر در تهران می گوید:” واکنش شدید مقامات دولتی نسبت به همه چیز نشان ‏می دهد که آنها خیلی احساس آسیب پذیری می کنند. آنها 10 دانشجو را دستگیر می کنند چون فکر می ‏کنند که اگر این کار را نکنند، تعداد آنها 100 تا می شود. بله، آنها احساس ضعف می کنند.“‏

در هفته های اخیر حتی آیت الله خامنه ای نیز لحن خود را نسبت به رئیس جمهور تغییر داده و در ‏اقدامی نادر علنا ً از او انتقاد کرده است. وی در عین حال موضع گیری خود را بعنوان کارگزار ‏سیاست های خارجی و هسته ای ایران مجددا ً اعلام کرده است.‏

سعید لیلاز، اقتصاددان، می گوید:” رهبر معظم می داند که اقتصاد این کشور دیگر عمل نمی کند. او ‏تلاش می کند آن را از درون بازسازی کند.” یکی از مشاوران رهبر نیز معتقد است که “در خصوص ‏نیاز به مدیریت بهتر اجماع وجود دارد.” اما به گفته تحلیلگران سیاسی، سیاستمداران و حامیان احمدی ‏نژاد، مادامی که حس و حال تغییر و تحول در سران سیاسی ایران بوجود نیاید، رئیس جمهور ناگزیر ‏به تغییر رویکرد خود نیست. به علاوه، مشکلات کنونی باعث کاهش حمایت او در میان قشر فقیر و ‏مؤمن نشده است. آنها معتقدند که احمدی نژاد همواره محبوب است و به او به چشم یک اخلاق گرای ‏دارای حسن نیت نگریسته می شود.‏

کاوه بیات، مورخ، می گوید، تمایل افرادی مانند احمدی نژاد برای صدور انقلاب مجددا ً بازگشته ‏است. او می گوید:” این عقیده که شما باید انقلاب را صادر کنید یا اینکه از هستی ساقط شوید، یکی ‏دیگر از المان های به شدت ریشه دار انقلاب است که در دوره رفسنجانی و خاتمی مسکوت ماند، اما ‏مجددا ً بیدار شده است. ما تلاش کردیم آن را فراموش کنیم، اما دوباره به معرض ظهور رسیده است.“‏

منبع: اینترنشنال هرالد تریبیون، 3 فوریه‏