پیر بلو
پاریس با موضع گیری شدید و حتی شدیدتر از واشنگتن در رابطه با برنامه اتمی ایران، آب به آسیاب محافظه کاران آمریکایی می ریزد… به واقع که عجیب است….
فرانسوا اولاند و لوران فابیوس یک طرفدار جدید دارند: محافظه کاران آمریکایی. محافظه کاران طی روزهای اخیر به مدح و ثنای فرانسه پرداخته اند. دلیل این تغییر ناگهانی و غیرمنتظره فرانسه: سازش ناپذیری ای که پاریس در ژنو در زمان مذاکرات اتمی با ایران به نمایش گذاشت. جان مک کین در توئیتر خود نوشت: “زنده باد فرانسه” و به این موضوع اشاره کرد که فرانسوی ها از یک “توافق اشتباه” جلوگیری کردند.
نومحافظه کاران که در گذشته نسبت به موضع گیری های ژاک شیراک در عدم اعزام نیرو به عراق پرخاشگری می کردند، امروز دیپلماسی فرانسه را مورد تشویق قرار می دهند. و این وضعیتی تأمل برانگیز است…
زیرا لوران فابیوس در ژنو یک سخت گیری حیرت آور و باورنکردنی را به نمایش گذاشت، و این درحالی بود که به نظر می رسید توافق با تهران قریب الوقوع است. ایران که از شدت تحریم ها به تنگ آمده، از زمان انتخاب حسن روحانی نشانه های آشکاری را از خواست خود دایر بر حل و فصل پرونده اتمی نشان داده است. ظاهراً روحانی چراغ سبز رهبر علی خامنه ای را دریافت کرده. او محمد جواد ظریف، یک شخصیت عملگرا را به عنوان وزیر خارجه و همچنین رییس هیأت مذاکره کننده ایرانی برگزیده. همان طور که راجر کوهن در تاریخ ۱۲ نوامبر در نیویورک تایمز نوشته، “فرصت بهتر دیگری در آینده وجود نخواهد داشت”.
گزینه استراتژیک تهران
بی شک مسایل آسان نبوده و مقامات ایرانی نیز کودکان معصوم نیستند. آنها بازیگران خطرناک شطرنجی هستند که در ایجاد سردرگمی استادند و به راحتی می توانند حقیقت را پنهان ساخته و با ایجاد چنددستگی در اردوگاه حریف کمترین امتیاز را بدهند. ولی همه چیز نشان از آن دارد که ایران گزینه استراتژیک را برگزیده تا با مطرح ساختن برخی ضمانت ها، از انزوای بین المللی خارج و موجب کاهش تحریم ها شود. تهران برخلاف هندوستان، پاکستان، کره شمالی و اسراییل، یکی از امضاء کنندگان پیمان منع گسترش اتمی است. ایران تا امروز بازی موش و گربه را ادامه داده و بخشی از برنامه اتمی خود را که می تواند ماهیت نظامی داشته باشد مخفی ساخته. به همین دلیل گروه شش کشور ضمانت های محکمی خواسته اند. ابتدا درخصوص غنی سازی اورانیوم. مشکلی نیست، میزان غنی سازی در کمتر از ۵ درصد برای تأمین سوخت مراکز اتمی باقی خواهد ماند. ولی تهران باید امکان بازرسی ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی خود را فراهم سازد. زیرا به گفته کارشناسان، به راحتی می توان از میزان ۲۰ درصد به ۹۰ درصد رسید که به لحاظ تئوری صرفاً برای تولید بمب مورد استفاده است. همچنین باید امکان نظارت بر مرکز اراک که برای تولید پلوتونیوم تعبیه شده فراهم گردد. این نیز مورد قبول است: مقامات ایرانی روز دوشنبه ۱۱ نوامبر اعلام کردند که اجازه بازرسی از این مرکز صادر شده است. اکنون سایت پارچین باقی می ماند که در آن آزمایشات مشکوکی به انجام رسیده.
به واقع فرانسه وارد چه بازی ای شده است؟ بی شک دلایلی مطرح است که به اوضاع و احوال کنونی مربوط می باشد؛ مانند سفر فرانسوا اولاند به اسراییل. به همین دلیل، بهتر بود که شرایط پرتنش نشود. تردیدی نیست که موضع جدید فرانسه مورد ستایش نخست وزیر بنیامین نتانیاهو خواهد بود.
ولی دلایل اساسی و ریشه ای دیگری نیز وجود دارد که از آن جمله می توان به ملاحظه کردن جهان اسلام سنی اشاره کرد. عربستان سعودی با نگرانی تلاش های ایران شیعه را در بازگشت به نزد جامعه بین المللی و تبدیل شدن به قدرت منطقه ای زیر نظر دارد. از زمان پیمان وستفالی که طی آن به جنگ های ۳۰ ساله خاتمه داده شد، هنر دیپلماسی این بوده است که در میان وزنه های بزرگ تعادل ایجاد کرد یا تعادل ایجاد شده را حفظ کرد. برای فرانسه سودی ندارد که تمامی تخم مرغ های خود را در یک سبد بگذارد و در این راه حاضر است بهای عادی نشدن روابط با ایران را نیز بپردازد.
منبع: لوپوئن، ۱۲ نوامبر
