تشدید تحریم های بین المللی علیه ایران بسیاری از بازرگانان ایرانی را که از دوبی به طور قانونی کالاهای خود را به ایران می فرستادند، مجبور به ترک این شهر کرده است. این بازرگانان از این پس سواحل عمان را برای این کار ترجیح می دهند، چرا که از آنجا می توانند کالاهای خود را به طور غیرقانونی و بدون گذر از موانع بسیار به ایران منتقل کنند.
ولایت خصب متعلق به پادشاهی عمان که در بخش عربی تنگه هرمز قرار گرفته، به لحاظ جغرافیایی در موقعیت خوبی است و تنها ۴۵ کیلومتر از جزیره قشم در ایران فاصله دارد. به همین دلیل، بسیاری از تجار ایرانی در این شهر بندری مستقر شده اند و از خدمات “شوتی”ها برای سوار کردن کالاهای خود به سوی قشم و سپس به دیگر نقاط ایران استفاده می کنند. “شوتی” اصطلاحی محلی است و به کسانی که بوسیله قایق کالا قاچاق می کنند اطلاق می شود.
به گفته بسیاری از افراد در سواحل ایران و همچنین عمان، مسؤولان چشم خود را بر چنین اقداماتی بسته اند. یک عکاس ایرانی که از تهیه یک رپورتاژ در منطقه آمده بود به فرانس۲۴ گفت که با این حال مقامات پادشاهی عمان در تلاش اند تا روزنامه نگاران را از پرداختن به این موضوع منع کنند. او نیز پس از گرفتن چندین عکس از قاچاقچیان مورد تفتیش قرار گرفته و حافظه دوربین اش را به طور کامل پاک کرده اند. ازسوی دیگر، به او توصیه کرده اند که به ایرانیان مستقر در خصب نزدیک نشود.
امارات متحده عربی به دنبال فشارهای آمریکا تدابیر خود را برای اخراج بازرگانان ایرانی از کشورش افزایش داده. حساب های بانکی توقیف شده اند و دریافت مجوز کار و همچنین وام بانکی بسیار سخت شده است.
حمید، روزنامه نگار ایرانی، که چندین ماه را در جزیره قشم گذرانده، شوتی ها را در رفت و آمدهایشان از ایران به عمان و برعکس همراهی کرده.
او دراین خصوص می گوید: “رفتن از قشم به خصب بسیار آسان است. قایق های تندرو ظرف ۴۵ دقیقه این مسیر را طی می کنند. کل فرآیند دریافت کالاها و بازگشت به قشم در شب انجام می شود. کالاها درست قبل از طلوع آفتاب در قشم اند.”
او می گوید: “بار قایق ها اغلب سیگار، لباس، دیش های ماهواره، دارو، لوازم خانگی ساخت آسیا، مواد غذایی خشک و حتی گاهی گوشت یخی را شامل می شوند. [به نوشته خبرگزای مهر، سالانه نزدیک به ۴ میلیارد یورو کالا به طور غیرقانونی وارد ایران می شود.] من در میان کالاها تجهیزات صنعتی ندیدم، فقط کالاهای مصرفی بود. در مسیر ایران به عمان، شاهد بودم که بز، گوسفند یا مواد مخدر مانند حشیش و تریاک، منتقل می کنند. از دیگر کالاها می توان به گازوئیل که در ایران بسیار ارزان تر است اشاره کرد که آن را به قایق هایی که از تنگه می گذرند می فروشند.”
حمید در ادامه می افزاید: “در هر دو طرف، پلیس کاری ندارد. به ویژه در سمت عمان، سطح زندگی ساکنان شهر خصب که تاکنون یک بندر بسیار فقیر بوده، به لطف این فعالیت جدید بهتر شده. در بدترین حالت می توان مشکل را با پرداخت رشوه حل کرد. ولی با این حال قایق ها جانب احتیاط را رعایت می کنند و بار خود را اغلب در سواحل دورافتاده تخلیه می کنند.”
او در ادامه می افزاید: “کار کردن در قایق آسان نیست. آنها پول کمی به دست می آورند و حرکت شبانه در خلیج فارس می تواند خطرناک باشد. به ویژه اینکه هیچ چراغی روشن نمی کنند تا شناسایی نشوند. برخی حتی برای مخفی کردن آتش سیگار خود از قوطی نوشابه استفاده می کنند. در میان آنها، زنانی نیز هستند که «خاله» نامیده می شوند. آنها به مانند مردان کار بارگیری و تخلیه بار را انجام می دهند و به این دلیل که شک مسؤولان را برنمی انگیزند، بیش از مردان به کار گرفته می شوند. هر قایق معمولاً به باندهای قاچاقچی تعلق دارد و دیگران برای استفاده از این قایق ها باید با اعضای باند صحبت کنند.”
حمید در پایان می گوید: “در خصب انبارهای بزرگ تر از ۴۰۰۰ متر مربع توسط ایرانی ها ساخته شده. این انبارها به هیچ وجه پنهان نیستند و صاحبان آنها نیز چندان نگرانی ای از بابت مسؤولان محلی ندارند. بازرگانانی که در آنجا دیدم، کالاها را انبار می کنند و زمانی که قیمت آنها در ایران افزایش می یابد، آنها را به ایران منتقل می کنند. مردم می دانند چه خبر است، ولی این مسأله برایشان مشکل ساز نیست. جالب آن است که ساکنان خصب که اکثرشان سلفی و ضد شیعه اند، به راحتی با این بازرگانان شیعه مدارا می کنند، چرا که آنها حامل پول هستند.”
منبع: فرانس ۲۴، ۱۲ ژوئیه
