وحشت ایران از حمله آمریکا به سوریه

نویسنده

hamleamricabesorieh.jpg

کاوه افراسیابی

حمله آمریکا به داخل خاک سوریه که ظاهرا برای تعقیب اعضای القاعده بوده است، بسیاری از تحلیلگران ایران نگران ‏این نکته شدند که توافق امنیتی بین آمریکا و عراق یک موضوع بین المللی ساده نیست که فقط به عراق مربوط باشد، ‏بلکه یک مسئله منطقه ای است که کشورهای همسایه نیز باید مستقیما در جریان قرار بگیرند.‏

پیش از این معلوم بود که با توافق نامه امنیتی آمریکا و عراق که منجر به ایجاد 50 پایگاه نظامی آمریکا در عراق می ‏شود که تعدادی از آنها در نزدیکی مرز قرار دارند،وحشت ایران از تهدیدهای آمریکا بیش تر می شود.‏

یک استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت:« توافق نظامی که به آمریکا این امکان را می دهد که پایگاه هایی در ‏نزدیکی مرز عراق و با ایران و سوریه داشته باشد، این دو کشور را نگران کرده است».‏

روز پیش هلی کوپتر های آمریکایی به سرزمین های هم مرز عراق با سوریه حمله کردند و هشت نفر را کشتند. حمله ‏به منظور دستگیر کردن یکی از اعضای القاعده صورت گرفته بود که گفته می شد قرار بود از مرز سوریه وارد عراق ‏بشود. این حمله در زمانی صورت گرفت که آمریکا و عراق در حال مذاکره درباره توافقنامه دوجانبه بودند که تاریخ و ‏نحوه حضور نیروهای نظامی آمریکا و متحدانش را در عراق تعیین می کرد. تاریخ خروج نیروهای متحد که توسط ‏سازمان ملل تعیین شده است، روز 31 دسامبر سال جاری به پایان می رسد.‏

یکی دیگر از تحلیلگران سیاسی در تهران معتقد است:« محافل بین المللی برای بازسازی عراق از همسایگان این کشور ‏دعوت کردند به همین دلیل هم باید همسایگان در جریان مسائل امنیتی این کشور نیز قرار بگیرند».‏

این پیشنهاد غیر منطقی نیست. به عقیده یک تحلیلگر سیاسی ایرانی، ایران و آمریکا در سه دوره گفتگو درباره امنیت ‏عراق شرکت کردند و باید گفت که تصمیم آمریکا مبنی بر نادیده گرفتن نظرات ایران، اشتباه بزرگی است.‏

در عین حال، چنین بنظر می رسد که همه چیز از دست نرفته است و بعضی از اعتراض های ایران مورد توجه قرار ‏گرفته است، مثل مصونیت کارکنان آمریکایی در خاک عراق که تغییر پیدا کرد و تعیین تاریخ خروج نیروهای آمریکا ‏که برای 31 دسامبر سال 2011 تنظیم شده است که این هم به سود ایران است.‏

این حقیقت دارد که کسی در ایران روی خروج نیروهای آمریکا، در تاریخ تعیین شده و حتی کمی بعد از آن هم حساب ‏نمی کند. اکثر تحلیلگران حضور آمریکا در عراق را به حضور این کشور در کره شمالی تشبیه می کنند که چند دهه ‏بطول انجامید.‏

بدون در نظر گرفتن حساب و کتاب ایران درمورد خروج نیروهای آمریکا از عراق، در حال حاضر همه بر این نظر ‏توافق دارند که نیروهای امنیت ملی ایران امنیت عراق را بخطر می اندازند و همین موضوع به نیروهای آمریما این ‏اجازه را می دهد که ایران را بترسانند.‏

در ضمن هیچ کس در ایران معتقد نیست که ریاست جمهوری سناتور دموکرات، باراک اوباما، تغییر بزرگی در سیاست ‏های نظامی آمریکا بوجود بیاورد. حضور گسترده نیروهای نظامی آمریکا بعنوان مداخله گر، نگران اصلی ایرانی ها از ‏توافقنامه امنیتی است که این حضور گسترده تاکنون بعنوان نقض حق حاکمیت عراق و دارای تاثیر منفی در امنیت ‏عراق تفسیر شده است.‏

با این وجود از لحظه ای که در سال کذشته خبر توافقنامه امنیتی منتشر شد، مقامات عراقی اصرار دارند که این ‏توافقنامه هیچ ضرری برای همسایگان عراق ندارد و وزیر امور خارجه و وزیر امنیت ملی عراق در سفرهای ‏متعددشان به ایران متذکر شده اند که آمریکا از استفاده از پایگاه هایش برای حمله به ایران، منع شده است.‏

اما چنین اطمینانی قبلا هم به دلیل ضعف ساختاری دولت عراق، مورد تردید قرار گرفته است و بعد از حمله آمریکا به ‏سوریه، که براحتی می شود جای آن را با همین بهانه با ایران عوض کرد،زنگ های خطر به صدا درآمده اند. ‏

واضح است که حملات کوچک آمریکا به داخل خاک سوریه، با توجه به نگرانی های زیادی که بعد از 11 سپتامبر ‏درمورد امنیت ملی وجود دارد، فشار مضاعفی به ایران وارد می کند. در نتیجه، ایران در واکنش به به تحرکات حساب ‏شده آمریکا در خاک سوریه، متحد نزدیک ایران، مسلما مخالفت هایش را با این توافقنامه افزایش می دهد.‏

این بدان معناست که تنش بین آمریما و ایران، درست در لحظه ای تشدید می شود که تغییر در کاخ سفید حتمی است و ‏به نظر می رسد که اوباما، بجای جورج بوش جنگ طلب به ریاست جمهوری می رسد. ‏

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران معنقد است: “تغییر مئضع آمریکا و حمله آمریکا به اسرائیل به مثابه حمله تمرینی به ‏ایران و سپاه پاسداران است و این مثل حمله هوایی اسرائیل به سوریه بود که پیش درآمد حمله به تاسیسات اتمی ایران ‏است. از آنجایی که آمریکا سپاه پاسداران را در فهرست گروه های تروریستی قرار داده است، خود را ملزم به چنین ‏اقداماتی می داند”.‏

اگر آمریکا پا را فراتر بگذارد، با این مسئله روبرو می شویم که آیا یک حمله یا یک سری حمله در راه است و از همه ‏مهم تر اینکه اگر چنین اتفاقی بیافتد آیا ایران تلافی خواهد کرد و به خاک عراق حمله خواهد کردیا نه.‏

اتفاقات جدی در مقابل کوچک ترین تحرکات آمریکا ممکن است بیافتد که سیاستگزاران آمریکایی باید به آن توجه داشته ‏باشند که این اتفاقات ممکن است بصورت زنجیره ای باشد یا به شکل واکنشی که منجر به از هم پاشیدن منطقه می شود.‏

حمله آمریکا به سوریه همزمان بود با بحث های داغ در کابینه عراق درمورد توافقنامه امنیتی که این نشانه ای بود از ‏واکنش خشن آمریکا و جایگزین کردن زور بجای دیپلماسی.‏

جریان های ناسیونالیستی هم همواره وجود دارند که آمریکا می تواند از آنها استفاده کند و از حمایت آنها در مورد ‏توافقنامه امنیتی استفاده کند. اما بعید است که موفق بشود و حمله به سوریه می تواند مردم عراق را با توافقنامه مخالف ‏کند و محبوبیت ایران و نیروهای شیعه که رهبرشان مقتدی صدر است و گروه های دیگری که با توافقنامه مخالفند، ‏افزایش یابد.‏

این احتمال هم هست که حمله آمریکا به سوریه این علامت را به پنتاگون داده باشد که توافقنامه به نتیجه رسیده است و ‏با چند تغییر کوچک قابل اجراست. اگر چنین شود، آمریکا مرتکب اشتباه بزرگی شده است، اعمال خشونت آمیز آمریکا ‏به سود مخالفان توافقنامه است و ممکن است که سیاستمداران عراقی را به این فکر بیاندازد که آمریکا قصد دارد مانع از ‏اضافه شدن مفاد جدیدی به توافقنامه، از جمله خروج نیروها، مصونیت قانونی، کنترل زندان ها و غیره بشود.‏

این اقدام آمریکا باعث می شود که برخلاف تلاش های آمریکا و اسرائیل برای ایجاد شکاف بین سوریه و ایران، این دو ‏کشور بیشتر از گذشته متحد بشوند. در عین حال، حمله کوچک آمریکا به خاک سوریه ممکن است منجر به اقدامات ‏وسیع تری نظیر تهدید ارتش سوریه یا قلدری کردن بیش از حد برای این کشور باشد.‏

این اقدام هم یک اشتباه دیگر است. به سوریه نمی توان بیش از حد زور گفت و برعکس چنین اقدامی باعث مستحکم ‏شدن روابط کشورهایی می شود که مخالف حضور آمریکا در منطقه هستند.‏

منبع: تایم آسیا 28 اکتبر‏