جنیفر روبین
در گزارشی مهم برای گروه هوادار اسرائیل (JINSA ) که دنیس راس، مشاور ارشد سابق اوباما در امور ایران نیز در تهیه آن دخالت داشته ، به کسانی که به دولت آمریکا “فضای مذاکره ای” برای توافق اولیه با ایران (موسوم به برنامه عمل مشترک JPA) را داده اند هشدار داده شده است.
در گزارش آمده است:
شواهدی در دست است که برنامه عمل مشترک (JPA) زمان لازم برای دسترسی به سلاح هسته ای توسط ایران را حدود یک ماه عقب انداخته است. با این حال، به ایران اجازه می‌دهد اورانیوم را سریع‌تر غنی‌سازی کند و به تدریج فشار تحریم‌ها را بر تهران کاهش می‌دهد. این توافق نمی‌تواند نگرانی‌های بین‌المللی در مورد فعالیت‌های مرتبط با سلاح هسته ای توسط ایران را از بین ببرد. لذا از نظر ما برنامه عمل مشترک رسیدن به توافق نهایی با ایران را محتمل نمی‌سازد. این بر پایه سه روندی است که تا کنون مشاهده کرده‌ایم و برنامه عمل مشترک آن را مجاز شمرده است. اول، افزایش کارایی سانتریفیوژهاست که می‌تواند تلاش برای خنثی کردن ذخیره اورانیوم ایران را از بین ببرد. در نتیجه پیشرفت کلی تهران به سمت توانایی سلاح هسته‌ای می‌تواند طی توافق اولیه تغییر نکند یا حتی پیشرفته‌تر شود. دوم اینکه، نه تنها زمان لازم برای ایران در بدست آوردن سلاح را تقریبا بدون تغییر می‌گذارد، دست آمریکا را برای راضی کردن ایران به سمت یک توافق نهایی قابل قبول می‌بندد. ما تخمین می‌زنیم بین توافق اول و پایان مهلت شش ماهه، کاهش تحریم‌های نفتی باعث درآمدی معادل ۹ تا ۱۳ میلیارد دلار برای ایران به ارمغان آورده است. سوم اینکه، به رغم برخی شفاف‌سازی‌ها، ایران به آژانس بین‌المللی هسته‌ای اجازه بازرسی کامل نمی‌دهد. این باعث می‌شود بازرسان مانند گذشته درباره ابعاد واقعی برنامه هسته‌ای ایران در تاریکی باقی بمانند.
به عبارت دیگر، برنامه عمل مشترک به ایران اجازه می‌دهد به هدف خود نزدیک‌تر شود اما توانایی غرب برای توقف برنامه سلاح هسته‌ای را کم می‌کند.
این گزارش می‌گوید، ایران موضع خود را به عنوان حامی تروریسم تغییری نداده است. (قوانین بین‌المللی و نرم‌های جهانی را زیرپا می‌گذارد، از جمله به قطعنامه‌های سازمان ملل مبنی بر تعلیق برنامه هسته‌ای و عمل به تعهدات عدم تکثیر سلاح هسته‌ای اعتنا نمی‌کند و آنها را ابزار سرکوب غرب می‌شمارد.) نویسندگان همچنین هشدار می‌دهند که توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی ایران دستاوردی واقعی نیست و توضیح می‌دهد که این کشور اجازه یافته غنی‌سازی ۳. ۵درصدی را افزایش دهد. اگر ایران بتواند تولید خود را بالا ببرد و سانتریفیوژهایش را افزایش بدهد، زمان لازم برای ساخت سلاح را تا پایان مهلت شش ماه به حالت قبل بازمی‌گرداند. بیشتر زحمات غنی‌سازی کشیده شده و رهبران این رژیم هر وقت بخواهند می‌توانند غنی‌سازی را ادامه دهند. لذا ما نتوانسته‌ایم از موضع قدرت مذاکره کنیم و دست خود را بسته‌ایم: “از بین رفتن اهرم های فشار آمریکا بیشتر به خاطر احیای صادرات نفت خام ایران است که قبل از تحریم‌ها نیمی از بودجه دولت ( از جمله برای برنامه هسته‌ای) را تشکیل می‌داد.”
این گزارش پیشنهاد می‌کند که بازرسی‌ها شدت یابد و اصرار شود که ایران به خواسته‌های آژانس هسته‌ای گردن نهد و به قطعنامه‌های سازمان ملل پایبند باشد. آنها هشدار می‌دهند که “ایران باید به این خواسته‌ها عمل کند و به نظر نمی‌رسد برنامه عمل مشترک قدمی به این سمت بردارد. توافق اولیه از تمام طرفین می‌خواهد به تخطی‌های ایران رسیدگی کنند. رهبران ایران در داخل و خارج دولت روحانی نمی‌خواهند به این استانداردها عمل کنند و در عوض خواستار این هستند که حق غنی‌سازی اورانیوم به رسمیت شناخته شود.”
ما نه تنها اهرم‌های فشارمان را کنار گذاشته بلکه خواسته‌ها را هم محدود کرده‌ایم. هیچ نشانی از عزم دولت وجود ندارد که بخواهد برنامه سلاح هسته‌ای ایران را از بین ببرد. کاری که انجام شده این است که ایران پای میز مذاکره بماند، بدون اینکه خدشه‌ای به برنامه هسته‌ای این کشور وارد شود. برعکس، برنامه هسته‌ای ایران تحت محافظت “برنامه عمل مشترک” پیشرفت می‌کند. قانونگذارانی که به دولت فرصت مذاکره را دادند، اجازه دادند اهرم‌های فشار دولت از بین برود. هم آنها و هم دولت باید پاسخگوی فدا کردن امنیت ملی باشند.
منبع: واشنگتن پست - 13 مه 2014
