سباستین سبت
هفته گذشته حکومت تهران برای سی و چهارمین سالگرد انقلاب اسلامی یک هواپیمای جنگنده را رونمایی کرد و آن را یکی از پیچیده ترین جنگنده های جهان خواند. این اعلام خبر با شک و تردیدهای بسیاری روبرو شد.
این هواپیمای نظامی با نام قاهر-۳۱۳ به معنی “چیره شونده”، با توجه به ویژگی هایش، یکی از پیشرفته ترین هواپیماهای جهان نامیده شده. ادعا شده این جنگنده آنقدر پیشرفته است که بسیاری از کارشناسان معتقدند می تواند یک پیش نمونه زیبا باشد؛ به ویژه اینکه قاهر-۳۱۳ ساخت ایران است. این کشور که تحریم های اقتصادی بسیار شدیدی را متحمل شده، به هیچ وجه به عنوان یک کشور پیشتاز در زمینه فن آوری شناخته نمی شود.
رونمایی از قاهر-۳۱۳ در دهه فجر با تبلیغات فراوانی همراه بود. محمود احمدی نژاد شخصاً از این هواپیمای نامرئی “با اهداف دفاعی” که به گفته او تاکنون “هزاران ساعت” پرواز کرده رونمایی کرد. او همچنین افزود که این جنگنده شگفت انگیز قادر به حمل پیشرفته ترین تسلیحات نیز می باشد. به گفته وزیر دفاع جمهوری اسلامی، قاهر-۳۱۳ “با داشتن سطح مقطع کم به سختی توسط رادار قابل ردیابی است”. به بیان روشن تر، این هواپیما تقریباً غیرقابل ردیابی است.
این اظهارات، در صورت درست بودن، ایران را در رده دومین کشور دارنده یک جنگنده نامرئی قادر به انجام عملیات قرار می دهد. درحقیقت، درحال حاضر تنها ایالات متحده چنین جنگنده هایی در اختیار دارد و چند کشور دیگر، ازجمله چین و هندوستان نیز اظهار می دارند که الگوی اولیه آن را دراختیار دارند.
یک پیشرفت تکنولوژیک که باعث شده موجی از تردید در میان بسیاری از کارشناسان صنعت هوانوردی ایجاد شود. آن ها به طعنه می گویند این جنگنده آنقدر نامرئی است که درواقع می توان گفت اصلاً وجود خارجی ندارد. سایت تخصصی آمریکایی “هوانورد” این جنگنده را با استفاده از تصاویر منتشر شده اش توسط خبرگزاری رسمی فارس نیوز مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار داده. ازنظر آنها، غیرممکن است که قاهر-۳۱۳ بتواند پرواز کند.
پلاستیک و پلکسی گلاس
این سایت همچنین می نویسد که “این جنگنده دارای قطعات ثابت متعارف نیست و به نظر می رسد که از پلاستیک ساخته شده”. ازطرف دیگر، کابین خلبان برای نشستن یک خلبان واقعی که بتواند به راحتی مانور انجام دهد بسیار کوچک است. کابین کوچک خلبان “دارای شفافیت لازم نیست و به نظر می رسد از پلکسی گلاس ساخته شده” و همین مسأله باعث می شود خلبان دید بسیار تصادفی و نامعلومی از فضای خارج داشته باشد.
این تردیدها در نزد “کارشناسان اسراییلی” که با سایت “فلایت گلوبال” مصاحبه کرده اند نیز وجود دارد. این منابع ناشناس اسراییلی می گویند: “برآورد کلی این است که ایران با اضافه کردن بخش های پلاستیکی بر روی یک هواپیمای قدیمی، شکل آن را تغییر داده.”
فیلم پرواز قاهر-۳۱۳ که توسط شبکه رسمی پرس تی وی پخش شده نیز کارشناسان را متقاعد نکرده. فلایت گلوبال می نویسد: “کیفیت تصاویر بد است و در چنین شرایطی به راحتی می توان از یک هواپیمای کوچک کنترل شونده استفاده کرد.”
این انتقادات باعث شد تا مقامات جمهوری اسلامی روز دوشنبه “۱۰ مشخصه ویژه” این جنگنده را که ثابت می کند یکی از پیشرفته ترین جنگنده های جهان است منتشر کنند. ولی از نظر سایت “هوانورد” اگر این مشخصه ها نشان دهنده این باشند که مهندسان ایرانی امکان استفاده از این فنون را دارند، هیچ چیز نشان نمی دهد که این فنون در این هواپیمای رونمایی شده به کار گرفته شده باشد.
میمون کجاست؟
به نوشته سایت آمریکایی بیزینس اینسایدر، جدا از چالش طلبی های تکنولوژیکی، تردید بین المللی به ویژه بر روی این مسأله وجود دارد که اسکادران هوایی ایران “معمولاً از رده خارج است”. خبرگزاری رویترز می نویسد این اسکادران به طور کلی از “مدل های قدیمی روسی یا آمریکایی تشکیل شده که قبل از انقلاب ۱۹۷۹ خریداری شده اند”.
جمهوری اسلامی همچنین به عنوان استاد لاف زنی در زمینه های فن آوری و علمی شناخته می شود. دولت تهران یک هفته قبل از نمایش هواپیمای جنگنده نامرئی اعلام کرد که میمونی را به فضا فرستاده. ولی در همین زمینه نیز تصاویر منتشر شده ازسوی خبرگزاری های رسمی با تردید فراوان روبرو شد. تصاویر میمون قبل و بعد از پرواز نشان از آن داشت که این تصاویر مربوط به یک حیوان نیست.
در چنین شرایطی، نمایش یک هواپیمای جنگنده تنها به عنوان پیامی است که برای مصرف داخلی مورد استفاده قرار گرفته. حکومت جمهوری اسلامی درتلاش است تا به مردم ایران نشان دهد که تحریم های بین المللی باعث نشده تا از حضور در مسابقه فن آوری محروم شود.
منبع: فرانس ۲۴، ۶ فوریه