کارمن فریگولت
ایران از زمان انتخابات ۱۲ ژوئن به طور ثابت شاهد اعتراضات مردمی است. دو مخالف جوان ایرانی که در تبعید بسر می برند سری دوم کتاب مصور “پرسپولیس” را که مبتنی بر اثر مشهور مرجان ساتراپی است روی اینترنت گذاشته اند. آنها در حقیقت بدین شکل در اعتراضات سبز علیه حکومت مشارکت کرده اند.
آنها جوان اند و با این حال مشت ها را بالا آورده اند. مرجان ساتراپی این تصاویر را برای رمان مصور پرسپولیس ترسیم کرده بود: او در اولین جلد به کودکی خود و انقلاب ۱۹۷۹ می پردازد؛ یک اتوبیوگرافی که در سینما نیز برای جایزه اسکار انتخاب شد. پنج سال بعد همین تصاویر برای آنچه که پس از انتخابات در ایران روی داده به کار گرفته شده؛ انتخاباتی که برنده آن طبق اعلام رسمی محمود احمدی نژاد است. این درحالی بود که میرحسین موسوی، رقیب انتخاباتی او، تقلب در انتخابات را محکوم کرد و هزاران نفر از طرفداران وی نسبت به نتیجه انتخابات دست به اعتراض زدند.
این دو ایرانی که سینا و پیمان نام دارند، این بحران سیاسی را با تصاویر کتاب های مصور پرسپولیس خلق کرده اند و نتیجه آن اثری به نام “پرسپولیس ۲” است. این نسخه به طور رایگان در سایت www.spreadpersepolis.com قابل دانلود می باشد. یک کتاب مصور انگلیسی در ۱۰ صفحه که تاکنون به وسیله ۱۰۰ هزار نفر در ۱۶۹ کشور جهان دانلود شده. این دو ایرانی جوان قبل از انتشار این کتاب در اینترنت اجازه قانونی مرجان ساتراپی را دریافت کرده اند. با این حال برخی هنوز آنها را مؤاخذه می کنند که چرا اثر ساتراپی را ربوده اند.
سینا که حدود ۳۰ سال سن دارد در این رابطه می گوید: “ما می خواستیم بگوییم که چرا موضوع ایران باید در تیتر اول روزنامه های جهان قرار بگیرد.” او ترجیح می دهد که نام کامل خود را آشکار نکند. همچنین نمی خواهد کسی از محل زندگی اش باخبر شود. او بزرگ شده ی کالیفرنیاست. او می گوید نمی داند اگر در کشورش زندگی می کرد عاقبتش چه می شد. شاید در جنگ ایران و عراق کشته می شد. او امروز مسؤول بازاریابی در یک شرکت است و چهار سال پیش با پیمان، دیگر نویسنده این اثر، آشنا شد. آنها اخیراً در شهر جدیدی سکنی گزیده اند.
آن دو علی رغم تبعید، با سیاست ایران فاصله نگرفته اند. سینا می گوید قبل از انتخابات احساس بسیار عجیبی داشته. آنها به دنبال سرکوب معترضین در تاریخ ۲۱ ژوئن، به این فکر افتادند که باید کاری از پیش ببرند.
پرسپولیس ۲ اولین کتاب مصور در خاورمیانه نبوده که قدرت های سیاسی را به طنز کشیده. در سال ۲۰۰۸ کاریکاتوریست مصری، مقدی الشفیع، به دلیل نوشتن “مترو”، اولین رمان مصور به زبان عرب، توبیخ شد. این کتاب به زبانی گستاخ نوشته شده و تصاویری برهنه از زنان در آن وجود دارد: یک فاجعه. این کتاب چند ماه در کتابخانه های قاهره قابل استفاده بود، ولی سپس شفیع دستگیر و همچنان در انتظار محاکمه به خاطر تبلیغ علیه دولت می باشد.
“کتاب مصور” آینه جامعه است. قطع جریان اطلاعاتی در ایران یکی از بخش های پرسپولیس ۲ را به خود اختصاص داده. خاویر مارتین، روزنامه نگار و نویسنده کتاب “شیعه و سنی، دو بازوی الله”، در این باره نظر خود را ارائه می دهد: “ما نمی توانستیم به طور مستقیم شهادت خود را درباره چیزی بیان کنیم، ولی اجازه کار را هم از ما نگرفته بودند. دولت اینترنت را محدود و ارسال پیامک را مسدود کرد، ولی شبکه های اجتماعی به مانند عوامل فعال اپوزیسیون عمل می کردند.”
در این جنبش اصلاح طلبانه که تحت عنوان “موج سبز” شناخته می شود [به دلیل رنگ ستاد انتخاباتی موسوی]، زنان سردمدار بوده اند. در میان آنان، یاد ندا آقا سلطان، دانشجوی ۲۶ ساله فلسفه، در پرسپولیس ۲ گرامی داشته شده. ندا روز ۲۰ ژوئن در میان یک تجمع اعتراض آمیز در مرکز تهران هدف گلوله یک بسیجی قرار گرفت؛ گلوله ای که گلوی ندا را درید و در کمتر از یک دقیقه زندگی او را گرفت.
در پرسپولیس ۲ آمده است: “مرگ تو بیهوده نبوده.” ندا چگونه به یک سمبل تبدیل شد؟ سینا می گوید: “مردم او را شهید می دانند. او نماینده جوانانی است که می خواهند نیروی بالقوه خود را نشان دهند.”
دو سوم جمعیت ایران را جوانان زیر ۳۲ سال تشکیل می دهند. بسیاری معتقدند که تغییرات در آینده نزدیکی روی خواهند داد. نویسندگان پرسپولیس ۲ در پایان می گویند: “دولتمردان محافظه کار باید بدانند که ضمانت بقای جمهوری اسلامی ایجاد فرصت برای نسل های جدید است، نه سرکوب آزادی های آنان.”
منبع: ال پائیس، ۱۶ اوت
