نوری بیگله جیان، کوئینتین تارانتینو و اوما تورمن/ کن ۲۰۱۴
سینمای جهان/ گزارش – بهاره خسروی: شصت و هفتمین جشنواره فیلم کن در حالی شامگاه شنبه، ۲۴ مه به کار خود پایان داد که مطابق انتظارها، نخل طلای این جشنواره به فیلم “خواب زمستانی” ساخته نوری بیلگه جیلان، سینماگر سینمای ترکیه تعلق گرفت.
نوری بیگله جیلان، این جایزه را در رقابت با کارگردانان برجستهای همچون کن لوچ، ژان لوک گدار، دیوید کراننبرگ، مایک لی و برادران داردن از آن خود کرد. این کارگردان سرشناس ترکیه، جایزه خود را به معدنچیان سوما و جوانانی تقدیم کرد که در جریان اعتراضهای یک سال گذشته در ترکیه جانشان را از دست دادند. او همچنین در کنفرانسی مطبوعاتی که پس از اعطای جایزه به او برگزار شد، گفت که حدود ۱۵ سال به این داستان فکر کرده بوده، و از بردن جایزه احساس غریبی دارد و نمیتواند آن را با جایزههای دیگری که از کن به خانه برده، مقایسه کند.
“خواب زمستانی” داستان بازیگر تئاتر و نمایشنامه نویس میانسالی را روایت میکند که در کوههای کاپدوکیا روزگار میگذارند تا به دور از شلوغی شهر، به فعالیتهای هنریاش بپردازد اما مشکلات و درگیریهایش با همسر جوان، خواهرش و معلم روستا، روزهای دیگری را برایش رقم میزند.
سوفیا لورن در پشت صحنه مراسم کن ۲۰۱۴
دیگر جایزهی جشنوارهی کن، “جایزه بزرگ” بود که به فیلم “شگفتیها” به کارگردانی آلیس روراچر، هنرمند زن ایتالیایی رسید. جایزه هیئت داوران نیز مشترکا به دو فیلم “مامی” ساخته زاویه دولان و “خداحافظ زبان” به کارگردانی ژان لوک گدار رسید.
این جایزه در حالی به ژان لوک گدار رسید که او پیش از این با عدم حضورش در جشنواره، واکنشهای زیادی برانگیخته بود. این کارگردان بنام فرانسوی همچنین با ارسال ویدئویی هشت دقیقهی به دبیر و رئیس جشنواره کن آشکارا تاکید کرد که در جشنواره حاضر نخواهد شد. گدار در بخشی از این پیام با تشکر از دعوتاش به جشنواره میگوید: “مدتهاست که دیگر بازیگر فیلمهایم به شمار نمیآیم و به همین دلیل در آن نقطهای قرار ندارم که شما تصور میکنید، قرار دارم.”
او در جایی دیگر از این ویدئو، فیلماش را “والس سادهای” توصیف میکند که آرزو دارد با شنیدناش، راکوردی درست یا نادرست در آن بیاید. “خداحافظ زبان” جدیدترین ساختهی گدار بدون حضور خودش در جشنواره کن به نمایش درآمد. فیلمی که نتوانست نگاه مثبت تماشاگران و تاحدودی منتقدان را به خود جلب کند و حتی برخی آن را توهین به شعور مخاطب ارزیابی کردند.
جایزه بهترین کارگردانی شصت و هفتمین جشنواره کن به بنت میلر برای فیلم “شکار روباه” رسید. جایزه بهترین بازیگر زن به جولین مور برای بازی در فیلم “نقشه ستارههای سینما” ساختهی دیوید کراننبرگ اهدا شد و تیموتی اسپال هم برای بازی در فیلم “آقای ترنر” ساخته مایک لی، برنده بهترین بازیگر مرد جشنواره شد. جولین مور در حالی این جایزه را از آن خود کرد که غایب مراسم بود و پیش از آن، تخمین زده میشد که ماریون کوتیار برای بازی در فیلم “دو روز و یک شب” ساخته برادران داردن جایزه را برای سومین بار به خانه ببرد.
جایزهی بهترین فیلمنامه را اندره زیاگینتسو و اولگ نگین، نویسندگان فیلم “لویاتان” از آن خود کردند و جایزه بهترین فیلم اول هم به فیلم “دختر اهل مهمانی” ساخته مشترک ماری اماچوکلی، کلیر برگر و ساموئل تیس رسید.
اعضای هیات داوران جشنواره کن ۲۰۱۴
لیلا حاتمی، بازیگر ایرانی، سوفیا کاپولا، کارگردان آمریکایی، کارول بوکه، هنرپیشه فرانسوی، جئون دو یئون، بازیگر اهل کره جنوبی، ویلم دافو، بازیگر آمریکایی، گائل گارسیا برنال، کارگردان و هنرپیشه مکزیکی، جیا ژانگ که، کارگردان چینی و نیکلاس ویندینگ رفن، کارگردان دانمارکی از اعضای هیئت داوران شصت و هفتیمن جشنواره کن بودند و ریاست این هیئت را هم جین کمپیون، کارگردان نیوزلندی برعهده داشت.
حضور لیلا حاتمی در هیئت داوران با حاشیههای زیادی همراه بود و این حاشیهها بهویژه وقتی پررنگ شد که روبوسیاش با رئیس جشنواره و نحوهی پوششاش، انتقاد محافظهکاران داخل ایران را برانگیخت. در همین رابطه، نشریه مشهور لوموند در یادداشت کوتاهی که منتشر کرده، مدعی شده که حاشیههای حضور لیلا حاتمی موجب محافظهکاری هیئت داوران شده و آنها تلاش کردهاند که با اعطای نخل طلا به فیلمی کمحاشیه از حساسیتها بکاهند.
از راست: ژولیت بینوش، کلوئی گریس مورتز، الیور اسایاس و کریستین استوارت در حاشیه کن ۲۰۱۴
“خواب زمستانی” ساخته نوری بیلگه جیلان، “لویاتان” ساختهی آندره زیواگینستف، “نقشههای ستارههای سینما” به کارگردانی دیوید کراننبرگ، “مردخانه” ساخته تامی لی جونز، “داستانهای وحشی” ساخته دامین زفرون، “تالار جیمی” به کارگردانی کن لوچ، “شگفتیها” ساخته آلیس روواچر، “اقای ترنر” به کارگردانی مایک لی، “گرفتار” ساختهی اتوم اگویان، “ایوسن لوران” ساخته برتران بونلو، “دو روز و یک شب” ساخته برادران داردن، “تیمبوکتو” به کارگردانی عبدالرحمان سیساکو، “خداحافظ زبان” ساخته ژان لوک گدار، “شکارچی روباه” ساخته بنت میلر، “آب را آرام کن” به کارگردانی نوامی کاواسه، “مامی” ساخته زاویه دولان، “ابرهای سیل ماریا” ساخته اولیویه آسایاس و “جستوجو” به کارگردانی میشل آزاناویسیوس، هیجده فیلم حاضر در بخش مسابقه شصت و هفتمین جشنواره کن بودند.
کوئینتین تارانتینو، اوما تورمن و جان تراولتا در حاشیه کن ۲۰۱۴
بخش “نوعی نگاه” از بخشهای مهم جشنواره کن که به فیلمهایی با رویکردهای خاص و بدیع اختصاص دارد، جایزهی بهترین فیلم خود را به فیلم “خدای سفید” ساخته کورنل موندورژوا از مجارستان اعطا کرد. این فیلم که اثری تمثیلی است، روایتگر انتقام یک سگ از صاحب خود است، سگی که پس از آنکه صاحباش به اجبار او را ترک میکند، همراه سگهای دیگر به شهر هجوم میبرد.
جایزه داوران این بخش هم به فیلم “فورس ماژور” به کارگردانی روبن اوستلوند از سوئد تعلق گرفت و فیلم “نمک زمین” به کارگردانی ویم وندرس و جولیانو ریبریو سالگادو هم توانست جایزه ویژه هیئت داوران بخش نوعی نگاه را از آن خود کند.
کلر برگر و ساموئل تیس، بازیگران فیلم فرانسوی “پارتی گرل” جایزه بهترین بازیگر نقش اول بخش نوعی نگاه را از آن خود کردند و دیوید گالپیلی، بازیگر فیلم “سرزمین چارلی” به کارگردانی رولف دی هیر برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد.
در میان فیلم های برگزیده برای مسابقه، نوعی نگاه و مسابقه فیلم های کوتاه جشنواره امسال کن، هیچ فیلمی از سینمای ایران پذیرفته نشده بود.