امسال سی امین سالگرد انقلاب اسلامی ایران است. به قدرت رسیدن اسلام سیاسی در هسته دولت، موجب تضعیف موقعیت رییس جمهور وقت ایالات متحده، جیمی کارتر شد. ممکن است برای رییس جمهور اوباما نیز رژیم انقلابی ایران همچنان تهدید کننده باشد. از ویژگی های همیشگی دیپلماسی ایران ، می توان ازمشارکت این کشور در تروریسم و تهدیدات لفظی علیه اسراییل نام برد.
ممکن است طی چند سال آینده این ویژگی های مخرب با تولید بمب اتمی توام شود و این امر موجب افزایش قدرت دیپلماتیک رژیم اسلامی در یک منطقه بی ثبات خواهد شد.
اگر هدف ایران برای تولید انرژی هسته ای صرفا برای مصارف غیرنظامی بود، جای هیچ گونه نگرانی نبود. اما هیچ دولت غربی یا آژانس مستقلی بر این باور نیست که برنامه اتمی ایران فقط به منظور تولید برق باشد. تاکید ایران بر دست یابی به چرخه سوخت کامل است که برای مصارف غیرنظامی ضرورتی ندارد. این مساله اندکی نگران کننده است، چراکه دست یابی به چرخه سوخت کامل برای تولید سلاح هسته ای ضروریست.
ایران در مورد فعالیت های هسته ایش در گذشته پنهانکاری کرده است. کارخانه آب سنگین اراک و تاسیسات غنی سازی اورانیوم نطنز به صورت مخفیانه ساخته شده اند و تنها زمانی وجودشان از سوی ایران تایید شد که از طرف گروههای مخالف به آنها اشاره شده بود.
اشتباه است اگر بگوییم ایران توسط جامعه بین المللی مورد تبعیض واقع شده است. در حقیقت، کشورهای دیگر در مورد ایران سخت گیری زیادی از خود نشان نداده اند. حتی دولت بوش نیز پیشنهاد روسیه را که مبنی بر دست یابی ایران به چرخه کامل به شرط غنی سازی در یک کشور دیگر بود را پذیرفت. با این وجود واکنش ایران همواره کارشکنی و مخفی کاری بوده است.
مسیر واضح و مشخصی وجود ندارد تا کشورهای دیگر بتوانند از طریق آن تولید بمب اتم در ایران را پی گیری کنند. مطمئنا اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران درایالات متحده مورد بحث قرار گرفته است - باتوجه به تخریب تجهیزات هسته ای “اوسیراک” در عراق توسط اسراییل در سال 1981 . در عین حال مشکلات لجستیکی فراوان است و احتمال موفقیت اندک. علاوه بر این ، رژیم افراطی مذهبی در ایران یک حکومت استبدادی نیست. در مقایسه با رژیم بعث در عراق ، ایران دارای فضای بازتر و جامعه مدنی است. کشورهای غربی نباید احتمال اعمال فشار بر ایران را از طریق درخواست مستقیم از جامعه عمدتا جوان ایران که دید مثبتی به غرب دارند، از دست بدهد.
دولت جدید ایالات متحده و موانع پیش رو می تواند فرصتی را برای بررسی ماجراجویی های هسته ای ایران فراهم آورد. واقعیت این است که ایران زمانی فعالیتهای هسته ایش را به حالت تعلیق در خواهد آورد که با یک فشار همه جانبه دیپلماتیک مواجه شود. بر خلاف کره شمالی ، ایران خواستار ماندن در پیمان منع گسترش سلاح های هسته ایست. در اکتبر 2003 و در واکنش به جبهه گیری مشترک کشورهای آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایالات متحده، ایران فعالیت های غنی سازی اورانیوم را به حالت تعلیق در آورد و یکسال بعد نیز با یک تعلیق همه جانبه تر موافقت کرد. و اکنون به نظر میرسد ذخیره اورانیوم ایران رو به کاهش است.
مهم این است که ایالات متحده و اتحادیه اروپا با قاطعیت از تولیدکنندگان بخواهند از تهیه اورانیوم برای ایران خودداری کنند. محتمل ترین گزینه برای جامعه جهانی در مواجهه با تولید سلاح هسته ای در ایران این است که وانمود کنند این کشور هیچ فعالیت غیر قانونی انجام نمی دهد . ایران به عنوان یکی از امضا کنندگان پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای ملزم به رعایت این تعهد است ، و در غیر این صورت از سوی کشورهای دیگر منزوی خواهد شد.
منبع: تایمز آنلاین، 16 ژانویه