امین رئوفی‌نژاد
دو روز بعد از هشدار فرمانده سپاه به احتمال حمله نظامی و همزمان با توصیه وزارت اطلاعات به مراکز حساس حکومت، وزارت نفت آشکار کرد که برای سهمیه بندی بنزین در اندازه تولیدات داخلی آماده شده است که با پی آمدهای تحریم واردات بنزین به کشور مقابله کند.
پیش از این وزیر نفت با شعار 48 ساعته بنزین تامین می شود چنین القا کرده بود که تحریم واردات از سوی آمریکاو هم پیمانانش بی اثر خواهد بود اما معاون وی در یک مصاحبه فاش کرد که دولت قصد دارد در صورت تحریم واردات بنزین، در سهمیه‌بندی فعلی تجدیدنظر کند و سهمیه‌ها را به اندازه تولید داخلی پایین بیاورد.
اکبر ترکان، معاون برنامه‌ریزی نفت این خبر را در گفت و گو با سایت خبری آفتاب مطرح کرد که از وی درباره ”طرح ملی” دولت نهم برای تأمین بنزین در شرایط بحرانی و جبران تحریم بنزین “ظرف مدت 48 ساعت” پرسیده بود.
روز یکشنبه غلامحسین نوذری، وزیر نفت در واکنش به احتمال گسترش تحریم‌ها و محدودیت فروش بنزین به ایران، ادعا کرد که بنزین مورد نیاز کشور را 48 ساعته تأمین خواهد کرد. آن هم در حالی که به گفته مسئولان دولتی، بودجه واردات نفت، تنها تا پایان تیر ماه کفاف مصرف داخلی را خواهد داد.
با این حال نوذری دیروز باز هم ادعای خود را تکرار کرد و بدین شکل آن را گسترش داد که: “در حال حاضر هیچ مشکلی برای تامین بنزین نداریم.” وی افزود: “هم‌اکنون بنزین به اندازه کافی در بازار وجود دارد و کشتی‌های زیادی در منطقه خلیج فارس برای فروش بنزین خود در صف ایستاده‌اند.“
اما اکبر ترکان، معاون وزیر نفت، دیروز و تنها چند ساعت پس از انتشار سخنان تکمیلی نوذری فاش کرد که منظور او از “طرح ملی مقابله با تحریم واردات بنزین”، طرحی با عنوان “تنظیم مصرف و برنامه‌ریزی دوباره نظام سهمیه‌بندی” است که “در صورت ایجاد محدودیت برای واردات آن از سوی کشورهای غربی به اجرا درخواهد آمد.“
وی در تشریح این طرح گفت: “اکنون در کشور 45 میلیون لیتر بنزین تولید می‌شود که در شرایط تحریم باید تنها از این میزان استفاده شود. طرحی که وزیر نفت به آن اشاره داشته درواقع همان متکی بودن مصرف بنزین به تولید 45 میلیون لیتر تولید داخلی از راه سهمیه‌بندی دوباره و صرفه‌جویی بیشتر خواهد بود.“
اشاره صریح معاون وزیر نفت به بسنده کردن به سقف معین تولید داخلی در حالی است که نوذری پیش‌تر ادعا کرده بود ابزارهایی برای افزایش تولید داخلی بنزین در اختیار دارد. وی درباره کیفیت این ابزارها و علت استفاده نکردن از آن به جای واردات بنزین در شرایط فعلی سخنی نگفته بود؛ اما ترکان، معاون وی، به صراحت به سقف تولید فعلی بنزین در داخل اشاره کرد و منظور از طرح وزیر نفت و آنچه که آن را “سناریوی احتمالی برای رویارویی با بدترین وضع” ذکر کرد، تغییر و کاهش سهمیه‌ها و تقسیم همین میزان مشخص تولید داخلی بین مصرف‌کنندگان دانست؛ اقدامی که در صورت تحقق، به کاهش سهمیه خودروها منجر خواهد شد.
ترکان در همین مصاحبه و در پاسخ به خبرنگار آفتاب که پرسیده بود: “آیا کاهش مصرف از 65 به 45 میلیون لیتر در مدت 48 ساعت امکان‌پذیر خواهد بود”، گفت: “در ابتدای اجرای طرح سهمیه‌بندی به دلیل ذهنیت ایجاد شده در اذهان در خصوص کمبود بنزین مصرفی آنها، بدون هیچگونه فشاری مصرف داخلی تا سطح 53 میلیون لیتر کاهش یافت. بنابراین در شرایط تحریم با تجدیدنظر در نظام سهمیه بندی و کاهش آن این امکان میسر خواهد شد.“
گفتنی است برخلاف ادعای معاون وزیر نفت، بر اساس آمارهای شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در حال حاضر میزان مصرف روزانه کل کشور از مرز 68 میلیون لیتر فراتر رفته که پنجاه درصد بیشتر از میزان تولید داخلی است.
همچنین این آمارها نشان می‌دهند که در هفته گذشته (هفته اول تیر ماه) مصرف بنزین کل کشور نسبت به هفته قبل از آن 2 میلیون و 200 هزار لیتر افزایش داشته و متوسط مصرف روزانه نیز به 68 میلیون و 51 هزار لیتر رسیده است.