پوشش یک نماینده پارلمان اروپا در سفر به ایران جنجالی شده و مهدی کوچک‌زاده، نماینده تندروی مجلس شورای اسلامی آن را “ریشخند ارزش‌های اسلامی و انسانی” نامیده است. ماریچه اسخاکه، دیپلمات هلندی که پیش از این هم به ایران سفر کرده در دیدار با علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی از لباسی شبیه به مانتو و شلوار استفاده کرده که پوشش رایج زنان ایرانی است اما احتمالا همین مشابهت باعث اعتراضات طیفی از اصولگرایان شده است؛اعتراضاتی که باعث شد اسخاکه در روز دوم حضور هیات پارلمانی اروپا در تهران، لباسی گشاد و پوشیده به تن کند.
شیطنت نبود؛ کوتاهی مسوولان بود
خبرگزاری نسیم، منتسب به سپاه پاسداران در صف مقدم اعتراض رسانه‌ای قرار داشت و با انتشار مطلبی از حضور “دیپلمات ساپورت‌پوش” انتقاد کرد. به نوشته این خبرگزاری “مسئولین وزارت خارجه در طی دو سال گذشته نشان داده‌اند که به هیچ عنوان به دنبال واکنش نسبت به این مساله و اجبار دیپلمات‌های غربی به رعایت اصول فرهنگی و دیپلماتیک ایران نیستند”.
نسیم همچنین پوشش نماینده پارلمان اروپا را “دهن‌کجی و بی‌توجهی کامل به قانون حجاب در ایران” توصیف کرد که حتی “رسما یک لباس غیررسمی و راحتی محسوب می‌شود و به هیچ عنوان جایگاهی در رسوم و آداب دیپلماتیک ندارد”.
این رسانه مخالف دولت با یادآوری وعده حسن روحانی درباره “بازگرداندن عزت و اعتبار به گذرنامه ایرانی” خواستار “تذکر جدی به دیپلمات‌هایی که آداب دیپلماسی را رعایت نمی‌کنند” شده است.
اما پیش از این مهدی کوچک‌زاده، نماینده تهران دست به کار شد و در صفحه اینستاگرام خود نوشت: “آیا برای نحوه حضور میهمانان خارجی در مراسم و ملاقات‌های رسمی با مقامات جمهوری اسلامی ضوابط یا دستورالعمل یا پروتکلی وجود ندارد؟ اگر ندارد به چه دلیل و چگونه آنها موظف می‌شوند روسری به سر کنند؟ و اگر چنین ضوابطی وجود دارد اینقدر ساده‌لوحانه نوشته شده که به صرف به سر کردن روسری هر نوع پوشش دیگر برای بقیه بدن را مسکوت گذاشته؟”
کوچک‌زاده این سیاستمدار هلندی را فردی “بی‌تمدن و بی‌فرهنگ” نامیده که فرق بین لباس ملاقات رسمی با لباس خواب و یا لباس میهمانی شب را نمی‌داند. او به “آیت‌الله‌زاده” بودن علی لاریجانی، رییس مجلس و علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی طعنه زده و پرسیده اگر “با این خانم و با این پوشش که مناسب پارتی و رقص شبانه است” ملاقات نمی‌کردند، امنیت ملی به خطر می‌افتاد؟
اما در مقابل این انتقادات، مشاور امور بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی “حجاب نامناسب” نماینده زن پارلمان اروپایی را ناشی از بی‌اطلاعی او و قصور مسوولان دانسته و توضیح داده: “حجاب نامناسب این نماینده میهمان عامدانه و از سر شیطنت نبود و کوتاهی مسئولان امر در تفهیم موضوع رعایت حجاب کامل در دیدارها باعث شد تا این مسئله اتفاق بیفتد. این نماینده پارلمان اروپایی فکر می‌کرد که رعایت حجاب محدود به داشتن یک روسری برای سر است و اقدام وی را نمی‌توان عمدی دانست چرا که اگر اینگونه بود می توانست به هنگام عکس گرفتن نزدیک رئیس مجلس کشورمان بایستد اما او از دور با رئیس مجلس سلام کرد.”
حسین شیخ الاسلام به دیگر نگرانی اصولگرایان درباره دیدار احتمالی هیات اروپایی با فعالان سیاسی و مدنی مخالف هم پاسخ گفته و اطمینان خاطر داده که “نمایندگان پارلمان اروپایی هیچ درخواستی برای دیدار با عناصر فتنه نداشته و در دیدارهای خود با رئیس مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس هیچ نکته‌ای را در این ارتباط مطرح نکردند. نمایندگان پارلمان اروپایی در صحبت‌هایی که با هم داشتیم عنوان می‌کردند که آمریکا و رژیم صهیونیستی از سفر ما به ایران ناراحت هستند و نمی‌خواستند که ما به ایران سفر کنیم.”
با وجود این توضیحات و با وجود اصلاح لباس خانم نماینده در روز دوم، توجیه بی‌اطلاعی از عرف و شرایط دیپلماتیک چندان مقبول به نظر می‌رسد، چرا که او سال گذشته هم به ایران رفته و پوشش او با پوشش رایج سایر دیپلمات‌های زن در سفر به ایران همسان بود. در شبکه‌های مجازی دو فرضیه درباره این نوع لباس پوشیدن اسخاکه طرح شده است؛ برخی آن را یک حرکت اعتراضی دانسته و بعضی هم معتقدند که خانم نماینده تحت تاثیر دیدن عکس‌هایی از پوشش رایج در ایران تصور کرده که می‌تواند پوشش مشابهی در دیدار با مسوولان ایرانی داشته باشد.
ماریچه اسخاکه پیش از این در مصاحبه با روز از وضعیت حقوق بشر در ایران انتقاد و در سفر قبلی به ایران نیز با نسرین ستوده و جعفر پناهی دیدار کرده بود.
وزیر خارجه استرالیا و دفاع از حجاب
فروردین ماه امسال نیز حجاب یک دیپلمات دیگر در سفر به ایران خبرساز شد. جولی بیشاپ، وزیر امور خارجه استرالیا نخستین مقام عالی‌رتبه استرالیایی بود که پس از یک دهه به تهران آمد. او که از سوی برخی فعالان حقوق زن مورد خطاب قرار گرفته بود با کلاهی بر سر پا به ایران گذاشت اما پس از آن و در دیدارهای رسمی و غیررسمی، شال و مانتو را برگزید.
عکس‌هایی از بیشاپ در هنگام ورود به هتل محل اقامتش در تهران منتشر شده که او را با کلاهی بر سر نشان می‌دهد در حالی که شالی را بر دوش انداخته است. شاید برخی احتمال می‌دادند خانم وزیر در روزهای آینده هم بخواهد خلاف عادت معمول جمهوری اسلامی در پذیرش مقامات زن رفتار کند اما او هم شال بر سر کرد و مانتو پوشید و هم از این کار خود دفاع کرد. یک روزنامه استرالیایی از او پرسید چرا ضمن تن دادن به حجاب اجباری هیچ بحثی با مقامات ایرانی درباره این موضوع نداشته است. جولی بیشاپ در پاسخ توضیح داد که این انتقاد را وارد نمی‌داند چرا که او نمی‌خواهد فرصت سفر مجدد به ایران را از دست بدهد، بنابراین مقررات دیدار با مقامات جمهوری اسلامی را رعایت خواهد کرد. وزیر کار استرالیا هم در گفت‌وگوی دیگری ضمن دفاع از اقدام وزیر امور خارجه، این اقدام را احترام گذاشتن به قوانین میزبان دانست.
بیشاپ در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی دیگر با یک روزنامه استرالیایی، عنوان کرد که خودش هم در زندگی روزمره از انواع پوشش‌ها برای سر استفاده می‌کند و پوشش او در سفر به ایران، موضوع عجیبی نبوده است. این اظهارنظر مورد استقبال بسیار رسانه‌های داخل ایران قرار گرفت و حتی خبرگزاری رسمی دولت آن را به “استقبال” وزیر امور خارجه استرالیا از حجاب تعبیر کرد.
