تحریم های تازه دولت آمریکا بر علیه هشت مقام امنیتی ـ نظامی جمهوری اسلامی با واکنش های مختلفی رو به رو شده است؛فعالین حقوق بشر مانند شیرین عبادی این بیانیه را نقطه عطفی در تاریخ حقوق بشر دانسته و در برابر مقامات جمهوری اسلامی، آن را دخالت در امور داخلی جمهوری اسلامی و حمایت از آنچه “فتنه سبز” می خوانند، معرفی کرده اند.
تحلیل گران مستقل حقوق بشر این بیانیه دولت آمریکا را نقطه عطفی در مسایل حقوق بشری می دانند؛هر چندخبرگزاری فارس، وابسته به نهادهای امنیتی نظامی، در مورد آن از این زاویه خبررسانی کرد: “با وجود گزارش‌های اخیرا منتشرشده در خصوص نقض حقوق بشر در آمریکا، واشنگتن ضمن متهم کردن ایران به نقض حقوق بشر، در اقدامی که حمایت آشکار از جریان فتنه بود، تحریم‌های جدیدی را علیه 8 نفر از مقامات کشورمان به تصویب رسانده است.”
فارس در ادامه گزارشش در این مورد نوشت: “آمریکا در حالی ایران را به نقض حقوق بشر متهم کرده است که پلیس فدرال آمریکا جمعه 24 سپتامبر (دوم مهرماه) ساعت 7 صبح به وقت آمریکا به خانه 5 نفر از فعالان حقوق بشر در مینیاپولیس و 3 نفر در شیکاگو یورش برد و آنان را دستگیر کرد. دولت آمریکا هنوز رسما دستگیری این افراد را اعلام نکرده است، اما منابع موثق اعلام کرده‌اند که جرائمی در ارتباط با تروریسم و همچنین بر هم زدن امنیت ملی آمریکا به آنان نسبت داده شده است. “
متکی : وزیر رفاه برای چه؟
منوچهر متکی، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی هم در واکنش به این بیانیه سخنانی گفته که خبرگزاری ایسنا آن راچنین نوشته است: “آنها با این کارشان اعتراف کردند که بازی‌هایشان در فتنه انتخابات ۸۸ به آخر خط رسیده و نتوانسته‌اند هیچ کاری انجام دهند… زمانی که وزیر کشور که مسئول امنیت داخلی یک کشور است را تحریم کنند، یعنی عملاً اعلام حمایت از ناامنی در آن کشور می کنند. زمانی که پلیس را در بحث تحریم قرار می‌دهند، یعنی از افرادی که امنیت اجتماعی را به مخاطره می‌اندازند حمایت می‌کنند و زمانی که وزیر رفاه را تحریم می‌کنند، یعنی عدم رفاه در جامعه را هدف قرار داده‌اند.”
وزیر مورد اشاره متکی (وزیر رفاه فعلی)، سردار صادق محصولی است، که در زمان انتخابات ریاست جمهوری دهم، پست وزارت کشور و مجری انتخابات را در اختیار داشت؛و البته آقای متکی به این نکته اشاره ای نمی کند.
از سوی دیگر به گزارش واحد مرکزی خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی، مدیرکل آمریکای شمالی وزارت امور خارجه هم به سفیر سوئیس گفته است: “اقدام دولت آمریکا دخالت آشکار در امور داخلی ایران و نقض صریح بند اول بیانیه الجزایر است.”
لطیفه ای برای احمد رادان
در این میان اولین واکنش شخصی به تحریم های اِعلام شده علیه هشت تن از مقامات امنیتی- قضایی جمهوری اسلامی توسط آمریکا (بدلیل نقض حقوق بشر)، از آن احمد رضا رادان، جانشین فرمانده نیروی انتظامی بود که گفت: “این موضوع بیشتر شبیه لطیفه‌ای است که می‌توانم آن را برای دیگران تعریف کنم.”
به گزارش مهر، جانشین فرمانده نیروی انتظامی، که نام وی در میان متهمین کهریزک است و همچنین از فرماندهان نیروهایی است که در جریان اعتراضات مردمی به تقلب در انتخابات، حضوری فعال داشتند، ادامه داد: “برای همه روشن است که رئیس جمهور آمریکا هیچ نقشی در تصمیم گیریها ندارد و یک فرد بی‌اراده است. زمانی که آمریکایی‌ها از درون خود تا این حد بی‌اطلاع هستند نمی‌توان انتظار داشت که اطلاعات درستی در زمینه حمله به عراق ارائه دهند.”
محسنی اژه ای، دادستان کل جمهوری اسلامی که یکی دیگر از اعضای این جمع هشت نفره است، اما در مراسمی که به مناسبت هفته نیروی انتظامی برپا شده بود، بدون اشاره به این تحریم، از سرکوب مردم توسط پلیس حمایت کرد.به گزارش کلمه وی خطاب به ماموران یگان ویژه حاضر در مراسم، گفت: “امروز وقتی به پشت سر خود نگاه می‌کنیم در می‌یابیم که چه توطئه بزرگ و عظیمی را شما جان برکفان یگان ویژه خنثی کرده‌اید و جانفشانی و مدیریت شما در جهت خنثی کردن جریان فتنه افتخار آمیز بوده است.”
به گزارش ایلنا سخنگوی وزارت امورخارجه نیز که این روزهاخبر تقاضای مهاجرت او به کانادا روی سایت هاست، در واکنش به این تحریم‌ها گفت: “این اقدام ثابت می‌کند که آمریکا از قانون شکنی‌ها و ناآرامی‌ها در داخل کشور حمایت کرده است و باعث تهییج و تحریک این گونه اعمال می‌شود”.
وی اضافه کرد: “حرکت اخیر آمریکا این بار بصورت آشکار، بی پرده و گستاخانه صورت گرفته است و هدف مغرضانه آن تاثیرگذاری بر محیط داخلی ایران و ایجاد تفرقه بین مسئولان و مردم کشور است”. مهمانپرست تصریح کرد: “هدف دیگر مقامات آمریکایی منحرف کردن افکار عمومی جهان و مردم آمریکا از سوال منطقی آقای احمدی نژاد درخصوص واقع 11 سپتامبر است؛ که به جای پاسخ مناسب به این سوال، شاهد رفتاری نسنجیده همراه با عصبانیت هستیم.”
اما روزنامه شرق که دیروز تیتر اول خود را به این موضوع اختصاص داده بود، این گمانه را مطرح کرد که این اقدام آمریکایی ها پاسخی به سخنان احمدی نژاد در خصوص یازدهم سپتامبر باشد.این روزنامه نوشت: “این تحریم ها باید تحت نظارت وزارت خزانه داری آمریکا باشد ولی توسط هیلاری کلینتون اعلام شد ووزیر خزانه داری فقط در کنار وی ناظر بود واز سوی دیگر تنها ساعتی پس از اعلام این خبر ری تکیه یکی از مشاورین کلینتون در مصاحبه با نیویورک تایمز از این اقدام دولت آمریکا دفاع واین افراد را متهم کرد.”
این اقدام سمبولیک است اما….
از منظری دیگر سایت دویچه وله در این مورد از قول شیرین عبادی نوشت: “شیرین عبادی در پاسخ به اینکه “تا به‌حال تمام تحریم‌ها متوجه مسأله‌ی اتمی بوده و این اولین بار است که یک تحریم سیاسی علیه ایران به جریان می‌افتد. آیا این را می‌شود یک نقطه عطف به‌حساب آورد؟”، گفته است: “این را می‌شود یک نقطه عطف در تاریخ حقوق بشر در جهان دانست. این مسأله بین‌المللی است و همه کشورها باید نسبت به آن حساس باشند. بله، نقطه‌ی عطف است. نه فقط برای ایران، بلکه در تاریخ حقوق بشر”.
شیرین عبادی با بیان اینکه این اقدام “عملاً جنبه سمبولیک دارد”، خاطرنشان کرد: “امیدواریم که سایر کشورها تأسی کنند و مخصوصاً کشورهای اروپایی و کانادا هم به این تحریم بپیوندند تا افرادی که خودشان را بالاتر از قانون می‌دانند و هیچ قانونی به این‌ها کارگر نیست، متوجه شوند که دنیا به ایران ختم نمی‌شود و تاریخ هم منحصر به امروز نیست. جهان باید برای ناقضان حقوق بشر، چه در ایران چه در هرجای دنیا، تنگ شود.”
وی در پاسخ به اینکه “مقام‌های آمریکایی معتقدند که ناقضان حقوق بشر در ایران فقط به این هشت نفر محدود نمی‌شوند و مشخصاً انگشت گذاشته‌اند روی شخص آقای خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد آیا تحریم این دو نفر به لحاظ حقوقی امکان‌پذیراست؟” نیز گفت: “در سیستم حقوق بشر، دادگاه بین‌المللی یعنی آی سی سی تشکیل شده، که مقرش در لاهه است و می‌تواند علاوه بر اعمال دولت‌ها، افراد حقیقی را هم مورد محاکمه قرار دهد. چنانچه ما شاهد محاکمه‌ی رئیس جمهوری فعلی سودان هستیم. برای اینکه محاکمه‌ای صورت گیرد، دو حالت باید پیش آید: یا کشوری عضو آی سی سی شده باشد که دولت ایران هنوز عضو نشده است، زیرا می‌داند که در آن صورت باید خیلی‌ها را جلوی دادگاه بفرستد. و حالت دوم حالتی است که شورای امنیت رأی می‌دهد که پرونده‌ی کشوری در آی سی سی مطرح شود، مثل حالتی که برای سودان پیش آمده است. در چنین حالتی هر شخصی را در هر مقام و در هر کشوری که باشد، می‌توان پای میز محاکمه کشید… و البته در مورد ایران، مجموعه عوامل و رفتارهای مختلفی نیز، می‌تواند اگر موازنات سیاسی به‌هم خورد، پرونده جمهوری اسلامی را به آی‌سی سی ارسال کند”.
بر اساس همین گزارش مهران براتی، فعال سیاسی و استاد دانشگاه نیز گفته است: “قبل از اینکه اروپا بخواهد وارد این تحریم‌ها شود لازم است که دامنه این تحریم‌ها غیر از ممنوعیت سفر و انسداد دارایی‌ها، دامنه‌های حقوقی نیز پیدا کند.”
وی افزوده: “اقدام آمریکا زمانی معنی پیدا خواهد کرد که در سطح حقوقی برای این افراد غیر از ممنوعیت سفر و مسدود شدن دارایی‌‌شان، عواقب حقوقی داشته باشد. عواقب حقوقی‌اش هم همان اعلام جرم است. چون آمریکا این افراد را در مورد نقض حقوق بشر مسئول می‌داند یعنی به طور مشخص از مقاماتی که در نقض حقوق بشر نقش و دست داشته‌اند، به طور مشخص اسم برده و نامشان را آورده است.”
همزمان کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، ضمن استقبال از این اقدام آمریکا، با تاکید بر اینکه “جهانیان با شناسایی جهانی این افراد و نقش آنان در بحران عمیق حقوق بشر در ایران، اموال مالی آنان را مسدود و از سفرشان به کشورها جلوگیری کنند”، از کانادا، اتحادیه اروپا، امارات متحده عربی، مالزی و تایلند (کشورهایی که احتمال وجود دارایی این مقامات ایرانی در آنجا وجود دارد) مصرانه خواسته است که در این زمینه فورا اقدام کنند.
سخنگوی کمپین، هادی قائمی در این زمینه گفته: “اعضا جامعه جهانی باید بدین وسیله کسانی را که در سرکوب و نقض حقوق مردم ایران نقش دارند هدف قرار دهند. این پیامی صریح به مقامات جمهوری اسلامی است که اگر درون کشور از مصونیت نامحدود در قبال جنایات خود برخوردارند اما در سطح بین المللی جنایات آنان شناسایی شده است و افرادی منفور به شمار می روند.”
اسامی پیشنهادی برای تحریم های جهانی
گفتنی است خرداد امسال، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران با انتشار گزارشی تحت عنوان “مردان خشونت: مجریان و مروجان سرکوب بعد از انتخابات” پانزده نفر از مقامات جمهوری اسلامی را با جزییات نقش آنان نام برده و خواستار تحریم های مالی و ممنوعیت سفر آنان شده بود. کمپین همچنین خواستار قرار گرفتن مقامات زیر درلیست سیاه در سطح بین المللی شده است:
اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده کل نیروی انتظامی
ابوالقاسم صلواتی، قاضی شعبه ۱۵ دادکاه انقلاب تهران
سید حسن فیروزآبادی، رییس ستاد کل نیروهای مسلح
محمد مقیسه، قاضی شعبه ۲۸ دادکاه انقلاب تهران
احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان
محمد تقی مصباح یزدی، عضو مجلس خبرگان
یدالله جوانی، رییس اداره سیاسی سپاه پاسداران
روح الله حسینیان، نماینده مجلس
علی سعیدی، نماینده رهبر درسپاه پاسداران
حسین شریعتمداری، مدیرمسوول روزنامه کیهان
عزت الله ضرغامی، رییس صدا و سیما
محمد رضا نقدی، فرمانده بسیج
