چند روز پس از انتشار خبر نامه‌نگاری میان باراک اوباما و حسن روحانی٬ رییس‌جمهور آمریکا از تمایل رییس دولت یازدهم برای گفت‌وگو با ایالات متحده استقبال کرده و هم‌زمان سخنگوی کاخ سفید هم خبر از ارسال نامه‌ای به ایران٬ پیرامون راه‌حل درگیری بر سر برنامه هسته‌ای ایران داده است.
این در حالی است که اصول‌گرایان٬ از مخالفان آغاز چنین گفت‌وگوهایی هستند و معتقدند با توجه به مواضع آمریکا٬ این اتفاق نباید رخ دهد.
باراک اوباما٬ رییس‌جمهور ایالات متحده٬ در گفت‌وگویی٬ با اشاره به تمایل حسن روحانی برای گفت‌وگو با آمریکا٬ از آن استقبال کرده و گفته است که کشورش باید این رویکرد را هم امتحان کند. وی اضافه کرده که “این رویکرد رئیس‌جمهوری ایران، پیش از این سابقه نداشته است”.
اوباما چند روز پیش٬ بدون اشاره به جزییات٬ خبر از آن داده بود که نامه‌هایی میان وی و حسن روحانی رد و بدل شده است. مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه٬ با تایید این موضوع گفته بود که نامه اوباما، مربوط به تبریک انتخاب آقای روحانی به عنوان رئیس‌جمهور بوده و حسن روحانی هم در پاسخ “ضمن تشکر، نکاتی را در حوزه های مختلف مورد نظر” مطرح کرده است.
اما سخنگوی کاخ سفید گفته است که باراک اوباما در نامه به حسن روحانی٬ گفته بود که “آمریکا آماده است تا منازعه هسته‌ایش با ایران را خاتمه دهد مشروط به اینکه ایران نشان دهد به دنبال ساخت سلاح اتمی نیست” و “نامه همچنین حامل این پیام بود که ایران باید فورا به مسائل مطرح (در برنامه هسته‌ایش) پاسخ دهد، چون همان‌طور که گفته‌ایم، دریچه فرصت حل و فصل دیپلماتیک آن باز است ولی این دریچه برای همیشه باز نخواهد بود”.
بحث پیرامون احتمال مذاکره میان ایران و آمریکا در حالی مطرح می‌شود که حسن روحانی به همراه جمعی از اعضای هیات دولت٬ برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به آمریکا سفر خواهد کرد. محمدجواد ظریف٬ وزیر امورخارجه٬ که زودتر از روحانی به آمریکا رفته است٬ پیش از این گفته بود که در جریان این سفر با مقام‌های برخی از کشورها از اعضای گروه ۱+۵ دیدار خواهد کرد.
پیش از این مرضیه افخم٬ پیرامون حضور روحانی در این مذاکرات٬ گفته بود: “چنانچه در چارچوب این گروه روند کار به سمتی پیش برود که لزوم این کار به وجود آید، در این چارچوب ملاقات انجام می‌گیرد”.
با این حال اصول‌گرایان٬ مخالف چنین مذاکراتی هستند. صادق لاریجانی٬ رییس قوه‌قضاییه٬ در همین زمینه چنین اظهارنظر کرده: “همانگونه که مقام معظم رهبری در جمع فرماندهان سپاه اشاره داشتند دولتمردان و سیاستمداران کشورمان باید به شخصیت و رفتار و منش واقعی آمریکا توجه داشته باشند. مذاکره باید در چارچوب شناخت جامع و کامل طرف مقابل باشد و حیله‌ها و تزویرهای آمریکا را نباید فراموش کنیم و نباید یادمان برود که در جریان فتنه آنان چگونه از این جریان حمایت کردند و در پس دست‌های مخملی‌خود با چنگال‌هایی چدنی و فولادی در صدد مقابله با ملت بزرگ ایران برآمدند”.
پیش تر، علاءالدین بروجردی٬ رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس٬ امکان ملاقات میان حسن روحانی و باراک اوباما در حاشیه نشست سازمان ملل را منتفی دانسته بود.
پیش از این و پس از سفر سلطان قابوس٬ پادشاه عمان٬ به تهران٬ برخی رسانه‌ها مدعی شده بودند که وی واسطه آمریکا بوده است. پس از سفر وی نیز محمدجواد ظریف تلویحا تایید کرده بود پادشاه عمان حامل پیامی از سوی آمریکا برای جمهوری‌اسلامی بوده است.
محمدجواد ظریف٬ در پاسخ به سئوالی پیرامون اینکه ایا سلطان قابوس حامل پیامی از سوی آمریکا برای ایران بوده یا خیر٬ گفته بود: “آمریکا یکی از موضوعاتی است که وقتی دوستان ما به ایران سفر می‌کنند در مورد آن صحبت می‌کنند… آنها بعضا صحبت‌هایی با مقامات آمریکایی داشته‌اند و در این زمینه صحبت‌هایی مطرح می‌شود”.
ظریف بعدها نیز گفته بود که “بخش‌هایی از دیپلماسی ممکن است پنهان باشد و لذا نیازی نیست که در مورد ابعاد پنهان بنده اظهار نظری بکنم، نفیاً و اثباتاً، چون در غیر این صورت ما همه دیپلماسی را می‌توانستیم در رسانه انجام بدهیم. ممکن است پیام‌هایی به صورت شفاهی و یا غیر از آن، از انحای مختلف برای آقای رئیس جمهور ارسال شده باشد. پیام‌های دیگری که احتمالا در ملاقات‌ها و برداشت‌هایی که از دیدگاه‌های طرف آمریکایی در ملاقات‌ها برای ما مطرح شده، به صورت مناسب در همان ملاقات‌ها پاسخ داده شده است”.
روزنامه اصول‌گرای جمهوری‌اسلامی هم پیش از سفر پادشاه عمان به ایران٬ نوشته بود که وی به قصد میانجی‌گری میان ایران و آمریکا٬ به عنوان اولین مهمان خارجی دولت روحانی٬ به ایران سفر کرده است.
از سوی دیگر روزنامه کیهان - که مدیرمسوول آن توسط رهبر جمهوری‌اسلامی انتخاب می‌شود - درباره امکان مذاکره با آمریکا نوشته بود: “آیا اختلاف موجود روبنایی و حل‌شدنی است یا آنها با اصل موجودیت ما مشکل دارند؟ به نحو دیگری هم می‌شود سؤال را مطرح کرد و آن این که آیا آمریکایی‌ها مثلا با شخص رئیس جمهور منتخب قبلی ملت ایران مشکل داشتند و با منتخب جدید دشمنی نمی‌ورزند؟ یعنی مسئله‌ای شخصی در میان بود و در این دو ماهی که دکتر روحانی به جای دکتر احمدی‌نژاد انتخاب شده، دولت و مجلس آمریکا پالس‌های ویژه‌ای- نظیر اعمال تحریم‌های خصمانه جدید از سوی دولت و تصویب تحریم‌های تازه از سوی مجلس نمایندگان!- ارسال نکرده‌اند که چشم بر واقعیت‌ها می‌بندیم؟”.
