با گذشت بیش از دو ماه از آغاز اعتراضات داخلی در سوریه، همچنان نام جمهوری اسلامی به عنوان یکی از یاران خارجی دولت بشار اسد، در سرکوب سوریهای معترض شنیده میشود. روز جمعه روزنامه “واشنگتن پست” از فرستادن مشاوران و مربیانی از سوی سپاه پاسداران برای کمک به سرکوب معترضان در سوریه خبر داد. واشنگتن پست نوشت حکومت ایران به جز اعزام این نیروها “تجهیزات پیشرفتهای را نیز در اختیار حکومت سوریه گذاشته که به ردیابی مخالفان در شبکههای اجتماعی کمک میکند.” مقامات جمهوری اسلامی این اتهامات را رد کرده هر چنداز معترضان در سوریه با عنوان “بخش کوچکی از مردم” یاد کرده اند.
روزنامه آمریکایی واشنگتن پست این خبر را به نقل از دو مقام آمریکایی و یک دیپلمات از یکی از کشورهای همپیمان با آمریکا نقل کرده است. گفته میشود این افراد “به خاطر حساس بودن اطلاعات” نخواستند نامشان فاش شود.
اظهارات مطرح شده در این گزارش تا آخرین ساعات روز شنبه ۷ خردادماه واکنشی از سوی مقامات جمهوری اسلامی در پی نداشت. ضمن اینکه به نوشته واشنگتن پست، درخواستهای خبرنگاران از سفارت سوریه و دفتر حفظ منافع ایران در واشنگتن در رابطه با این گزارش بدون پاسخ مانده است.
نام جمهوری اسلامی به عنوان اصلیترین متحد دولت سوریه در سرکوب اعتراضهای داخلی از شروع این اعتراضات بر سر زبانها افتاد و بر روی شبکههایی چون یوتیوب قرار گرفت؛ ویدئوهایی که نشان میداد ارتش و پلیس سوریه از سلاحهای ساخت ایران چون گاز اشک آور استفاده میکنند. علاوه بر این در اواسط فروردین گذشته، مخالفان دولت اسد با انتشار گزارشهایی در سایتهای اینترنتی و شبکههای اجتماعی از دستگیری نیروهای سپاه قدس ـ شاخه برون مرزی سپاه ـ در جریان سرکوب معترضان سوری خبر دادند.
این ادعاها از سوی مقامات جمهوری اسلامی “مردود و سیاسی” خوانده شده است. جمهوری اسلامی که از نزدیکترین همپیمانان سوریه در منطقه محسوب میشود در طول ۷۵ روزی که از شروع اعتراضات خونین مردم سوریه میگذرد،اعتراضات مردمی را ناشی از تحریکات کشورهای غربی دانسته است.
سه هفته پس از شروع اعتراضات سوریه، سفیر جمهوری اسلامی در این کشور حوادث جاری در سوریه را ساخته و پرداخته دشمن و نسخه دوم فتنه سال ۱۳۸۸ ایران دانست.
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز ماه گذشته در واکنش به اظهارات اوباما، از معترضان در سوریه با عنوان “بخش کوچکی از مردم” یاد کرد و گفت: “آمریکاییها و برخی کشورهای حامی رژیم صهیونیستی به دنبال این هستند که در بعضی از کشورها خواستههای بخش کوچکی از مردم را به عنوان خواستههای اکثریت جامعه جلوه بدهند و آن را به همه مردم تحمیل کنند که ما این دخالت آمریکا را محکوم میکنیم.”
تمام اظهارنظرها در رابطه با کمک جمهوری اسلامی به سرکوب معترضان سوری یک متهم واحد دارد: سپاه پاسداران. تقریبا در تمام قطعنامهها و تحریمهای بین المللی علیه جمهوری اسلامی ایران نام این نهاد یا یکی از فرماندهان ارشد آن ذکر شده است. وزارت خزانه داری آمریکا در ۲۸ اردیبهشت ماه دو فرمانده سپاه شامل قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه و محسن چیذری، یکی دیگر از فرماندهان عالیرتبه سپاه قدس را مشمول تحریمهای خود کرد. این تحریم به دنبال آنچه دولت آمریکا “به کار بستن تاکتیکهای ایران در سرکوب معترضان” سوری میخواند وضع شد.
سه روز بعد و در واکنش به این تصمیم وزارت خزانه داری ایالات متحده، محمدرضا نقدی، فرمانده بسیج مستضعفان سپاه پاسداران گفت: “این یک ادعای خندهدار است، چرا که نه سوریه نیاز به چنین چیزی دارد و نه ایران بنای چنین کاری را. کارهایی که توسط غربیها انجام میگیرد به شدت سرپوش گذاشته میشود، ولی در عوض اعمالی را که دیگران حتی انجام نمیدهند، به دروغ به آنها نسبت داده میشود.”
وزارت امور خارجه سوریه نیز در دو نوبت طی دو ماه و نیم گذشته، اتهام ارسال سلاح، تجهیزات و نیرو از سوی ایران را رد کرده و آن را بی پایه و اساس خوانده است.
تا کنون در جریان ناآرامیهای سوریه بیش از هزار نفر کشته و نزدیک به ده هزار نفر دستگیر شدهاند. در آخرین دور این ناآرامیها اعلام شده که روز جمعه گذشته، هفت تن دیگر نیز توسط نیروهای نظامی سوری کشته شدهاند.
در این شرایط اگر چه مقامات و رسانههای داخلی مانند هفتههای پیش به حمایت بی پرده از اقدامات بشار اسد در قبال معترضان سوری نمیپردازند، ولی همچنان در مورد کشتار و سرکوب مردم این کشور سکوت اختیار کردهاند. تا همین دو هفته پیش در خبرگزاریهایی چون فارس و مهر به طور متوسط در هر روز ۱۵ درصد کل اخبار، مربوط به سوریه و تحولات این کشور بود. خبرگزاریهای ایران با تیترهایی چون “سوریه مرحله خطر را پشت سر گذاشت”، “کاهش چشمگیر تعداد معترضان در تجمعات مردمی سوریه”، “توطئهها در مورد سوریه محکوم به شکست است” و “آنچه بر سر سوریه آمده است، جنگ رسانهای آمریکاست” تحولات سوریه را پوشش میدادند. این در حالی است که اشارهها به کشته شدن شهروند سوری توسط حکومت این کشور تنها از یک هفته قبل، جای خود را در بین اخبار رسانههای ایران باز کرده است؛ یعنی زمانی که تعداد کشتهها مرز یک هزار نفر را پشت سر گذاشته بود.
تا کنون به جز موارد بسیار محدودی، هیچ یک از مقامات جمهوری اسلامی رسما دولت سوریه را به پایان دادن به درگیریهای خشونت بار این کشور دعوت نکردهاند.