حسن روحانی، در آغاز سفر دو روزه خود به قم ابتدا در جمع گروهی از مردم شهر قم سخنرانی و ابراز امیدواری کرد که با پایان مذاکرات، تحریمها نیز برداشته شود. او گفت: “طرف مذاکره ما بداند، پایان این مذاکرات و نتیجه توافق، باید برداشتن همه تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی باشد. ما از روز اول در این دولت در سازمان ملل اعلام کردیم که تحریم ضد حقوق بشر است و روز گذشته در ژنو در کمیسیون حقوق بشر این جمله مورد تاکید قرار گرفت که تحریم ضد حقوق بشر است. بنابراین ما در دنیا منزوی نیستیم، بلکه دیگران منزوی هستند. ما در مذاکرات نه تحمیلی را میپذیریم، نه تحقیری را قبول میکنیم و نه ادامه تحریمی را خواهیم پذیرفت.”
او در بخش دیگری از سخنان خود گفت: “در حوزه علمیه قم، هرگز عقل مطرود نبود و هرگز علوم عقلانی در کنار علوم نقلی در انزوا قرار نداشت، ما باید بدانیم که این حوزه، نهاد مستقلی بوده است و نهادی مستقل باقی خواهد ماند. این حوزه بزرگ و مستقل هرگز زیر پرچم سیاست، حزب و جناحی نرفته است و نخواهد رفت.”
او اضافه کرد: “ما به حوزه علمیه قم، مراجع و بزرگان نیاز داریم، چرا که دولت به نظریهپردازیهای دینی و فقهی همپای دانشگاه و دانشگاهیان احتیاج دارد.”
حسن روحانی پس از آن در جمع گروهی از روحانیون حاضر شد و ضمن سخنانی تاکید کرد: “امروز می بینید که چگونه برخی ها تلاش دارند تا اسلام را وارونه معرفی کنند و به نام اسلام دست به چه جنایاتی که نمی زنند و در این فضا ،. معرفی اسلام اعتدال و رحمانی از ایران به جهان بسیار مهم است.”
به گزارش خبرگزاری ایسنا، او سپس با اشاره به مساله “امر به معروف و نهی از منکر” گفت: “محبت و برادری و توسعه کشور ، اشتغال جوانان ، محیط زیست و نجات کشور از آلودگی هوا و پرداخت مالیات نیز بخشهایی از معروف هستند همانطور که قاچاق و زیرپاگذاشتن حقوق مردم از منکرات است. ما باید آمر به معروف و ناهی از منکرات به معنای وسیع کلمه باشیم و از هزاران مصداق نباید فقط به دو مورد چسبید هر چند که آن دو مورد هم مهم است.”
خبرگزاری ایلنا هم بخش دیگری از سخنان او را منتشر کرد که گفته است: “ انتظار نداریم حوزه علمیه در هر مسئلهای از دولت حمایت کند…. اگر حوزههای علیمه استقلال خویش را از دست دهند دیگر نمیتوانند انتظار مردم و جامعه را برآورده کنند.”
حسن روحانی در اولین روز سفر خود، بخشی از دیدارهایش با مراجع مذهبی را نیز انجام داد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، آیتالله صافی گلپایگانی در دیدار با حسن روحانی گفت: “توجه دولت به مردم و رفع مشکلات اقتصادی آنها که از گذشته بوده است به ویژه فقرا و ضعفا باید ادامه یابد و برنامههای مفید دولت در این جهت باید شتاب بیشتری بگیرد. اقدام دولت در زمینه سلامت و درمان مردم بسیار ارزشمند و شایسته تقدیر است.”
او همچنین اضافه کرد: “توجه به سیاست خارجی حائز اهمیت است و نباید فقط یک یا چند کشور موضوع سیاست خارجی ما باشد. بلکه باید به رابطه سازنده با دیگر کشورها توجه شود.”
همزمان با این اخبار، خبرگزاری نسیم، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی نوشت: “حسن روحانی با اعضای مجمع غیر قانونی محققین و مدرسین قم دیدار کرد” این خبرگزاری اضافه کرد: “رئیس جمهور پس از حضور در مراسم افتتاح آزادراه قم-گرمسار با اعضای این تشکل غیر قانونی دیدار کرد. کمیسیون ماده ۱۰ احزاب در سال ۸۹ پس از بررسی پرونده این تشکل فعالیت آن را غیر قانونی اعلام کرد.”
حساسیتهای سفر روحانی به قم، از هفتهها پیش مشخص بود. تلاش راستگرایان مخالف دولت آن است که سفر دولت به قم را به سفری ناکام تبدیل کنند.
روزنامه دولتی ایران، دیروز قبل از سفر در گزارشی تاکید کرد: “پیش از ورود رئیس جمهوری به قم ؛ دو عضو دولت نیز به این شهر رفتند. ابتدا حسامالدین آشنا، مشاور فرهنگی و سپس محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهوری، رهسپار قم شدند و با مراجع تقلید، علما و طلاب، گفتوگو کردند. فضای این دیدار؛ بازتاب دهنده حمایت مراجع و علما از هدف گذاریهای کلان و عملکرد دولت بود. علما و مراجع؛ کارنامه دولت در حوزههای اقتصاد، فرهنگ، دیپلماسی و… را مورد حمایت قرار دادند و رهنمودها و توصیههای خود را به قوه مجریه بیان کردند.”
روزنامه شرق نیز در گزارشی با عنوان “روحانی بهدنبال همراهی روحانیون” درباره سفر دولت به قم نوشته بود: “سفری که بسیاری از کارشناسان اثرات این سفر را در سطح ملی ارزیابی کردهاند و نتایج آن را در ادامه مسیر دولت مهم میدانند. به این معنی که دولت برای برداشتن موانع پیشرو در عرصه سیاستخارجی و داخلی و رفع برخی سوءتفاهمها در حوزه سیاستهای فرهنگیاش راهی این شهر شده است. عملکرد کابینه یازدهم گویای این مطلب است که روحانی به همراهی علما در رفع مشکلات کشور چشم امید دارد. چراکه از زمان رویکارآمدن دولت بهطور متوسط هرماه یکی از اعضای کابینه به قم سفر کرده است و تلاش شده تا فاصله بهوجودآمده میان دولت با علما را کاهش دهند.”
روز دوم سفر روحانی به قم، و تعداد دیدارهای او با مراجع مذهبی این شهر، می تواند معیاری برای میزان موفقیت این سفر باشد. به همین دلیل است که گروهی از راستگرایان امیدوارند برخی مراجع مذهبی حاضر به دیدار با حسن روحانی نشوند.
حتی اخباری از تلاش برای اخلال در مراسم استقبال از روحانی در قم نیز منتشر شده است. از جمله خبرگزاری ایلنا نوشته است: “حسن روحانی صبح امروز با قطار تهران ـ قم به این شهر آمد و از همان ایستگاه راه آهن تا میدان مطهری و از میدان مطهری تا سهراه بازار و از سهراه بازار تا حرم حضرت معصومه مورد استقبال گرم مردم قم قرار گرفت. در این میان برخی از افراد تندرو و افراطی با در دست گرفتن دست نوشتههایی سعی در اخلال در استقبال از رئیس جمهور داشتند که با واکنش مردم و شعارهای حمایت آمیز آنها از دولت تدبیر و امید مواجه میشدند.”
روحانی چند ماه پیش نیز قصد سفر به قم را داشت، اما به دلایلی که بصورت رسمی اعلام نشد، این سفر به تعویق افتاد.