در حالی که طی روزهای گذشته بحث‌هایی درباره امکان ملاقات “غیرمنتظره” حسن روحانی و باراک اوباما در نیویورک به وجود آمده بود، رییس جمهوری ایران این گمانه‌زنی را رد کرد و گفت که امکان ملاقات در شرایط فعلی منتفی است.
رییس دولت یازدهم در دیدار با مدیران رسانه‌های آمریکایی، درباره امکان ملاقات میان خود و باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا، در جریان برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد، گفت: “هر زمان بنا باشد در سطح روسای جمهوری ایران و آمریکا دیدار انجام گیرد، باید مقدمات لازم فراهم شود که گاه تهیه این مقدمات از هفته ها قبل آغاز می‌شود؛ لذا این دیدار در شرایط کنونی منتفی است”.
این سخنان روحانی پس از آن مطرح می‌شود که در روزهای گذشته بحث‌های مختلفی درباره امکان ملاقات میان روسای جمهور ایران و آمریکا وجود داشت. حتی در ایران نیز برخی چهره‌های سیاسی - نظیر صادق زیباکلام - روحانی را تشویق کردند که تنش‌زدایی با آمریکا را در پیش بگیرد.
با این حال به نظر می‌رسد که سخنان روز گذشته روحانی، پایان‌دهنده‌ی بحث‌ها درباره امکان ملاقات میان این دو باشد. رییس دولت یازدهم در توضیح سخنان سال گذشته خود با اوباما، گفت: “در این گفتوگو سرفصل‌هایی از همکاری‌ها مطرح شد اما به این نتیجه رسیدیم که اگر موضوع هسته‌ای ایران حل شود راه برای همکاری‌های دو کشور بیشتر باز می‌شود”.
روحانی سال گذشته، پس از سخن‌رانی در مجمع عمومی سازمان ملل در زمان بازگشت به ایران، گفت‌وگویی تلفنی با باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا داشت. اقدامی که پس از روی کار آمدن جمهوری‌اسلامی، بی‌سابقه بوده. آن زمان روحانی البته مهمانی ناهار دبیرکل سازمان ملل را رد کرده بود. ضیافتی که گمان می‌رفت در آن روحانی و اوباما با یک‌دیگر روبه‌رو شده و مجبور به سخن گفتن شوند.
پس از بازگشت روحانی، آیت‌الله خامنه‌ای، از تماس تلفنی او با اوباما انتقاد کرده و گفته بود که برخی از آن‌چه در نیویورک انجام شد، با رضایت وی همراه نبوده.
با این وجود زمزمه‌های امکان ملاقات میان روحانی و اوباما، با واکنش اصول‌گرایان روبه‌رو شد. به خصوص آن‌که محمدجواد ظریف هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفته بود که “ما با دولت آمریکا معامله می کنیم” و “اگر باراک اوبامابه ما وعده ای بدهد، قول او را می‌پذیریم و آن را محترم می‌شماریم”.
هم‌زمان حمید ابوطالبی، معاون سیاسی نهاد ریاست‌جمهوری نیز در صفحه توییتر خود، با اشاره به “دل‌واپسان” و موضع‌گیری آن‌ها درباره سفر روحانی به نیویورک نوشت: “حدس و گمان‌ها شروع شد، نامه‌نگاری‌ها وسخن‌رانی‌ها و پیش‌بینی‌ها آغاز گشت، که مبادا ایشان با اوباما روبه‌رو شود”.
رجانیوز، وب‌سایت نزدیک به جبهه پایداری، در این‌باره نوشت: “شاید رفتار واقع بینانه تر این باشد که آقای ابوطالبی که در سایه سیاست های به اصطلاح تعاملی دولت یازدهم با آمریکا، نامش همچنان در لیست سیاه این کشور وجود دارد و حتی اجازه ورود به خاک آمریکا را هم دریافت نکرده، چشم بر واقعیات گشوده و ضمن فهم اثرات دیپلماسی دولت یازدهم در پایین آوردن عزت ایرانیان و گستاخ تر کردن آمریکا، از هم اکنون به بهانه دیدار احتمالی اوباما و روحانی اینقدر ناشیانه از خود ذوق زدگی نشان ندهد چرا که دیدار احتمالی روحانی با اوباما نه تنها مشکلی از مشکلات کشور را دوا نخواهد کرد، بلکه اگر در سایه گفتگوی تلفنی سال گذشته، چند ماه بعد ابوطالبی نامش به عنوان یک تروریست! مطرح شد و اجازه ورود به خاک آمریکا را پیدا نکرد، در صورت دیدار روسای جمهور دو کشور در سال جاری، روند «جری» شدن دشمن سرعت خواهد گرفت و اتفاقات ناخوشایند دیگری رخ خواهد داد که بیش از هر چیز هزینه آن را باید از آبرو، عزت و اقتدار مردم ایران پرداخت کرد”.
این وب‌سایت همچنین به بخشی از سخنان ابوطالبی اشاره کرده که گفته مذاکرات میان ایران و آمریکا از پیش از دولت یازدهم نیز وجود داشته و در این دولت تنها علنی شده است. رجانیوز سخنان ابوطالبی را نقض‌کننده سخنان ایت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، توصیف کرد.
رهبر جمهوری‌اسلامی درباره رابطه میان ایران و آمریکا گفته بود: “در گذشته میان مسوولان ما و مسوولان امریکا هیچ ارتباطی نبود اما در یک سال اخیر بخاطر مسایل حساس هسته ای و تجربه‌ای که مطرح شد انجام بشود، بنا شد مسوولان تا سطح وزارت خارجه تماس‌ها، نشست‌ها و مذاکراتی داشته باشند”.
سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی درباره عدم ارتباط با آمریکا در حالی بیان شده بود که پیش از این برخی مسوولان جمهوری‌اسلامی و همچنین یک سایت نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بودند که ایران و آمریکا پیش از روی کار آمدن دولت روحانی، نشست‌های محرمانه‌ای با یک‌دیگر داشته‌اند.
علی‌اکبر صالحی، وزیر امورخارجه دولت احمدی‌نژاد، در گفت‌وگویی با شبکه العالم، گفته بود که برخی از مسوولان دولت احمدی‌نژاد معتقد بودند که باید با آمریکا به شکل مستقیم و دوجانبه مذاکره شود.
به گفته صالحی پس از آن، وی به عنوان وزیر امورخارجه با رهبر جمهوری اسلامی در این باره گفتوگو کرده و رهبر جمهوری‌اسلامی به او گفته که “به آمریکایی‌ها نمی‌شود اعتماد کرد… آن‌ها عهدشکنی می‌کنند، نقض پیمان می‌کنند و قابل اعتماد نیستند و حسن نیت ندارند”.
صالحی گفته بود که ایت‌الله خامنه‌ای در نهایت به او گفته بود: “اشکالی ندارد، بروید و این کار [مذاکره با آمریکا] را انجام دهید، اما بدانید که این اتمام حجت خواهد بود. ما بهانه را از آن‌ها خواهیم گرفت و به مردم خودمان اعلام خواهیم کرد که از هر فرصتی برای حل و فصل مسالمت‌آمیز این موضوع در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت استفاده می‌کنیم و بهانه را از آن‌ها خواهیم گرفت که آن‌ها با افکار عمومی بازی نکنند”.
همان زمان سایت ایران هسته‌ای، نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته بود که برای مذاکره میان جمهوری‌اسلامی و آمریکا چهار شرط از سوی آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شده بود، عدم حضور وزیر امورخارجه در مذاکرات و همچنین نتایج ملموس در کوتاه‌مدت، از جمله شرط‌های آیت‌الله خامنه‌ای بوده است.
این وب‌سایت همچنین نوشته بود که سیاست‌گذاری درباره این مذاکرات از سوی یک “کمیته سه نفره شامل سه تن از مسوولان ارشد دولت” انجام می‌شده، اما “محمود احمدی‌نژاد نقش چندانی در آن نداشته است”. مسوولیت این مذاکرات نیز “با یکی از معاونان کارکشته وزارت خارجه” بوده است. از سوی آمریکا، جیک سالیوان مشاور جو بایدن و بیل برنز قائم‌مقام وزارت خارجه در این مذاکرات شرکت داشته‌اند.
ایران هسته‌ای نوشته بود: “تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری، سه دور مذاکره در مسقط برگزار شد… آمریکایی‌ها در همان مذاکرات رسما غنی‌سازی ایران را پذیرفتند. موضوع پذیرش غنی‌سازی توسط آمریکا در نامه‌ای مکتوب به ایران اعلام شد”.
