امین رئوفی‌نژاد
با آنکه سال قبل در چنین روزهایی وزیر نفت دولت احمدی نژاد وعده داده بود که تا سه سال دیگر در تولید بنزین خودکفا خواهیم شد، دیروز معاون وزیر نفت از ارائه لایحه 6 تا 5⁄7 میلیارد دلاری متمم بودجه برای واردات بنزین و گازوئیل خبر داد. همزمان ستاد دولتی مدیریت حمل و نقل (تبصره 13 سابق) نیز تنها یک هفته پس از اعلام سهمیه‌های جدید خودروها، از تغییر سهمیه‌ها خبر داده است. با این تغییرات، سهمیه بنزین مسافربرهای شخصی گازسوز به نصف می رسد.
دولت در حالی تصمیم به ارائه متمم بودجه به مجلس گرفته که در قانون بودجه سال 87 رقمی بالغ بر سه و نیم میلیارد دلار برای واردات بنزین تعیین شده و در اختیار دولت قرار گرفته است. با این حال و به‌رغم ادعاهای قبلی در خصوص کاهش مصرف بنزین، دولت نهم این بار افزایش قیمت جهانی بنزین را بهانه کرده تا مدیریت ضعیف مصرف بنزین را با واردات مضاعف جبران کند.
جالب اینجاست که دولت خواستار افزایش بودجه واردات بنزین و گازوئیل به بیش از 3 برابر مبلغ مصوب در بودجه سال جاری شده است. این در حالی است که قیمت کنونی بنزین در بازارهای جهانی نسبت به بهمن ماه 86 (پیش از تصویب لایحه بودجه در مجلس) حدود 50 درصد افزایش داشته و از بیش از 800 دلار (بین 803 تا 840 در بازارهای مختلف) در هر تن در بهمن 86 ، به حدود 1200 دلار در هر تن در خرداد ماه سال جاری رسیده است.
اما بر اساس گفته معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی نفت، اکنون دولت احمدی نژاد خواستار افزایش 200 درصدی بودجه واردات بنزین در سال جاری شده و معاون امور بین‌الملل وزیر نفت نیز اعلام کرده که بودجه اختصاص یافته در قانون بودجه سال 1387 برای واردات بنزین، تا پایان تیر ماه به اتمام خواهد رسید! مقامات دولت نهم به این مقدار هم بسنده نکرده و افزوده‌اند که در صورت تغییر قیمت‌های جهانی، نیاز به بودجه برای واردات بنزین از این هم بیشتر خواهد شد.
کاهش سهمیه مسافرکش‌ها
اگرچه مقامات دولتی از پایان یافتن بودجه واردات بنزین تا یک ماه آینده سخن گفته و خواستار تصویب متمم بودجه و سه برابر شدن واردات بنزین کشور شده‌اند، اما رئیس اتحادیه جایگاه‌داران عرضه بنزین در مصاحبه‌ای تاکید کرده است که با وجود افزایش تقاضا برای سوخت‌گیری در آستانه اعمال سهمیه‌بندی‌های جدید (از اول تیر ماه) بنزین کافی برای عرضه در جایگاه‌ها وجود دارد و هیچ کمبودی از این لحاظ در کشور وجود ندارد.
با این حال ستاد دولتی مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت (تغییر نام یافته‌ی ستاد تبصره 13) در اقدامی بی‌سابقه اعلام کرد که تغییراتی در سهمیه‌های اعلام شده برای خودروها ایجاد شده است. این تغییرات در حالی اعلام می‌شود که تنها یک هفته از انتشار اطلاعیه قبلی این ستاد در خصوص تغییر سهمیه خودروهای عمومی و شخصی می‌گذرد.
مهمترین بخش از تغییرات اخیر سهمیه‌ها که از سوی قائم‌مقام ستاد مذکور اعلام شد، کاهش سهمیه بنزین خودروهای مسافربر شخصی دوگانه‌سوز از 400 لیتر در ماه به 200 لیتر در ماه است؛ یعنی کاهش به نصف! تصمیم‌گیری درباره تغییر در سهمیه مسافربران شخصی، در جلسه روز شنبه ستاد مدیریت حمل و نقل انجام شد و به نظر می‌رسد با اعمال این تغییر، بسیاری از صاحبان خودروهای مسافربر دوگانه‌سوز برای گذران زندگی در شرایط دشوارتری نسبت به گذشته قرار گیرند.
در قبال این کاهش غیرمنتظره، تنها امتیازی که مسئولان دولتی به مسافربران دارای خودروی دوگانه‌سوز داده‌اند، این است که آنها هم پس از این حق دارند علاوه بر جایگاه‌های عمومی، در جایگاه‌های گاز مخصوص تاکسی‌ها نیز سوخت‌گیری کنند و به عبارت دیگر، جایگاه تاکسی‌ها هم عمومی خواهند شد.
به گفته قائم‌مقام ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت، از ابتدای تیر ماه و در دوره چهارم سهمیه‌بندی، ”سهمیه خودروهای عمومی دوگانه سوز، 150 تا 300 لیتر در ماه کاهش یافته و سهمیه بنزین خودروهای عمومی بنزین سوز هم 50 لیتر در ماه کم شده است.“
با این حال مقامات دولت احمدی نژاد همچنان معتقدند که بودجه مورد نیاز برای واردات بنزین در سال جاری، سه برابر چیزی است که مجلس هفتم مصوب کرده است. اما هنوز مشخص نیست که مجلس هشتم با این درخواست متمم 200 درصدی چه خواهد کرد.