پشت ویترین

نویسنده
نسرین تبریزی

اعترافات یک عکاس

نویسنده: بنفشه حجازی

160ص، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، 1388، چاپ اول

رمان «اعترافات یک عکاس»، آخرین اثر «بنفشه حجازی»، یکی از نویسندگان موفق دو دهه اخیر ایران است. در این رمان، یک عکاس، زن مورد علاقه اش را از ورای ویزور تعقیب می کند تا این که اتفاقی روی می دهد و رابطه خیالی عکاس با این زن را دچار دگرگونی می کند. «اعترافات یک عکاس» که دارای بن مایه عشقی و تکنیک داستان کوتاه است، مدت ها برای گرفتن مجوز انتشار، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معطل ماند و سرانجام پس از انجام «اصلاحاتی» که نویسنده چاره ای جز پذیرفتن آنها نداشت، منتشر گردید.

 

 

گفت و گو با نجف دریابندری

به کوشش: مهدی مظفری ساوجی

352ص،‌ تهران: انتشارات مروارید، 1388، چاپ اول

این کتاب، گفت و گویی است با «نجف دریابندری»، نویسنده و مترجم برجسته معاصر. در این گفت و گو، «دریا بندری» از مراحل مختلف زندگی و      فعالیت هایش سخن می گوید و به بحث درباره مسائلی هم چون ترجمه، شعر و نثر فارسی، سبک هندی در ادبیات فارسی، دوره بازگشت ادبی، نقش و تاثیر «نیما یوشیج» در شعر معاصر ایران، داستان نویسی و داستان نویسان معاصر ایران و طنز در ادبیات فارسی می پردازد.

 

 

احسان طبری و نقد ادبی

نویسنده: ایرج پارسی نژاد

344ص، تهران: انتشارات سخن، 1388، چاپ اول

افکار و نظریات «احسان طبری» در حوزه علوم سیاسی، فلسفی و اجتماعی، بر ذهن نسلی از روشنفکران معاصر ایران تاثیر بسیار داشته است. از او که از منظر ایدئولوژی مارکسیستی به ادبیات و هنر می نگریست و از این رو اسیر قالب های انعطاف ناپذیر ایدئولوژیک بود، کتاب ها و مقالات پراکنده فراوان به جا مانده است. علی رغم نگاه ایدئولوژیک، «احسان طبری» در تاریخ نقد ادبی جدید ایران، جایگاهی در خور دارد. او با آگاهی از مکاتب و مفاهیم نقد مدرن در ادبیات جهان و نوشتن گفتارهایی در نقد ادبی و هنری، نقش مهمی در پذیرش نقد ادبیات و هنر از منظر رئالیسم سوسیالیستی، به وسیله گروهی از روشنفکران ایران داشت. سهم «طبری» در ترویج تفکر انتقادی و گسترش ادبیات و هنر نوین ایران در خور ملاحظه است. بسیاری از نظریات و اندیشه های او در نقد ادبیات، با آن که خلاف رای روشنفکران اصیل و آزاده ایران بوده و هست، اما به عنوان یک واقعیت تاریخی در تاریخ نقد ادبی جدید ایران، در کتاب حاضر مورد تحلیل انتقادی قرار گرفته است.

 

 

آسیب شناسی اجتماعی: کودکان خیابانی، دختران فراری، زنان روسپی

تالیف و تحقیق: محمد حسین فرجاد

317ص، تهران: نشر علم، 1388، چاپ اول

یکی از مشکلات اجتماعی در ایران کنونی، افزایش چشمگیر شمار کودکان خیابانی، دختران فراری و زنان روسپی در جامعه است. در کتاب حاضر، نویسنده که از اساتید دانشگاه های ایران است، به بررسی زمینه شکل گیری و گسترش این آسیب های اجتماعی در جامعه ایران می پردازد و راه کارهایی برای مقابله با آنها ارائه می کند.

 

 

پرسه زنی و زندگی روزمره ایرانی

نویسنده: عباس کاظمی

160ص، تهران: انتشارات آشتیان، 1388، چاپ اول

در کتاب حاضر، یکی از مهم ترین فضاهای شهری تهران، یعنی مراکز خرید، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در مقدمه کتاب، نویسنده اشاره می کند: [ از طریق بررسی مراکز خرید، نخست می خواهیم جنبه ای از زندگی روزمره در تهران را مشخص کنیم؛ در مرتبه بعد، حضور اجتماعی و فرهنگی مردم را در این فضای مدرن تبیین کرده و در نهایت، افقی کوچک جهت توضیح مدرنیته ایرانی پیش روی سایر پژوهشگران بگشائیم.] در حقیقت، مراکز خرید، مانند سایر فضاهای مدرن، بخش جدایی ناپذیر زندگی شهری هستند. در ایران، این مراکز، نماد مدرنیته محسوب می شوند. در پژوهش حاضر، نویسنده به شناخت و تامل انتقادی در باب زندگی روزمره ایرانی، از خلال مطالعه مراکز خرید      می پردازد.

 

 

روشنفکران و دولت در ایران

نگین نبوی

مترجم: حسن فشارکی

312ص، تهران: انتشارات شیرازه، 1388، چاپ اول

این کتاب با عنوان کامل «روشنفکران و دولت در ایران: سیاست، گفتار و تنگنای اصالت»، روایت تغییری مهم و اساسی در اندیشه روشنفکران ایران، در فاصله سال های دهه 1320 تا سال هایی است که به انقلاب 1357 انجامید. این که کدام عوامل در این تغییر مؤثر بوده اند، هم چنین چگونگی این تغییر و نتایج آن بر فضای فکری و سیاسی کشور، موضوعی است که در این کتاب، با رجوع به نوشته ها و منابع گوناگون، مورد توجه قرار گرفته است. حاصل کار، تصویری است که هم از پویایی و تغییر پذیری تفکر روشنفکری ایران در این سه دهه حکایت می کند؛ و هم از وجود جریانی قوی در طیف روشنفکری ایران که ابعاد آن را نمی توان آن چنان که معمول است فقط با مطالعه آراء و عقاید تعداد معدودی از روشنفکران که در زمره مشهورترین ها به شمار می آیند، به درستی دریافت. در حقیقت کتاب «روشنفکران و دولت در ایران» از معدود آثاری است که با رویکردی متفاوت در تاریخ نگاری روشنفکری ایران، تلاش کرده است از الگوهای غالب بر این تاریخ نگاری پرهیز کند و عوامل متعددی را که در شکل گیری آراء و عقاید روشنفکران مؤثر بوده اند، مبنای تحقیق خویش قرار دهد.

 

 

ماخذ شناسی توصیفی عناصر داستان ایرانی

نویسنده: حسین حداد

411ص، تهران: انتشارات سوره مهر، 1388، چاپ اول

این کتاب، منبعی ارزشمند برای پژوهشگران در حوزه ادبیات داستانی ایران است و به آنان کمک می کند تا بدانند در این حوزه، چه مقالاتی نوشته شده و چه پژوهش هایی انجام شده است. در این ماخذ شناسی، «عناصر داستان ایرانی» شامل سه بخش است: ادبیات داستانی متون کهن، ادبیات دینی به معنای تاریخی، ادبیات عامیانه. از این رو، شناسه (مدخل) های این کتاب شناسی بر اساس این تعریف، تهیه و تدوین شده است. فهرست عناوین مدخل ها، بر اساس حروف الفبا، در ابتدای کتاب آمده است تا مراجعه کنندگان به سهولت بتوانند مدخل های مورد نظر خود را بازیابند. 

 

 

فرهنگ لغات مخفف

نویسنده: عباسعلی وفایی

372ص، تهران: انتشارات سخن، 1388،‌ چاپ اول

این فرهنگ، با مقدمه ای درباره قواعد مخفف کردن لغات در زبان فارسی آغاز    می شود. سپس مجموعه بزرگی از واژگان مخفف، به ترتیب الفبایی ارائه      می گردد. برای گردآوری شکل های مخفف، به صورت های رایج آنها در متون نظم و نثر فارسی مراجعه گردیده است. تلاش شده است که برای تمام مدخل ها، نمونه هایی آورده شود و در برخی موارد که نمونه ها بسیار بوده، از مجموعه مثال های به دست آمده، به ذکر چند نمونه بسنده شده است. نمونه هایی از واژگان این فرهنگ: الخ: الی آخر؛ اورمزد: اهورامزدا؛ پار: پارسال؛ تبه: تباه؛ زان: از آن؛ سپهسالار: سپاهسالار؛ سرکنگبین: سرکه انگبین؛ طاعت:‌ اطاعت؛ کوت: که اوتورا؛ ماخولیا: مالیخولیا.

 

 

فرنگ و فرنگی در ایران

گردآوری و گزارش: عبدالمحمد روح بخشان

166ص، تهران: انتشارات کتاب روشن، 1388، چاپ اول

ایرانیان از دیرباز «فرنگ» را می شناخته اند و سابقه این موضوع، حداقل به روزگار اشکانیان می رسد. «فرنگ» و «فرنگی» از آن زمان تاکنون، به ویژه در سده های اخیر، در گردش امور سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی ایران، ایفای نقش کرده اند‏، نقشی  که گهگاه بسیار قاطع و تاثیر گذار بوده است. در کتاب حاضر نویسنده اظهارات و اشارات مربوط به مفاهیم «فرنگ» و «فرنگی» را که از روزگار گذشته تا دوره معاصر، در دل تذکره ها، دیوان های شعر و رساله های گوناگون ثبت شده اند، گردآوری و تدوین کرده است. به این ترتیب مجموعه ای ارزشمند از اشارات مربوط به «فرنگ» و «فرنگی» در آثار مکتوب زبان فارسی، همراه با نام منبع و ماخذ، تهیه شده است.

 

 

دو قدم این ور خط

نویسنده: احمد پوری

226ص، تهران: نشر چشمه، 1388، چاپ چهارم

رمان «دو قدم این ور خط» که در پاییز سال 1387 منتشر شد و در بهار 1388 به چاپ چهارم رسید، داستان سفر یک نویسنده، از تهران تا لنینگراد را به تصویر می کشد. در این سفر که در دنیای خیال و واقعیت می گذرد، قهرمان داستان قصد دارد «آنا آخماتوا»، شاعر روسی را ملاقات کند. ماجراهای این رمان، تاریخی – تخیلی است و مقاطعی از تاریخ ایران و روسیه را در بر      می گیرد. این اثر که خط سیر داستانی منظمی دارد، خواننده را در میان فضاهای گوناگون (تهران‏، تبریز، باکو، لنینگراد) جابه جا می کند.