یک هفته پس از اظهارات فاطمه دانشور، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران مبنی بر بزهکاربودن زنانی که به همراه کودکان شان در خیابان گدایی می کنند، حالا نوبت به معاون سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران رسیده که ادعا کند ۵۰ درصد متکدیان در تهران “ثروتمند” هستند.
همصدا با این مقام شهرداری، مسئولان چند خیریه حکومتی نیز در روزنامه شرق در باره رفاه کارتن خواب ها و تنوع غذایی آنها اظهار نظر کرده اند؛هرچند یکی از آنها بقیه را به “درآمدزایی” از طریق فقرا متهم کرده است.
این ادعاها در حالیست که دو هفته قبل رئیس سازمان نوسازی شهرداری تهران از وجود ۲۰۰ هزار کارتن خواب در منطقه ۱۲ خبر داده بود و گزارش ها نیز از حمله مردم به آنها حکایت داشت؛ حمله ای که در محله “هرندی” روی داد و منجر به آتش زدن چادرهای کارتن خواب ها در این محله شد.
حالا اما مسئولان شهرداری و برخی رسانه ها پدیده فقر را با پدیده اعتیاد یکی کرده و علت حمله اهالی محل به بی خانمان ها را اصرار آنها بر مصرف مواد مخدر دانسته اند.
در همین راستا، فرزاد هوشیار معاون سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران در نشست خبری خود گفته است: “وظیفه اصلی ما در حوزه پیشگیری مبنی بر گسترش رفاه عمومی و مبارزه با فقر است. در این زمینه بیش از ۱۵ هزار پلاک فقیر (پلاک آبی) در تهران شناسایی شده که نیازمند نان شب هستند. البته در تهران بیش از ۲۰۰ هزار پلاک فقیر داریم اما این ۱۵ هزار پلاک به معنای واقعی محتاج نان شب هستند که باید با کمک مردم، نسبت به برون رفت از این مسئله اقدام شود و این اولین ماموریت سازمان رفاه است.متکدیان، کارتن خواب ها و معتادان متجاهر، و کودکان کار و خیابانی مخاطبان اصلی ما در این حوزه هستند. البته شهرداری تهران مسئولیت حاکمیتی در شهر تهران ندارد”. او در عین حال ادعا کرده: “۵۰ درصد متکدیان جمع آوری شده تهران، ثروتمند هستند”.
این در حالیست که عبادالله فتحالهی، رئیس سازمان نوسازی شهر تهران از کارتن خوابی حدود ۱۵۰ هزار تا ۲۰۰ هزار نفر فقط در منطقه ۱۲ تهران خبر داده است.
ادعای “ثروتمند” بودن فقرا پیش از این هم به نحوی دیگر در ادعاهای فاطمه دانشور، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر بازتاب یافته که با وجود رواج پدیده “نوزاد فروشی” گفته بود: “متاسفانه گزارشات نشان میدهد خانمهای کارتن خواب و زنان روسپی به هنگام زایمان در برخی از بیمارستانهای جنوب و مرکز شهر مراجعه و پس از به دنیا آمدن نوزاد با دریافت ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان بچه خود را میفروشند. از همه شهروندان تهرانی درخواست میکنم مطلقاً به متکدیان و به ویژه آنهایی که نوزاد به همراه دارند کمک نکنند چون کمک به این افراد باعث رونق گرفتن کارشان میشود”.
به دنبال این دعوت مسئولان خیریه های دولتی همچون “خانه خورشید” و “جمعیت امام علی” هم روز گذشته ادعاهای مشابهی در روزنامه شرق مطرح کردند.
بنا به نوشته این روزنامه، که تیتر گزارش خود را “پلوخورش در پارک معتادان” انتخاب کرده ، لیلا ارشد، مددکار و مدیرعامل خانه خورشید به شرق گفته: “کار به جایی رسیده که حالا معتادان اصلا به غذاهای ساده راضی نمیشوند. دیگر کسی از ما نان و تخممرغ یا نان و پنیر و سبزی نمیگیرد. خانم اتوکشیده میآید و به معتاد التماس میکند که خواهش میکنم این غذا را بخورید و معتاد هم از بین این همه غذایی که به میدان هرندی میآید، انتخاب میکند که امشب خورش قیمه بخورد یا چلومرغ”.
همچنین فردی به نام شارمین میمندینژاد که روزنامه شرق او را “موسس جمعیت امام علی” معرفی کرده در یادداشتی با عنوان “هرندی و پدیده معتادپرستی” تمامی خیریه ها به غیر از خیریه خود را به “درآمدزایی از معتادان” متهم کرده است.
او گفته: “ما چند صباحی است که به پدیده معتادپرستی دچار شدهایم و از آن سمت دیوار فرو افتادهایم. این هم بهخاطر خلأ تفکر و دیدگاه در زمینه اعتیاد در ایران است. یعنی کافی است دو، سه نفر در این وضعیت، جو بدهند و ناگهان همه جامعه و مسئولان برای عقبنماندن از این قافله، وارد این فضا شوند. چند صباحی است که تعدادی از کارتنخوابهای دیروز، امروز دور هم جمع شدهاند و انجیاوهایی را به وجود آورده و کمپ ایجاد کردهاند و به ادعای خودشان میخواهند نگاه جامعه را نسبت به معتاد عوض کنند. من میخواهم بگویم این کار اسمش نگاهعوضکردن نیست، بلکه یک درآمدزایی از معتاد است که درواقع ما مشارکتهای اجتماعی را با طرحهای بسیار بسیار بچگانه به سمت معتادان ببریم. مثل اینکه پسماند غذای رستورانها را جمع کنیم و به معتادها بدهیم و مردم را با همین پسماندها به خیابان بکشانیم و در این وضع آشفته و موعظهکردنها جیب مردم را هم خالی کنیم که ما میخواهیم به این معتادها کمک کنیم. این کمکها نه کارشناسیشده است، نه ریشهای و نه در جهت ازبینبردن معضل بزرگ اعتیاد در کشور ما است. ما یک سری مردم سادهدل را هر هفته با برنامههای خاص به منطقه هرندی میبریم و به معتادان بدون هیچگونه برنامه و هدفی غذا میدهیم. این اتفاق خیلی هم رها میافتد. الان چندین گروه از معتادان سابق که میگویند ما پاک شدهایم، کارشان این است که یکسری مردم را به این محلهها ببرند و احساسات مردم را جریحهدار کنند تا به این افراد کفش و لباس و غذا بدهند. این کار بدون هیچگونه بازخورد سریع و مثبتی برای جامعه اتفاق میافتد”.
او افزوده: “محله و خودش خسارت میزند، از انواع کمکها بهرهمند میشود. دلیل این مسئله عدم کارشناسی است. هدف ما از دادن غذا و اعانهها به معتادان چیست؟ آیا میخواهیم آنها را برای ترک به جایی ببریم؟ بحث اصلی این است که ما اصلا برای چه این مشارکت اجتماعی را هدر میدهیم؟ این سؤال جدی را چگونه جواب میدهید که حضور مردم به این شکل در کنار معتاد پرخطر چه لزومی دارد؟ من از شما میپرسم حضور یک زن خانهدار در کنار یک معتاد، که ممکن است هپاتیت یا ایدز داشته باشد، در این مراسم شامخوران چه اثری دارد؟ غیر از این است که ما میخواهیم احساسات زن شمال شهری را تحریک کنیم و بهخاطر پارهپوشی معتادان از آنها پول بگیریم؟ آیا این درست است که ما امروز به جایی برسیم که مردم شمال شهر را وادار به پرستش معتادان کنیم؟ آیا با این طرحها که در یک بعدازظهر مردم را بین کارتنخوابها برای پخش غذا ببریم، آیا با پخش قیمه و قورمه این علتها و معلولها پیدا میشوند؟ این سؤالی است که جوابش را باید از همین دوستان پرسید”.