جلال یعقوبی
گفتیم که شانزدهم مرداد 1379 سرنوشت‌سازترین جلسهی مجلس ششم تشکیل شد که در آن قرار بود به طرح یک فوریتی تغییر قانون مطبوعات پرداخته شود اما نامه‌ای از رهبر ایران رسید که خواستار خودداری مجلس از این اقدام شده بود. با آغاز جلسهی علنی که پس از چند دقیقه جلسهی غیر علنی تشکیل شده بود اعتراضهای نمایندگان رفورمیست هم آغاز شد.
بالاخره پس از چند دقیقه تشنج در مجلس، محسن آرمین از رئیس مجلس خواست تا نامه رهبری را از تریبون مجلس قرائت کند و رئیس مجلس پس از اصرار دیگر نمایندگان ناچار این تقاضا را پذیرفت و بالاخره جبارزاده یکی از منشی های هیأت رئیسه، این نامه را قرائت کرد. در این نامه آمده بود:
«جناب حجت الاسلام آقای کروبی، ریاست محترم مجلس شورای اسلامی
و حضرات نمایندگان محترم، با سلام و تحیات
مطبوعات کشور سازنده افکار عمومی و جهت دهنده همت و اراده مردمند, اگر دشمنان اسلام و انقلاب و نظام اسلامی مطبوعات را در دست گیرند یا در آن نفوذ کنند, خطر بزرگی امنیت، وحدت و ایمان مردم را تهدید خواهد کرد و اینجانب سکوت خود و دیگر دست اندرکاران را در این امر حیاتی جایز نمی دانم. قانون کنونی تا حدودی توانسته است مانع از بروز این آفت بزرگ شود و تفسیر آن و امثال آنچه در کمیسیون مجلس پیش بینی شده مشروع و به مصلحت کشور و نظام نیست.
والسلام علیکم -سید علی خامنه ای -15/5/1379»
پس از قرائت نامه آیت‌الله خامنه‌ای، عده ای از نمایندگان اعلام کردند که تذکر آئین نامه‌ای و قانون‌اساسی دارند لیکن رئیس مجلس، اجازه صحبت به هیچ یک را نداد. رشیدیان (نماینده آبادان) از جمله نمایندگانی بود که تذکر داشت، ولی کروبی خطاب به وی گفت: «شما به وضعیت آبادان برسید.» نماینده آبادان گفت: «من به آقای خامنه‌ای تذکر شرعی و قانون اساسی دارم.»
در این هنگام شاهرخی (نماینده پل دختر) عضو فراکسیون اقلیت که در حال عبور از کنار میز رشیدیان بود با فریاد و با به کاربردن کلمات رکیک خطاب به وی گفت: «چرا به مقام رهبری توهین می کنی؟» و به او حمله ور شد. با شروع درگیری، بهمن اخوان (نماینده تفرش)، محمدی (نماینده سلسله و دلفان)، مؤدب پور (نماینده رشت)، نجف نژاد (نماینده بابلسر)، حسن وند (نماینده اندیمشک)، رجب رحمانی (نماینده تاکستان) و شیرزادی (نماینده قصر شیرین) که از دوستان همفکر شاهرخی بودند نیز وارد درگیری شدند و مجلس به تشنج کشیده شد.
بالاخره پس از کوشش هایی که از طرف چند تن از اعضای هیأت رئیسه و نمایندگان انجام گرفت، مجلس آرامش خود را بازیافته وبه دستور جلسات خود پرداخت. در ادامه جلسه انتخاب نمایندگان مجلس در مجامع و شوراها صورت گرفت.و به این ترتیب پرونده‌ی قانون مطبوعات بسته شد. این اتفاق در واقع ضربه‌ی نهایی به مجلس بود و نمایندگانی که مقاومت نکردند باید می‌دانستند که دیگر کمترین اقتداری در مجلس نخواهد بود. پس از آن مجلس ششم حتی امکان تصویب لایحه بودجه را هم از دست داد و با وتوهای مکرر شورای نگهبان اساسی‌ترین مصوبات – حتی بودجه- به مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌رفت!
آن جلسه بازتاب هایی گسترده داشت و حتی گروهی نیز در اعتراض به مجلس در مقابل آن تجمع کردند که وزارت کشور آنرا غیر قانونی دانست. روز بعد روزنامه‌ی جمهوری اسلامی طی گزارشی باعنوان «اعتراضات و واکنشهای مردمی نسبت به اظهارات بی ادبانه تعدادی از نمایندگان مجلس » خبر داد:«اظهارات بی ادبانه و گستاخانه تعدادی از نمایندگان مجلس درباره حکم صریح رهبر معظم انقلاب پیرامون قانون اصلاح مطبوعات، اعتراضات مردمی را برانگیخت. گزارش خبرنگاران ما از خوزستان حاکیست، جمع کثیری از مردم این استان از نمایندگانی که به ولایت فقیه اعتقاد نداشته و خواسته یا ناخواسته آب به آسیاب دشمن می ریزند انتقاد داشته و خواستار اخراج آنان از خانه ملت که پایگاه اسلام ناب محمدی است، شدند.»
در جلسه بعدی مجلس مجید انصاری (نماینده تهران) طی سخنانی گفت: «قوای مقننه، مجریه وقضاییه قوی و قدرتمند، موجب عزت و زینت رهبری و شوکت نظام اسلامی خواهد بود. تصور نشود که با تضعیف این قوا می توان به جایگاه رفیع و منیع رهبری قوت بخشید.» انصاری با اشاره به حوادث جلسه قبل مجلس افزود: «این اتفاق طبیعی و حداقل بود و از این دست برخوردها، قبلا هم در مجلس وجود داشته و اصولاً مجلس جای این مباحث است.» وی در ادامه سخنان خود گفت: «متأسفانه گروه های بی‌نشان و حتی نشان‌دار این مباحث را بزرگنمایی و بی جهت التهاب آفرینی می کنند.» نماینده تهران سپس با اشاره به تجمعات روزهای دوشنبه و سه شنبه ؛ 17 و 18 مرداد در مقابل مجلس، گفت: «پلاکاردهایی بر در و دیوار نصب شده که حاکی ازاهانت به مجلس هستند.»
انصاری به اصل 86 قانون اساسی و تبصره 75 آئین نامه داخلی مجلس اشاره کرده و تأکید کرد: «نماینده ای که بدون خروج از قانون تذکر داده است، نباید مورد اهانت قرار گیرد.» وی سوابق رشیدیان، نماینده مردم آبادان را مورد توجه قرار داده و از اهانت‌های صورت گرفته در مجلس و خارج آن، علیه وی اظهار تأسف کرد.احمد پور نجاتی (نماینده تهران) دیگر سخنران پیش از دستور این جلسه بود. وی طی اظهاراتی با تشریح روند بررسی طرح اصلاح موادی از قانون مطبوعات در کمیسیون فرهنگی با اشاره مشکلات بوجود آمده از ریاست کمیسیون فرهنگی مجلس استعفا کرد. البته کمیسیون فرهنگی مجلس در همان روز طی جلسه ای استعفای او را نپذیرفته و خواستار ادامه کار وی در این مسئولیت شدند. پس از سخنان نمایندگان مزبور، مهدی کروبی، رئیس مجلس نیز سخنانی ایراد کرد. وی گفت: «نمایندگان مجلس در مورد رهنمود و حکم مقام معظم رهبری در خصوص طرح «اصلاح موادی از قانون مطبوعات» به وظیفه قانونی و شرعی خود عمل و همکاری لازم را کردند.» کروبی تأکید کرد: «حکم ودستور رهبری برای اولین بار نیست و برای آخرین مرتبه نیز نخواهد بود.»
رئیس مجلس در قسمتی دیگر از سخنانش اظهار داشت: «مجلس خودبه خود جای بحث وگفتگو است و در آن، نقطه نظرهایی مطرح می شود که گاهی کاملاً سنجیده است و برخی اوقات ممکن است حساب شده نباشد، البته این مسئله امری طبیعی است.» وی همچنین گفت: «در آن روز برخی دوستان نماینده تذکراتی درباره خارج شدن طرح اصلاح قانون مطبوعات از دستور کار مجلس داشتند و بحث آنها این بود که به آئین نامه وارد شویم و موضوع را مسکوت بگذاریم که البته من آن درخواست را صحیح نمی دانستم.» کروبی درباره تصمیم خارج کردن طرح مزبور از دستور جلسه نیز آن را براساس گفتگوهایی که با دیگر اعضای هیأت رئیسه انجام داده بود، دانسته و تأکید کرد که تصمیم فردی نبوده است.
در جلسه بعد محمد شاهرخی (نماینده پل دختر) که در روز یکشنبه به رشیدیان حمله کرده بود، گفت: « ما هیچ نسبت ناروایی به برادران نداده ایم.» وی تأکید کرد: «من هیچ گاه نگفته ام که رشیدیان اهانت کرده و فقط گفتم نمی توانید به رهبر انقلاب تذکر دهید.»!
در این میان روزنامه‌ی بهار که تازه در حال انتشار بود گفتگویی با احمد پورنجاتی نماینده تهران در مورد فشارهای وارده شده بر مجلس بر سر قانون مطبوعات منتشر کرد که بلافاصله توقیف شد. به نظر می‌رسید که برخلاف پیش‌بینی‌ها با استقرار نمایندگان رفورمیست در مجلس کار بر اصلاح‌طلبان درون حکومت ایران سخت‌تر شده است.